qriste aRsdga!
qriste aRsdga!
qriste aRsdga!
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
„am cxovrebaSi ioli namdvilad<br />
araferi ar aris, miT<br />
ufro pirvelkurselisTvis, magram<br />
vfiqrob, rom mTavari mondomeba<br />
da saqmis keTebis survilia. Tuki<br />
geyvareba Seni saqme, ris keTebasac<br />
gadawyvet da geqneba garkveuli pasuxismgeblobis<br />
unaric, SeuZlebeli<br />
da miuRweveli araferia. Cemma mcire<br />
cxovrebiseulma gamocdilebam<br />
gamabedvina is, rom im universitetis<br />
studenti gavxdi, romelSic ganaTlebis<br />
miReba Cemi ocneba iyo.<br />
pirveli dRidanve gamiCnda imis survilic,<br />
rom aqtiurad CavrTuliyavi<br />
studentur cxovrebaSi. maqsimalurad<br />
Sevecdebi universitetis studentur<br />
cxovrebaSi Cemi saTqmeli<br />
Cemive saqmiT Rirseulad vTqva.<br />
gv. 3<br />
saqarTvelos teqnikuri universitetis<br />
doqtorantma, SoTa rusTavelis<br />
saxelmwifo universitetis maswavlebelma<br />
givi abaSiZem mimdinare<br />
wlis 30 marts saqarTvelos teqnikuri<br />
universitetis biznes-inJineringis<br />
fakultetis sadisertacio<br />
kolegiis sxdomaze warmatebiT daicva<br />
disertacia samarTlis doqtoris<br />
akademiuri xarisxis mosapoveblad.<br />
gv. 6<br />
stilTa aRreva da akademiuri weris swavlebis aucilebloba<br />
aristotele ,,ritorikaSi~ xazgasmiT miuTiTebda<br />
imaze, rom stili ,,ar unda iyos arc amaRlebuli,<br />
arc mdabali, aramed mizanSewonili: ,,Seuferebelia,<br />
roca mona lamazi sityvebiT laparakobs umniSvnelo<br />
sagnebze. msmenels egoneba orators Cemi motyueba<br />
surs, rogorc meRvines Sereuli RviniTo. Tu alisferi<br />
wamosasxami uxdeba axalgazrdas, maSin raRa<br />
Sehferis moxucs? maT xom erTnairi tansacmeli ar<br />
uxdebaT. roca vinme ginda Seamko, unda Seadaro imave<br />
gvarSi saukeTesos, magram roca ginda aZago, maSin uaress<br />
unda Seadaro~. ~kargi stilis sityva an nawarmoebi<br />
mizanSewonili, e.i. sagnis Sesabamisi unda iyos~,<br />
_ askvnida oratori.<br />
gv. 8<br />
baTumis SoTa rusTavelis saxelmwifo<br />
universitets saxelmwifo ministri<br />
evropul da evroatlantikur<br />
aprili<br />
SoTa rusTavelis saxelmwifo universitetis gazeTi #4. aprili, 2012.<br />
``TiToeuli` studentis kanonier uflebas davicavT“<br />
vulocavT<br />
saerTaSoriso proeqti _ `“digitalizebuli<br />
Targmnili politikuri korpusi ~<br />
baTumis SoTa rusTavelis saxelmwifo<br />
da frankfurtis goeTes saxelobis<br />
universitetebis mecnierTa<br />
TanamSromlobis safuZvelze SoTa<br />
rusTavelis saxelmwifo universitetis<br />
reqtoris 2011 wlis 7 oqtombris<br />
brZanebiT SoTa rusTavelis<br />
saxelmwifo universitetTan Seiqmna<br />
damoukidebeli samecniero-kvleviTi<br />
erTeuli, Targmanis korpusisa da interdisciplinuri<br />
kvlevebis sakoordinacio<br />
sabWo, romlis mizania Sesabamisi<br />
samecniero centris Seqmna.<br />
SoTa rusTavelis saxelmwifo universitetis, frankfurtis goeTes universitetis,<br />
aSS - kolumbiis universitetis mecnierTa sainiciativo jgufi<br />
axorcielebs pirvel erTobliv saerTaSoriso proeqts, romelic EWMI<br />
–G-Pac-is aRmosavleT-dasavleTis marTvis institutis mier sauniversiteto<br />
sagranto konkursis farglebSi dafinansda. proeqti `digitalizebuli<br />
Targmnili politikuri korpusi~, romlis beneficiaria baTumis SoTa<br />
rusTavelis saxelmwifo universiteti, iTvaliswinebs eleqtronuli politikuri<br />
terminebis leqsikonis Seqmnas qarTul enaze da emyareba Tanamedrove<br />
inglisurenovan saswavlo masalebs, romelic proeqtis menejers kolumbiis<br />
universitetma gadasca. sagazafxulo semestris ganmavlobaSi proeqtis menejeri<br />
kolumbiis universitetSi leqsikonis Targmnis procesSi mentori<br />
politologisagan miiRebs konsultaciebs.<br />
gv. 7<br />
<strong>qriste</strong> <strong>aRsdga</strong>! WeSmaritad <strong>aRsdga</strong>!<br />
aRdgoma 12 sauflo dResaswauls<br />
Soris yvelaze mniSvnelovania.<br />
am dRes <strong>qriste</strong> mkvdreTiT <strong>aRsdga</strong> da<br />
adamianebi pirvelqmnili codvisgan<br />
daixsna. mxolod amis Semdeg gaiRo<br />
adamianebisTvis samoTxis bWe. adamianis<br />
modgmis mxsnelad movlenilma<br />
macxovarma golgoTas mTaze jvarTan<br />
erTad kacobriobis codva zida.<br />
gv. 9<br />
universitets saqarTvelos vice-premieri gia baramiZe ewvia<br />
norvegiis telemarkisa da baTumis<br />
SoTa rusTavelis saxelmwifo universitetebis<br />
erToblivi proeqtis ,,norvegiaSi,<br />
saqarTvelosa da yirgizeT-<br />
Si turizmis mdgradi ganviTarebisa<br />
<strong>qriste</strong> <strong>aRsdga</strong>!<br />
struqturebSi integraciis sakiTxebSi<br />
giorgi baramiZe ewvia. saqarTvelos<br />
vice-premierma studentebTan da profesor-maswavleblebTan<br />
gamarTul Sexvedraze<br />
Crdiloatlantikuri aliansisa<br />
da saqarTvelos urTierTobebze,<br />
nato-Si gawevrianebis mniSvnelobaze,<br />
avRaneTSi ISAFAF-is<br />
samSvidobo operaciaze,<br />
konfliqtis mSvidobian daregulirebaze,<br />
qveynis usafrTxoebaze,<br />
deokupaciis perspeqtivebsa da sxva<br />
mniSvnelovan sakiTxebze isaubra. Sexvedris<br />
dasasruls saqarTvelos vicepremierma<br />
gia baramiZem studentebis<br />
SekiTxvebs upasuxa.<br />
turizmis fakultetis sami studenti erTwliani saswavlo<br />
programiT norvegiaSi gaemgzavreba<br />
SoTa rusTavelis saxelmwifo universitetma<br />
TanamSromlobis memorandumi<br />
gaaforma ,,l. sayvareliZis<br />
saxelobis daavadebaTa kontrolisa<br />
da sazogadoebrivi janmrTelobis<br />
erovnuli centris aWaris regionul<br />
departamentTan~ Sps `bi-em-si gorgiasTan~,<br />
Sps `baTumis wyalTan~ da sam-<br />
Seneblo kompania GIMG-Tan. xelSek-<br />
da inovaciebis sferoSi ganaTleba~<br />
pirveli etapis ganxorcieleba daiwyo.<br />
proeqti iTvaliswinebs yovelwliurad<br />
turizmis fakultetis 3 studentis<br />
erTwlian swavlebas partnior umaRles<br />
saswavlebelSi ,,turizmis menejmentis~<br />
specialobaze. monawileebi<br />
kompetenturma Jiurim inglisuri enis<br />
codnis, maRali akademiuri moswrebisa<br />
da kulturaTaSorisi komunikaciis<br />
unaris mixedviT SearCia. 45 konkursantidan<br />
meore etapze 10 studenti gadavida,<br />
romelTac norvegiis telemarkis<br />
universitetis profesorebma Temur<br />
abesaZem da frude lengim 26 martidan<br />
6 aprilamde treningebi Cautares.<br />
maTgan sami saukeTeso studenti TamTa<br />
qarcivaZe, Tamaz maxaraZe da eTer jin-<br />
WaraZe 2012 wlis 15 agvistodan swavlas<br />
norvegiaSi ganagrZoben.<br />
memorandumi sxvadasxva dawesebulebasTan<br />
rulebis farglebSi ganxorcieldeba<br />
erToblivi saganmanaTleblo programebi<br />
da samecniero proeqtebi, Catardeba<br />
erToblivi kvlevebi, konferenciebi,<br />
simpoziumebi da seminarebi.<br />
memorandumi aseve iTvaliswinebs gamocdilebis<br />
gaziarebasa da partniori<br />
organizaciebis bazaze studentebis,<br />
magistrantebisa da rezidentebis praqtikis<br />
gavlas.<br />
SoTa rusTavelis saxelmwifo universitetis<br />
profesor-maswavlebelebi<br />
da mecnier-TanamSromelebi sajaro<br />
leqciebs waikiTxaven ,,l. sayvareliZis<br />
saxelobis daavadebaTa kontrolisa<br />
da sazogadoebrivi janmrTelobis<br />
erovnuli centris aWaris regionuli<br />
departamentis~, Sps `bi-em-si gorgias~<br />
Sps ”baTumis wyalisa” da kompania<br />
`GIMG”-is TanamSromlebisaTvis. maT<br />
aseve SeeZlebaT isargeblon umaRlesi<br />
saganmanaTleblo dawesebulebis biblioTekiT.
aprili<br />
,,muhajiroba me-19 saukunis samcxe-javaxeTsa da aWaraSi~<br />
,,sazRvargareT mcxovreb qarTvel-<br />
Ta dasaxlebebisa da yofis kvlevis~<br />
programis farglebSi mudmivmoqmedi<br />
samecniero seminari gaimarTa Temaze:<br />
,,muhajiroba me-19 saukunis samcxe-javaxeTsa<br />
da aWaraSi (mimdinareoba da gadasaxlebulTa<br />
raodenoba)~. profesorma<br />
jumber vardmaniZem ganixila iseTi<br />
mniSvnelovani sakiTxebi, rogoricaa:<br />
samcxe-javaxeTis mosaxleobis raodenoba<br />
saomari moqmedebebis dawyebamde,<br />
muhajirobis mimdinareoba 1828-1829<br />
wlebis saomari moqmedebebis periodSi<br />
universitetSi autizmis cnobadobis<br />
amaRlebis saerTaSoriso dRe<br />
aRniSna. rsu-s, saqarTvelos autizmis<br />
sazogadoebisa da baTumis respub-<br />
da andriapolis sazavo xelSekrulebis<br />
Semdeg.<br />
1828-1829 wlebis ruseT-TurqeTis<br />
omis Semdeg, adrianopolis zaviT ruseTma<br />
miiRo axalcixis da axalqalaqis<br />
mazrebi (samcxe-javaxeTi, focxovi da<br />
palakacio), xolo 1878-1879 wlebis<br />
omis Semdeg, berlinis traqtatis ZaliT,<br />
baTumis da yarsis olqebi (aWara,<br />
SavSeTi, klarjeTi, kola, artaani,<br />
taos nawili).<br />
ruseTis imperia axali teritoriebis<br />
SemomtkicebisaTvis ibrZoda da<br />
am miwebis istoriuli warsuli Tu geografia,<br />
adgilobrivTa cxovrebis avkargi<br />
ar awuxebda, mxolod imas akeTebda,<br />
rac misi politikuri miznebisTvis<br />
iqneboda saintereso da sasargeblo. am<br />
damokidebulebis Sedegi iyo swored<br />
muhajirobis ori tragikuli talRa<br />
me-19 saukuneSi _ samuslimano saqarTvelos<br />
mouSuSebeli iara, aseve adgilobrivTa<br />
gamocxadeba araqarTvelebad,<br />
sxadasxva tomis xalxTa Camosaxleba,<br />
– regionis eTnografiuli aWreleba da<br />
sxva mravali boroteba.<br />
autizmis cnobadobis amaRlebis saerTaSoriso dRe<br />
likuri saavadmyofos neiroreabilitaciis<br />
ganyofilebis organizebiT<br />
gamarTul sainformacio Sexvedraze<br />
eqimebma da fsiqologebma daavadebis<br />
specifikaze, Tanamdev problemebsa da<br />
samedicino daxmarebis aucileblobaze<br />
isaubres. autizmi gavrcelebis<br />
maRali sixSirisa da gansakuTrebuli<br />
specifikurobis gamo Sefasda, rogorc<br />
sazogadoebrivi jandacvis seriozuli<br />
krizisi da gamowveva. gaeros generalurma<br />
asambleam 2007 wlis 18 dekembers<br />
miiRo rezolucia da 2 aprili<br />
autizmis informaciis gavrcelebis<br />
msoflio dRed gamocxadda. 2007-2009<br />
wlebSi Catarebuli kvlevis mixedviT<br />
saqarTveloSi 110 bavSvidan 1 davadebulia<br />
autizmiT.<br />
studentTa konferencia „radiacia“<br />
studentTa samecniero centris<br />
organizebiT konferencia gaimarTa<br />
Temaze: `radiacia~. ganaTlebisa da<br />
mecnierebaTa da sainJinro-teqnologiuri<br />
fakultetebis studentebma 18<br />
moxseneba warmoadgines radiaciis gamomwvev<br />
mizezebze, saqarTveloSi arsebul<br />
radioekologiur mdgomareobaze,<br />
radioaqtiuri fonis gavrcelebasa da<br />
mis Sedegebze. axalgazrdebi radiaciis<br />
Temaze diskusiebs sajaro skoleb-<br />
Sic moewyoben da TavianT moxsenebebs<br />
moswavleebsac gaacnoben.<br />
regionuli seminari teqnologiebis gadacemis sakiTxebze<br />
inteleqtualuri sakuTrebis msoflio<br />
organizaciis (ismo/WIPO) da saqarTvelos<br />
inteleqtualuri sakuTrebis<br />
erovnuli centris organizebiT<br />
TbilisSi, sastumro ,,holidei inSi~, 11-12<br />
aprils regionuli seminari gaimarTa.<br />
msoflios 18 qveynis warmomadgenelebma<br />
gardamavali ekonomikis qveynebSi<br />
teqnologiebis gadacemis problemebis<br />
Sesaxeb imsjeles. seminarSi SoTa<br />
rusTavelis saxelmwifo universitetis<br />
reqtoris moadgile samecniero<br />
dargSi, asocirebuli profesori na-<br />
Tia wiklaSvili da strategiuli ganviTarebisa<br />
da sagareo urTierTobaTa<br />
departamentis wamyvani specialisti<br />
liliT meloian-futkaraZe monawileobdnen.<br />
inteleqtualuri sakuTrebis<br />
msoflio organizaciis (ismo/WIPO)<br />
da saqarTvelos inteleqtualuri sakuTrebis<br />
erovnuli centris xelmZ-<br />
RvanelebTan konsultaciebis Semdeg<br />
daisaxa mWidro TanamSromlobis<br />
mimarTulebebi, romelic xels Seuwyobs<br />
bsu-s mecnierebisa da profesormaswavleblebis<br />
kvlevebis popularizaciasa<br />
da komercializacias.<br />
studentTa dasaqmebis municipaluri programis wardgineba<br />
baTumis meriis axalgazrdobis<br />
saqmeTa ganyofilebis ufrosma Tamaz<br />
darCiZem baTumis SoTa rusTavelis<br />
saxelmwifo universitetis studentebs<br />
studentTa dasaqmebis mu-<br />
nicipaluri programa warudgina.<br />
programis farglebSi qalaqis avtorizebuli<br />
umaRlesi saganmanaTleblo<br />
dawesebulebebis 500 socialurad<br />
daucveli, oboli, devnilis<br />
statusis mqone, warCinebuli studenti<br />
dasaqmdeba da 200-larian<br />
anazRaurebas miiRebs. programis<br />
pirveli etapi ivnisSi daiwyeba da<br />
axalgazrdebi yovel SabaT-kviras<br />
sanapiro zolis, qalaqis calkeuli<br />
ubnebis dasufTavebisa da gamwvanebis<br />
aqciebSi miiReben monawileobas.<br />
dasaqmebis msurvelTa registracia<br />
17 aprils daiwyeba da monawileebi<br />
100-quliani sistemiT, umaRlesi saswavleblisTvis<br />
dadgenili kvotis<br />
gaTvaliswinebiT SeirCevian.<br />
frankofoniis dRe universitetSi<br />
frankofoniis saerTaSoriso dRis<br />
farglebSi SoTa rusTavelis saxelmwifo<br />
universitetis saaqto darbazSi<br />
Sveicariuli jguf ,,AAliose~-is<br />
koncerti gaimarTa. jgufis wevrebma<br />
franguli Sansonisa da tradiciuli<br />
rokis gaerTianebiT Seqmnili musika<br />
Seasrules. koncerts studentebTan<br />
da profesor-maswavleblebTan erTad<br />
saqarTveloSi Sveicariis saelCos<br />
warmoamdgenlebi eswrebodnen. saqarTveloSi<br />
Sveicariis elCis moadgilem<br />
anita Sluxter rotim umaRles saganmanaTleblo<br />
dawesebulebas saCuqrad<br />
frangulenovani wignebi gadasca.<br />
Ria leqcia Temaze: ,,Zilis apnoes sindromi:<br />
diagnozi da mkurnaloba~<br />
petre sarajiSvilis saxelobis nevrologiis<br />
institutis mecnier-Tanam-<br />
Sromelma aleko WikaZem Ria leqcia<br />
waikiTxa Temaze: ,,Zilis apnoes sindromi:<br />
diagnozi da mkurnaloba~.<br />
cnobilma mecnierma SoTa rusTavelis<br />
saxelmwifo universitetis studentebs<br />
Zilis apnoes sindromis gamomwvevi<br />
faqtorebi, masTan asocirebuli<br />
garTulebebi da ZiriTadi simptomebi<br />
gaacno.<br />
universitetSi dedaenis dRe ramdenime RonisZiebiT aRiniSna<br />
dedaenis dRe baTumis SoTa rusTavelis<br />
saxelmwifo universiteteSi<br />
tradiciulad ramdenime RonisZiebiT<br />
aRiniSna. profesor-maswavleblebma da<br />
programis `studentTa SeRavaTebi swavlis safasurSi~”<br />
Sedegebis prezentacia<br />
SoTa rusTavelis darbazSi specialuri<br />
saswavlo socialuri programis<br />
`studentTa SeRavaTebi swavlis<br />
safasurSi~ Sedegebis wardgineba<br />
gaimarTa. programaSi monawileobdnen<br />
warCinebuli, socialurad daucveli,<br />
oboli, mravalSviliani ojaxis wevrebi,<br />
devnileb, saqarTvelos teritoriuli<br />
mTlianobisaTvis brZolaSi<br />
daRupulTa Svilebi da SezRuduli<br />
SesaZleblobis mqone studentebi. 67<br />
monawilidan 2011-2012 saswavlo wlis<br />
meore semestris swavlis safasurSi<br />
SeRavaTi miiRo 44 axalgazrdam (20<br />
studenti - 100%-iani, 3 studenti -<br />
70%-iani da 21 studenti - 50%-iani).<br />
baTumis SoTa rusTavelis saxelmwifo<br />
universitetSi gamarTul Sexvedraze<br />
reqtori, profesori alioSa bakuriZe<br />
da germaniis iulixis kvleviTi<br />
centris birTvuli fizikis institutis<br />
wamyvani mecnieri andro kaWarava erTo-<br />
studentebma umaRlesi saganmanaTleblo<br />
dawesebulebidan transparantebiT msvleloba<br />
moawyves da ilia WavWavaZis Zegli<br />
gvirgviniT Seamkes. leqtorebma da mwerlebma<br />
1978 wlis 14 aprilis movlenebi<br />
gaixsenes da mSobliuri enis siwmindis<br />
dacvis mniSnelobaze isaubres,<br />
xolo studentebma dedaenisadmi miZ-<br />
Rvnili leqsebi waikiTxes. ganaTlebisa<br />
da mecnierebaTa fakultetis qarTuli<br />
filologiis departamentis organizebiT<br />
samecniero konferencia gaimarTa<br />
Temaze: `swormetyveleba da akademiuri<br />
wera~. dargis specialistebma stilTa<br />
aRrevaze, akademiuri weris swavlebis<br />
aucileblobaze, qarTuli enis uflebebis<br />
dacvasa da sxva aqtualur sakiTxebze<br />
imsjeles.<br />
warmogidgenT dafinansebuli studentebis<br />
raodenobs fakul-tetebis<br />
mixedviT:<br />
l ganaTlebisa da mecnierebis<br />
fakulteti - 21 studenti;<br />
l socialur mecnierebaTa, biznesisa<br />
da samarTalmcodneobis fakulteti<br />
- 11 studenti;<br />
l turizmis fakulteti - 3 studenti;<br />
l sainJinro-teqnologiuri fakulteti<br />
- 9 studenti;<br />
socialurad daucveli, warCinebuli<br />
studentebis dasaxmareblad studentTa<br />
mxardaWerisa da momsaxurebis<br />
samsaxuris organizebiT Catarda<br />
saqvelmoqmedo koncerti. profesormaswavleblebisa<br />
da administraciis<br />
SemowirulobiT Segrovda 7 420 lari,<br />
xolo studenturi TviTmmarTvelobis<br />
iniciativiT - 1 445 lari. Semosuli<br />
TanxiT dafinansda 15 studentis swavlis<br />
safasuri.<br />
universitetis sapatio doqtoris<br />
avTandil baraTaSvilis mxardaWeriT<br />
damatebiT dafinansda 10 000 laris<br />
odenobiT 15 studentis swavlis safasuri.<br />
sul 74 studentma miiRo saswavlo<br />
socialuri granti.<br />
qarTul-germanuli skola-seminari fundamentur<br />
mecnierebebSi<br />
blivi skola-seminaris Catarebis pirobebze<br />
SeTanxmdnen. „qarTul-germanuli<br />
skola-seminari fundamentur mecnierebebSi“<br />
umaRles saganmanaTleblo dawesebulebaSi<br />
13-17 agvistos gaimarTeba<br />
da masSi monawileobis miReba bakalavrebs,<br />
magistrantebsa da doqtorantebs<br />
SeeZlebaT. sazafxulo skolis mizania<br />
rusTavelis fondisa da iulixis kvlevi-<br />
Ti centris saganmanaTleblo konkursis<br />
monawile axalgazrda mecnierebis Ser-<br />
Ceva. mkvlevrebs SesaZlebleoba eqnebaT<br />
germanuli kvleviTi centris samecniero<br />
bazaze gaecnon ganxorcielebul fundamentur,<br />
gamoyenebiTi xasiaTis kvleviT<br />
proeqtebs da gaiRrmaon samecniero potenciali.
„TiToeuli studentis kanonier uflebas davicavT“<br />
baTumis saxelmwifo universitetis<br />
studentur TviTmmarTvelobas<br />
axali Tavmjdomare hyavs. studentebma<br />
rusuli enisa da literaturis<br />
specialobis pirveli kursis<br />
studenti, uCa abramiSvili airCies.<br />
romelsac miaCnia, rom saqmis keTebis<br />
dros umTavresi pasuxismgeblobaa.<br />
dapirebebisagan Tavs ikavebs, Tumca<br />
amavdroulad studentebs hpirdeba,<br />
rom maT kanonier uflebebs daicavs.<br />
mas unda, rom universitetis studentur<br />
cxovrebaSi misi saTqmeli<br />
saqmiT gamoxatos.<br />
_ iqidan gamomdinare, rom<br />
pirveli kursis studenti xarT,<br />
gTxovT warudginoT sakuTari Tavi<br />
universitetis auditorias...<br />
_ me gaxlavarT uCa abramiSvili.<br />
warmatebiT davamTavre ba-<br />
Tumis #15 sajaro skola, Semdeg<br />
_ navigaciis instituti. gaviare<br />
samxedro savaldebulo samsaxuri<br />
da 2011 wlis erTiani erovnuli<br />
gamocdebiT Caviricxe baTumis<br />
SoTa rusTavelis saxelmwifo universitetSi.<br />
amJamad ganaTlebisa<br />
da mecnierebaTa fakultetis studenti<br />
var.<br />
_ samomavlod sad warmogidgeniaT<br />
sakuTari Tavi?<br />
_ aRniSnul fakultetze swavla<br />
zogadad Cemi survili iyo. bakalavriatis<br />
saswavlo kursis gavlis<br />
Semdeg miRebuli codna, garkveuli<br />
gamocdileba da SeZenili unar-<br />
Cvevebi ganapirobebs Cems Semdgom<br />
nabijs karieruli TvalsazrisiT.<br />
ar gamovricxav imasac, rom samomavlod<br />
sxva sferoSi ganvagrZo moRvaweoba,<br />
Tumca zogadad vfiqrob,<br />
rom sadac da romel sferoSic vi-<br />
muSaveb, minda viyo warmatebuli<br />
aramarto Cemi, aramed Cemi qveynis<br />
sakeTildReod. ZiriTadad ase warmomidgenia<br />
Cemi saqmianoba...<br />
_ rogor fiqrobT, pirvelkurse-<br />
li studentisTvis es yvelaferi ar<br />
aris rTuli?<br />
_ am cxovrebaSi ioli namdvilad<br />
araferi ar aris, miT<br />
ufro pirvelkurselisTvis, magram<br />
vfiqrob, rom mTavari mondomeba<br />
da saqmis keTebis survilia. Tuki<br />
geyvareba Seni saqme, ris keTebasac<br />
gadawyvet da geqneba garkveuli<br />
pasuxismgeblobis unaric, SeuZlebeli<br />
da miuRweveli araferia.<br />
Cemma mcire cxovrebiseulma gamocdilebam<br />
gamabedvina is, rom<br />
im universitetis studenti gavxdi,<br />
romelSic ganaTlebis miReba<br />
Cemi ocneba iyo. pirveli dRidanve<br />
gamiCnda imis survilic, rom aq-<br />
tiurad CavrTuliyavi studentur<br />
cxovrebaSi. maqsimalurad Sevecdebi<br />
universitetis studentur<br />
cxovrebaSi Cemi saTqmeli Cemive<br />
saqmiT Rirseulad vTqva.<br />
_ rogor SeafasebdiT dRevandeli<br />
studenturi TviTmmarTvelobis<br />
gunds?<br />
_ vfiqrob, misasalmebelia<br />
is, rom gundi ZiriTadad dakompleqtebulia<br />
akademiurad warmatebuli<br />
studentebiT. umetes maTgans<br />
aqvs sauniversiteto cxovrebaSi<br />
garkveuli gamocdileba; isini<br />
iCenen axal-axal iniciativebsac.<br />
rac mTavaria, aris TanamoazreTa<br />
Zlieri gundi.<br />
_ Tanatolebs ras urCevT?<br />
_ Tanatolebs, pirvel rigSi,<br />
vurCev maqsimalurad iyvnen swavlaze<br />
orientirebuli da aqtiurad<br />
CaerTon rogorc sauniversiteto,<br />
aseve qalaqis da regionis sazogadoebriv<br />
cxovrebaSi.<br />
_ rogor fiqrobT, riT daimsaxureT<br />
Tanatolebis ndoba?<br />
_ rac yvelaze metad miWirs, es<br />
aris sakuTar Tavze saubari, magram<br />
namdvilad vici, rom var erTguli,<br />
megobruli da kargad maqvs gaTa-<br />
visebuli gaWirvebaSi myof adamians<br />
gverdSi rom unda davudge.<br />
_ universitetis studenturi<br />
TviTmmarTvelobisa da studentebis<br />
urTierToba saintereso<br />
sakiTxia. ras hpirdebiT maT?<br />
_ me namdvilad Tavs Sevikaveb<br />
yovelgvari dapirebisgan, magram<br />
pirveli nabijebi, rac Cven TviTmmarTvelobaSi<br />
gadavdgiT, iqiTken<br />
aris mimarTuli, rom yvela studentis<br />
kanonier uflebas davicavT<br />
da maT satkivars gaviTavisebT.<br />
_ axali wevrebiT dakompleqtebul<br />
TviTmmarTvelobaSi konkretuli<br />
cvlilebebi xom ar igegmeba?<br />
_ Cven vgegmavT cvlilebebs,<br />
raTa TviTmmarTvelobis wevrebis<br />
funqcia gaizardos da Tavisi<br />
sityva Tqvan universitetis<br />
fakultetebisa da warmomadgenlobiTi<br />
sabWos gadawyvetilebis miRebaSi.<br />
_ rogoria baTumis universitetis<br />
axladarCeuli studenturi<br />
TviTmmarTvelobis Tavmjdomaris<br />
samomavlo gegmebi, miznebi<br />
da amocanebi...<br />
_ samomavlo gegmebs TandaTan<br />
vayalibebT studentebTan yoveldRiuri<br />
Sexvedrebidan gamomdinare.<br />
studentebTan Sexvedra,<br />
saubari, mogvcems erTgvar suraTs,<br />
ra miznebi aqvT, ra problemebi<br />
awuxebT, ra iniciativebi, ideebi<br />
aqvT da risi gakeTeba surT.<br />
gvaqvs prioritetebi da maT Soris,<br />
vfiqrob, erT-erTi umTavresi<br />
aris socialurad daucveli studentebis<br />
mxardaWera da SeZlebisdagvarad<br />
studentTa dasaqmebis<br />
xelSewyoba.<br />
aprili<br />
pirvelkurselis madloba<br />
maswavlebels<br />
maswavlebeli giuli mefariSvili<br />
qobuleTis #3 sajaro skola-<br />
Si II-IV klasebSi maswavlida. axla me<br />
universitetis II kursis studenti<br />
var da minda madloba gadavuxado<br />
gaweuli RvawlisaTvis.<br />
Zvirfaso giuli maswavlebelo,<br />
Tqven maswavleT deda ena, SemayvareT<br />
ai-ia, maswavleT Rrublebidan<br />
dedamiwaze umtkivneulod daSveba.<br />
TqvenSi vkiTxulob aTasjer gadaSlil<br />
da codniT savse wignebs.<br />
TqvenSi me vxedav imedian mzis sxivs,<br />
swavliT gasavlel uamrav biliks,<br />
TqvenSi me vafaseb usazRvro<br />
dumils, gonebiT SemuSavebul gegmebs,<br />
TqvenSi miyvars roca gaiZaxiT<br />
„ai iaa“ Cveni samSoblo. me<br />
miyvars TqvenSi Tqveni dumilis<br />
Secnoba. iciT, ramdenjer minatria<br />
Tqvennairi vyofiliyavi? Tqven xom<br />
TvalebiT saubrobT, mimoxvriT,<br />
saqmiT, dumiliT aSuqebT zrdilobas,<br />
Tavazianobas da Rirsebas.<br />
adre ver vxdebodi ratom iyaviT<br />
qalbatoni giuli meoTxe klasis<br />
moswavlisaTvis aseTi misabaZi da<br />
dasafasebeli pedagogi. axla ki ian<br />
amos komenskis mier SemuSavebuli<br />
ganaTlebuli adamianis daxasiaTebas<br />
gavecani. 9 wlis Semdeg Tvalwin<br />
isev Tqveni zmaneba damidga. mivxvdi,<br />
ratom meubnebodiT bavSvobaSi<br />
_ dumils oqros fasi aqvso, es<br />
oqro ki adamiania da ara materiao,–<br />
maSin am sityvebze meRimeboda,<br />
axla ki rodesac realobis<br />
winaSe davdeqi, mivxvdi, rom Tqveni<br />
winaswari saRi gansjis Sedegad bevri<br />
ram SemZineT. Tqveni meSveobiT<br />
viswavle, sasowarkveTilebas rom<br />
ar mivece, Tu saqme ar gamodis,<br />
piriqiT, is Tavidan unda gavake-<br />
To. bevrjer dumiliT gisaubriaT<br />
CemTan, romelsac arafrad vTvlidi<br />
adre. axla ki msurs viswavlo<br />
yvela oqroze Zvirfasi dumili.<br />
minda viyo amasTanave ganaTlebuli<br />
aRmzrdelis ganaTlebuli aRzrdili.<br />
bolos ki minda, meoTxe<br />
klasSi rom leqsi mogiZRveniT im<br />
striqonebiT mogeferoT:<br />
`Semaswavle ani-bani<br />
Semayvare deda-ena<br />
sul akvanze amiyvave<br />
samSoblo da Cveni rwmena<br />
dumils mirCev?<br />
ratom deda?<br />
ganaTlebiT ra var neta?<br />
me miyvarxar ise, rogorc<br />
samSoblo da Cemi deda.<br />
Tqven maswavleT Cemi ena<br />
mtkice, mtkice nebisyofa<br />
dumils unda kacis ena<br />
es ar aris Cveni rwmena~?<br />
Tamar ZirkvaZe,<br />
ganaTlebisa da mecnierebaTa<br />
fakulteti,<br />
I kursi
aprili<br />
bzoba!<br />
marTlmadidebluri eklesia didmarxvis meeqvse<br />
kvira dRes zeimobs macxovris ierusalim-<br />
Si didebiT Sesvlas, rasac qristianebi baiaobas<br />
anu bzobas uwodeben. es gaxlavT TormetTagan<br />
rogorc pirveli moZravi dResaswauli, romelic<br />
yovelTvis emTxveva brwyinvale aRdgomis<br />
wina kvira dRes.<br />
`eri mrvali, romel-igi mosrul iyvnes dResaswaulsa<br />
mas, rameTu esma, viTarme ieso movals<br />
ierusalemd, moiRes rtoebi danakadis kudTagan<br />
da ganvides migebebad misa, RaRadebdes da ityode:osana!<br />
kurTxeul ars momavali, meufe israelisai!~,<br />
_ ase aRwers ioane maxarebeli macxovris<br />
ierusalimSi didebiT Sesvlis ambavs.”<br />
ubralo xalxma ierusalimSi sazeimo Sexvedra<br />
mouwyo ufals. es daxvedra adamianTa<br />
yvelaze wminda, wrfeli grZnobebis uecari<br />
gamoxatuleba iyo. ase xdeba, roca adamiani<br />
xarobs RvTis didebulebisa da misTa sakvirvelTa<br />
saqmeTa gamo.<br />
rodesac macxovari miuaxlovda vaTaniis mTas,<br />
romelsac zeTisxilis mTa ewodeba, ori mowafe<br />
uaxloes sofelSi gaagzavna, raTa mieyvanaT misTvis<br />
SesasvlelSive dabmuli viri da CoCori, romlis<br />
zurgzec jer aravin mjdariyo, mociqulebma<br />
brZaneba Seasrules.es yvelaferi imisTvis moxda,<br />
rom asrulebuliyo winaswarmetyveleba zaqariasi:<br />
`da pova ieso viri da dajda mas zeda, vi-<br />
Tarca weril ars: nu geSinin, asulo sionisao!<br />
aha esera, meufe Seni movals Senda da ze igi<br />
kicvsa virisasa~ (ioane 12,14-15).<br />
bzis an palmis mSvenierebiT eklesia ufro<br />
cxovlad gamoxatavs uflis didebiT Sesvlas<br />
ierusalimSi. RmerTi yvela CvenTagans sTxovs,<br />
sulierad Seegebos mas, samoslis nacvlad guli<br />
gaufinos meufes, mxurvale locva da Tayvaniscema<br />
ki bzis totebiviT miarTvas da ise miiRos<br />
ufali sakuTar sulSi.<br />
didi xuTSabaTi!<br />
did xuTSabas wminda eklesia aRniSnavs saxarebiseul<br />
movlenas, _ saidumlo serobas,<br />
rodesac macxovarma wesad dado wminda ziarebis<br />
saidumlo.<br />
ufalma Tavis amqveyniuri cxovrebis<br />
ukanaskneli saRamo mowafeebTan erTad gaatara.<br />
ebraelebi zeimobdnen paseqis dResaswauls,<br />
rodesac egviptis tyveobidan gaTavisufldnen.<br />
dResaswaulis wina saRamos, mzis Casvlis Semdeg.<br />
ojaxis ufrosi erTi wlis batkans klavda,<br />
mTlianad wvavda da ojaxTan erTad Seeqceoda.<br />
raki ufalma icoda, rom Tavi paseqis dResaswaulze<br />
unda Seewira, seroba swored wina<br />
dRes, xuTSabac gamarTa. ufalma petre da ioane<br />
gagzavna da uTxra, rom ierusalimis kariWes-<br />
Tan kokiT mimavali kaci SexvdebodaT. saxlSi,<br />
romelic igi Sevidoda, patroni maTTvis gamzadebul<br />
oTaxs daaxvedrebdaT.<br />
saRamos ufali mociqulebTan erTad mivida<br />
im saxlSi. ufalma jer saTiTaod dabana maT<br />
fexi da roca paseqis saWmelad dasxdnen, macxovarma<br />
mowafeebs amcno, rom erT-erTi maTgani<br />
gascemda. mociqulebi gaognebulni ekiTxebodnen,<br />
vin iqneboda gamcemi, radgan uflisadmi<br />
erTgulebaSi eWvi aravis epareboda, magram<br />
swamdaT, rom ufalma maTi gulisnadebi maTze<br />
ukeTesad icoda. macxovrisgan farulad mxilebulma<br />
iudam ar SeimCnia da kadnierad ikiTxa,<br />
vin iqneboda gamcemi, razec pirdapir macxovarma<br />
upasuxa rom swored is iyo gamcemi. paseqis<br />
dasrulebis Semdeg ufalma aiRo puri, akurTxa,<br />
gatexa, mowafeebs saWmelad misca da uTxra:”`ese<br />
ars xorci Cemi TqvenTvis mocemuli, ams hyofdeT<br />
mosaxsenieblad Cemda~. Semdeg aiRo sasmisi,<br />
misca maT da uTxra:”suT amisgan yovelTa: `ese<br />
ars sisxli Cemi axlisa aRTqumisa, mrvalTaTvis<br />
daTxeuli misateveblad codvaTa”_ amiT<br />
daawesa ufalma erT-erTi udidesi saidumlo<br />
_ ziareba.<br />
saxarebis mixedviT ziarebis gareSe cxoneba<br />
SeuZlebelia. Rirseulad miRebuli uflis<br />
sisxli da xorci demonebs ganagdebs Cvengan da<br />
mcvelad angelozebs uxmobs.<br />
aRdgoma!<br />
<strong>qriste</strong> <strong>aRsdga</strong>! WeSmaritad <strong>aRsdga</strong>! aRdgoma<br />
12 sauflo dResaswauls Soris yvelaze<br />
mniSvnelovania. am dRes <strong>qriste</strong> mkvdreTiT <strong>aRsdga</strong><br />
da adamianebi pirvelqmnili codvisgan<br />
daixsna. mxolod amis Semdeg gaiRo adamianebisTvis<br />
samoTxis bWe. adamianis modgmis mxsnelad<br />
movlenilma macxovarma golgoTas mTaze<br />
jvarTan erTad kacobriobis codva zida.<br />
aRdgomas win yvelaze mZime da didi marxva<br />
uswrebs. dResaswaulis Sesaxvedrad morwmuneebi<br />
sulierad emzadebian. aRdgomamde erTi<br />
kviriT adre bzobaa _ anu <strong>qriste</strong>s ierusalim-<br />
Si didebiT SebrZanebas zeimoben. orSabaTidan<br />
ki vnebis kvireuli iwyeba.<br />
vnebis kvireulSi TiToeuli dRe garkveuli<br />
mniSvnelobis matarebelia. gansakuTrebiT<br />
gamoiyofa xuTSabaTi dRe, romelic saidumlo<br />
serobis dRea, rodesac macxovris ziarebis<br />
saidulos awesebs da wiTel paraskevs<br />
_ <strong>qriste</strong>s jvarcmis dRes. es yvelaze, mZime<br />
dRea TiToeuli qristianisaTvis. paraskevobiT<br />
wiTlad Rebaven kvercxebs, rac macxovris mier<br />
CvenTvis daRvrili sisxlis simboloa.<br />
vnebis kvireulis mZime dReebis dagvir-<br />
gvinebaa kvira _ macxovris brwyinvale aRdgomis<br />
dResaswauli, dRe, romelic nebismieri<br />
morwmunisaTvis udidesi sixarulis momtania.<br />
aRdgoma udidesi moZravi qristianuli<br />
dResaswauli macxovris aRdgoma gazafxulze,<br />
axali stili 4 aprilisa da 8 maiss Soris aRiniSneba.<br />
es udidesi mniSvnelobis dRea. oTxive<br />
saxarebis Tanaxmad, ebraelTa paseqze, paraskev<br />
dRes <strong>qriste</strong>s ierusalimSi, golgoTaze jvars<br />
acves, sami dRis Semdeg ki macxovari mkvdreTiT<br />
<strong>aRsdga</strong>. aRdgomis Rames, rodesac yvela taZar-<br />
Si sadResaswaulo wirva-locva aRevlineba, eri<br />
da beri mouTmenlad elis cecxlis CamobrZane-<br />
bas. uamravi adamiani aeroportSi mouTmenlad<br />
eloda udidesi siwmindis xilvas. sasuliero<br />
da saero delegacias, romelmac ierusalimidan<br />
cecxli CamoabrZana, miegebnen mlocvelebi da<br />
sanTlebi zeciuri cecxliT gaaCiraRdnes.<br />
gverdi moamzada<br />
Jurnalistikis specialobisI<br />
II kursis magistrantma<br />
gvanca sabaSvilma
pedagogikas sxva dargis<br />
mecnierebaTagan misi sayovelTao–saxalxo<br />
mniSvneloba<br />
gamoarCevs. igi, rogorc<br />
aRzrdis mecniereba da rogorc<br />
aRzrdis xelovneba<br />
aucilebeli codnis dargia<br />
imaTTvis, visac yoveldRiuri<br />
urTierToba aqvs meore<br />
adamianTan. pedagogika _<br />
es aris mecniereba yvelasaTvis.<br />
misi warmoSoba da<br />
srulyofa cxovrebis karnaxiT<br />
aris ganpirobebuli.<br />
mas Semdeg, rac sakacobrio<br />
civilizaciis gariJraJze<br />
aucilebeli gaxda mozardi<br />
TaobisaTvis ufrosi Taobis<br />
cxovrebiseuli gamocdilebis<br />
gadacema, Caisaxa<br />
da dRemde intensiurad vi-<br />
Tardeba pedagogikuri azrovneba.<br />
Tavdapirvelad pasuxi<br />
unda gaeces kiTxvas: vis<br />
unda vaswavloT, vin aris<br />
aRzrdis sagani? Semdeg ki<br />
_ ra vaswavloT axalgazrdobas?<br />
(da aramarto axalgazrdobas).<br />
mecnieruli pedagogikis<br />
fuZemdebelma, ian amos<br />
komenskim aRzrdis gareSe<br />
darCenili adamiani araorazrovnad<br />
Seadara mouSinaurebul<br />
mtacebel cxovels.<br />
mkvlevari sagangebod<br />
werda adamianSi pirovnebis<br />
aRzrdis aucileblobaze:<br />
`adamiani aris yvelaze<br />
ufro mSvidi, yvelaze Rv-<br />
Taebrivi suldgmuli, Tu<br />
igi moSinaurebulia WeSmariti<br />
aRzrdiT. da Tu mas<br />
ar miuRia aRzrda, an yalbi<br />
aRzrda miiRo, maSin is<br />
aris yvelaze ufro veluri<br />
im cxovelTa Soris, romlebsac<br />
dedamiwa warmoSobs~<br />
(didi didaqtika, VI, 6).<br />
pirovnebis cvalebadi<br />
sulieri samyaros aRzrdis<br />
sirTuleze msjelobs k.d.<br />
uSinski Tavisi saetapo<br />
naSromis _ `adamiani aRzrdis<br />
sagani~ winasityvaoba-<br />
Si: `aRmzrdeli unda cdilobdes<br />
gaicnos adamiani,<br />
rogorc is aris namdvilad,<br />
yvela misi susti mxariTa<br />
da mTeli misi sidiadiT,<br />
yvela misi yoveldRiuri<br />
wvrilmani saWiroebiT da<br />
didi sulieri moTxovnilebiT.<br />
aRmzrdeli unda icnobdes<br />
adamians ojaxSi,<br />
sazogadoebaSi, xalxSi, adamianobasa<br />
da Tavis sindis-<br />
Tan ganmartoebaSi; yvela<br />
asakSi, yvela klasSi, yvela<br />
mdgomareobaSi, sixarulsa<br />
da mwuxarebaSi, didebasa<br />
da damcirebaSi, ZalTa si-<br />
Warbesa da avadmyofobaSi,<br />
ganusazRvrel imedebSi<br />
da momakvdavis sarecelze,<br />
rodesac adamianis sanugeSo<br />
sityva ukve uZluria.<br />
igi unda icnobdes yvelaze<br />
binZur da yvelaze diad moqmedebaTa<br />
aRmZvrel mizezebs,<br />
danaSaulebrivi da diadi<br />
azrebis Casaxvis istorias,<br />
yovelgvari gatacebisa da<br />
yovelgvari xasiaTis ganvi-<br />
Tarebis istorias. mxolod<br />
maSin SeeZleba mas amowuros<br />
adamianis bunebis wiaRidan<br />
aRmzrdelobiTi gavlenis<br />
saSualebani _ es saSualebani<br />
ki uaRresad didia.<br />
miuxedavad amisa, peda-<br />
gogikis saxelmZ-<br />
RvaneloebSi fexi<br />
ver moikida aRzrdis<br />
sagnis Tanmimdevrulma<br />
kvleva–<br />
Ziebam. arada, Tavis<br />
droze (XVII sauk.) ian<br />
amos komenskis arc<br />
es sakiTxi dautovebia<br />
uyuradRebod<br />
da ganTqmul `did<br />
didaqtikaSi~ sagangebod<br />
miuTi-<br />
Ta, rom adamianSi<br />
pirovnebis aRzrdiswarmatebisaTvis<br />
aucilebelia<br />
aRsazrdelis winaswari,<br />
yovelmxrivi<br />
Seswavla. amasTan<br />
dakavSirebiT is<br />
mimarTavs analogias:<br />
`xarati sanam<br />
gamoaxaratebdes rames,<br />
jer xes culiT<br />
gaTlis; mWedeli<br />
sanam Seudgebodes<br />
rkinis Wedvas, jer<br />
mas daarbilebs;<br />
feiqari sanam matylisagan<br />
morTavdes<br />
Zafs, gaakeTebdes qsels da<br />
qsovas Seudgebodes, jer<br />
mas gawmends, garecxavs, gapentavs;<br />
mewaRe sanam fexsacmels<br />
Sekeravdes, jer tyavs<br />
daamuSavebs, gaWimavs, moasworebs;<br />
magram vin aqcevs<br />
yuradRebas imas, rom amave<br />
wesiT, sanam moswavles mecadineobas<br />
daawyebinebdes,<br />
maswavlebelma jer unda<br />
aRuZras mas swavlis survili,<br />
Seuqmnas swavlis unari<br />
da ise daarigos, rom<br />
yvelaferSi Tavis xelmZRvanels<br />
ujerebdes?~.<br />
i.a.komenski antipedagogiurad<br />
miiCnevs praqtikas,<br />
roca maswavlebeli iqidan<br />
iwyebs swavla–aRzrdas, ra<br />
mdgomareobaSic poulobs<br />
igi Tavis moswavles da ma-<br />
Sinve Seudgeba muSaobas:<br />
swrafad Zerwavs, swrafad<br />
Wedavs, swrafad pentavs,<br />
swrafad qsovs, swrafad<br />
moargebs Tavis kalapots<br />
da surs igi Cqara gaprialdes<br />
da brwyinavdes. da<br />
Tu es ucbad ar xdeba, rogorc<br />
es mas surs, maSin igi<br />
aRSfoTdeba xolme, yviris,<br />
mZvinvarebs, cofdeba. komenski<br />
svams kiTxvas: ,,gana sakvirvelia,<br />
rom aseT swavlas<br />
Tavs arideben da garbian?<br />
ufro gasakviri isaa, _<br />
dasZens i.a.komenski,–_ Tu<br />
vinmes SeuZlia aitanos ase-<br />
Ti swavla~.<br />
adamianSi pirovnebis aRzrdis<br />
farTomasStabiani<br />
problema dasva profesorma<br />
revaz balanCivaZem Tavis<br />
naSromebSi: `pedagogikis<br />
filosofiuri safuZvlebi~<br />
(Tb., 1997 w), `aRzrdis<br />
filosofiuri sakiTxebi~<br />
(krebuli „skolaSi saaRmzrdelo<br />
muSaobis aqtualuri<br />
problemebi“–Tb., 2000<br />
w.); `anTropologiuri pedagogika~<br />
(Tb., 2011 w).<br />
am naSromebis amosavali<br />
principia `adamianis~ gaazreba<br />
ori TvalsazrisiT: 1)<br />
adamiani, rogorc biologiuri<br />
arseba da 2) adamiani,<br />
rogorc moazrovne,<br />
zneobrivi, sulieri arseba.<br />
adamiani, rogorc biolo-<br />
giuri arseba, _–rogorc<br />
cxovelTa samyaros wevri,–<br />
_ ibadeba, izrdeba, vi-<br />
Tardeba da kvdeba. biologiuri<br />
arseba cocxlobs<br />
da amisaTvis mas sWirdeba<br />
kveba, bina, Cacma-daxurva,<br />
mkurnaloba. Sesabamisad, mas<br />
emsaxureba medicina, xolo<br />
mis arsebobas da ganviTarebas<br />
swavloben biologia da<br />
anatomia. adamiani, rogorc<br />
moazrovne, zneobrivi da<br />
sulieri arseba _– pirovneba-iwyeba<br />
iqidan, sadac igi<br />
kavSirs wyvets cxovelTa<br />
samyarosTan, prof. revaz<br />
balanCivaZis SexedulebiT,<br />
pirovneba ar aris arc<br />
`moazrovne~ da arc `iara-<br />
Ris mkeTebeli cxoveli~.<br />
cxoveli, yvela SemTxvevaSi,<br />
erTaderTi moTxovnilebiT<br />
cocxlobs–_„`minda~<br />
misi urTierToba garesamyarosTan<br />
ar Sordeba SegrZnebebis<br />
sferos. xolo<br />
pirovneba miRebuli aRzrda–<br />
ganaTlebis mixedviT cocxlobs<br />
da cxovrobs principiT<br />
`saWiroa~. Tu saWiroa,<br />
igi msxverplad gaiRebs sicocxlesac,<br />
riTac iwyeba<br />
da mTavrdeba cxoveli, _<br />
amitom pirovneba ver iqneba<br />
cxovelTa klasis warmomadgeneli.<br />
mxedvelobaSi ar<br />
gvyavs adamianTa iseTi tipebi,<br />
rogoric arian luarsab<br />
TaTqariZe da misi meuRle<br />
darejani (i.WavWavaZe _„`kacia–adamiani?!~).<br />
luarsabi<br />
da darejani imitom cocxloben,<br />
rom Wamon da imitom<br />
Wamen, rom icocxlon.<br />
mxedvelobaSi ar gvyavs arc<br />
iseTi adamiani, romelmac<br />
mamiseuli oroTaxiani binis<br />
dasasakuTreblad daiqirava<br />
mkvleli da fuli<br />
gadauxada mamis, disa da<br />
17 wlis disSvilis dasaxocad<br />
(telearxi `imedis~ 2011<br />
w. 5 oqtombris siuJeti).<br />
amgvari arsebebis principia<br />
`minda~, `mSia~, `mwyuria~ da<br />
isini arafriT gansxvavdebian<br />
cxovelisagan imitom,<br />
rom maT qcevas adamianuri<br />
goni ar warmarTavs. prof.<br />
revaz balanCivaZe wers:<br />
,,goni metia, vidre fsiqika~,<br />
`pirovneba aris gonieri<br />
arseba~. rodis<br />
yalibdeba adamianSi<br />
pirovneba? _<br />
cxadia, maSin, roca<br />
igi kavSirs wyvets<br />
cxovelTan–askvnis<br />
avtori.<br />
aRzrdis Sedegad<br />
adamianSi pirovnebis<br />
Camoyalibeba xangrZlivi<br />
procesia<br />
da Cven SedarebiT<br />
gvian vxvdebiT bavSvebSi<br />
pirovnuli<br />
Rirsebebis pirvelad<br />
gamovlinebebs,<br />
kerZod, mas Semdeg<br />
roca bavSvi iwyebs<br />
metyvelebas da<br />
axerxebs sakuTari<br />
survilebis, ganwyobilebebis<br />
sityviT<br />
gadmocemas. axalSobilis<br />
pirovnebad<br />
Camoyalibeba ki<br />
dedis pirveli mialersebidaniwyeba.<br />
dedis alersi<br />
CvilSi siyvaruls<br />
badebs, siyvaruliT<br />
avsebs mis arsebas. Sesabamisad,<br />
`aRus~ periodis Semdeg<br />
metyvelebasac swored<br />
sayvareli adamianebis dasaxelebis<br />
warmoTqmiT iwyebs.<br />
dedis alersi kargi aRmzrdelia.<br />
alersis pedagogika,<br />
jerjerobiT kargad ar<br />
gvaqvs damuSavebuli. Jan-Jak<br />
ruso Tavis droze (XVIII s.)<br />
amis aucileblobaze mianiSnebda,<br />
roca moiTxovda, rom<br />
Cvili aucileblad dedis<br />
rZiT ekvebaT. dedis alersidan<br />
iwyeba siyvaruli. am siyvaruls<br />
efuZneba pirovnebis<br />
aRzrda. mxolod siyvaruls<br />
SeuZlia marTos cxovelisagan<br />
gansxvavebuli adamianis<br />
cvalebadi buneba, saidanac<br />
kargi aRzrdiT SeiZleba angelozi<br />
aRizardos, xolo<br />
yalbi aRzrdiT mxolod<br />
daundobeli satana. lomis<br />
lekvi, Tu ar daiRupa, srulfasovan<br />
lomad Camoyalibdeba<br />
da iqneba daundobeli mtacebeli,<br />
magram sworad SeniSnavs<br />
prof. revaz balanCivaZe,<br />
_ adamianis Svili aseT garantias<br />
ar iZleva, radgan<br />
igi azrovnebs. da ai, am<br />
problemis garkveviT iwyeba<br />
`anTropologiuri pedagogika~,<br />
romelic, Cveni azriT,<br />
axal Tvalsazriss aviTarebs<br />
pedagogikuri mecnierebis<br />
kardinaluri sakiTxebis Sesaxeb–adamianSi<br />
pirovnebis aRzrda,<br />
pirovnebis sicocxlis<br />
sazrisi, pirovnebis adgili<br />
mecnierul-teqnikuri revoluciiT<br />
warmoqmnil sinamdvileSi;<br />
amasTan dakavSirebiT<br />
avtors safuZvlianad<br />
Semoaqvs mecnierul brunvaSi<br />
„adamianis gaucxoebis“<br />
problema, rogorc safrTxe<br />
sazogadoebisaTvis. yvela<br />
es problema dakavSirebulia<br />
umTavresTan _–`adamiani-SesaZlebloba~<br />
rogor<br />
vaqcioT aRzrdiT `adamiansinamdviled~.<br />
TavisTavad am<br />
xangrZliv process avtorma<br />
SeurCia uaRresad gonebamaxvilurikriteriumi–gaucxoeba,<br />
rac prof. revaz balan-<br />
CivaZis ganmartebiT, aris<br />
`adamianis iseTi mdgomareoba,<br />
roca igi Tavis WeSmarit<br />
aprili<br />
axali Tvalsazrisi aRzrdis sagnis Sesaxeb<br />
arss ver axorcielebs, an ar<br />
aris is, rac ar unda iyos~<br />
da iqve dasZens: `gaucxoebis<br />
fenomeni, gaucxoebis faqti<br />
adasturebs, rom aRzrdis<br />
gareSe „adamiani-SesaZlebloba~<br />
`adamian-sinamdviled<br />
ver iqceva, rameTu yoveli<br />
SesaZlebloba ver iqceva<br />
sinamdviled~.<br />
am problemebis gadasawyvetad<br />
pedagogika ver Caiketeba<br />
sakuTar CarCoebSi;<br />
igi mWidrod unda iyos<br />
dakavSirebuli Tanamedrove<br />
filosofiasTan, fsiqologiasTan;<br />
optimalurad unda<br />
moimarjvos mecnieruli kvlevis<br />
ultraTanamedrove<br />
meTodebi da meTodologia,<br />
magram pedagogika imTaviTve<br />
iqneba ganwiruli warumateblobisaTvis,<br />
Tu igi ar<br />
ganviTardeba, rogorc Tanamedrove<br />
mecniereba. amas-<br />
Tan dakavSirebiT dazustebas<br />
moiTxovs pedagogikis,<br />
rogorc mecnierebis, xasiaTi:<br />
igi marTla empiruli<br />
mecnierebaa Tu analitikuri.<br />
am sakiTxs prof. revaz<br />
balanCivaZe exeba 1997<br />
wels gamoqveynebul `pedagogikis<br />
filosofiuri<br />
safuZvlebSic~ da 2011 wels<br />
gamoqveynebul `anTropologiur<br />
pedagogikaSic~.“`pedag<br />
ogikis filosofiur safuZvlebSi~<br />
avtori xazgasmiT<br />
wers: `aRzrda marTlac empiriuli<br />
saqmianobaa, magram<br />
pedagogika ar aris da arc<br />
SeiZleba iyos empiriuli<br />
mecniereba~ (gv. 29). `raki<br />
is mecnierebaa, empiriuli<br />
ar SeiZleba iyos~ (iqve).<br />
igive sakiTxi sxva meTodologiuri<br />
TvalsazrisiT<br />
aris gaazrebuli `anTropologiur<br />
pedagogikaSi~.<br />
aqac sapirispiro Sexeduleba<br />
aris ganviTarebuli. avtori<br />
wers: `xazgasmiT gvinda vTqvaT:<br />
`ganaTlebis filosofiis~<br />
gaCena araviTar Sem-<br />
TxvevaSi ar xdis zedmets<br />
pedagogikas, rogorc empiriul<br />
mecnierebas~. `pedagogikam<br />
kvlavac unda gaagrZelos<br />
Tavisi saqmianoba, rogorc<br />
empiriulma mecnierebam~.<br />
pirovnebis aRzrdis is<br />
principebi, rasac `anTropologiuri<br />
pedagogika~<br />
gvTavazobs, uaRresad principuli<br />
mniSvnelobis midgomebia,<br />
magram igi mxolod<br />
aRrmavebs da azustebs Teoriuli<br />
pedagogikis mecnierul<br />
misias da ver iqneba<br />
misi Semcvleli. anTropologiur<br />
pedagogikas Cven<br />
ver ganvixilavT, rogorc<br />
Teoriuli (tradiciuli)<br />
pedagogikis Canacvlebas. pedagogikas<br />
namdvilad sWirdeba<br />
filosofiuri anTropologia,<br />
magram tradiciuli<br />
pedagogika ar aris mxolod<br />
aRzrdis Teoria.<br />
prof. revaz balanCiva-<br />
Zis `anTropologiuri pedagogika~<br />
im TxzulebaTa rigs<br />
ganekuTvneba, romelic aRviZebs<br />
da axali energiiT<br />
avsebs mecnierul azrovnebas,<br />
aRviZebs mkiTxvelSi<br />
WeSmaritebis maZiebels.<br />
iuri bibileiSvili
aprili<br />
disertaciis dacva<br />
v u l o c a v T<br />
gv. 1<br />
sadoqtoro disertaciis<br />
Tema gaxldaT<br />
`prokurori<br />
gamoZiebis stadiaze~,<br />
romlis damuSaveba<br />
da sadisertaciod<br />
wardgineba ganapiroba<br />
avtoris rogorc<br />
prokuraturis organoebSi,<br />
maT Soris<br />
xelmZRvanel Tanamdebobebze<br />
prokurorad<br />
TiTqmis 30-wliani<br />
praqtikuli muSaobiT<br />
miRebulma gamocdilebam,<br />
aseve sakvlevi Temis<br />
aqtualobam, am<br />
mimarTulebiT bevri<br />
Teoriuli sakiTxebis<br />
axleburad warmoCenam<br />
da gaazrebam, radgan<br />
ukanasknel wlebSi saproceso kanonmdeblobaSi<br />
ganxorcielebuli cvlilebebiT<br />
da axali sisxlis samarTlis saproceso<br />
kodeqsis SemoRebiT saqarTveloSi<br />
Camoyalibda axali qarTuli prokurori<br />
_ rogorc samarTalwarmoebis<br />
erT-erTi ZiriTadi monawile, romlis<br />
saqmianobas sisxlis samarTalwarmoebaSi<br />
da maT Soris gamoZiebis stadiaze<br />
gansakuTrebuli mniSvneloba eniWeba.<br />
disertantis mier dasacavad wardgenili<br />
Tema marTlac metad aqtualuri<br />
iyo, Tanac problematuri, radgan is<br />
Tavisi mniSvnelobiT erT-erT urTules<br />
problemas warmoadgens sisxlis saproceso<br />
samarTlis TeoriaSi, rac swored<br />
am Temis mecnieruli kvlevis aucileblobaze<br />
miuTiTebda.<br />
amasTan, rogorc cnobilia, saqarTvelos<br />
axalma sss kodeqsma bevri sakanonmdeblo<br />
novacia Semoitana. maT Soris<br />
erT-erT siaxles warmoadgens diskreciis<br />
principis dakanoneba Tanamedrove<br />
qarTuli sisxlis samarTlis saproceso<br />
kanonmdeblobaSi. amave kodeqsiT axleburad<br />
Camoyalibda rogorc sisxlissamarTlebrivi<br />
devnis principebi, aseve<br />
gamoZiebaze prokuroris saproceso<br />
xelmZRvaneloba.<br />
avTandil nikoleiSvili<br />
`Cemi leqsi poeziis axalSenia~<br />
SoTa zoiZis dabadebidan 70 wlisTavis gamo<br />
baTumis SoTa rusTavelis saxelobis<br />
saxelmwifo universitetSi qristianuli<br />
kulturis kvlevis centris mier gamarTul<br />
saerTaSoriso konferenciaze yofnisas Cem-<br />
Tan batoni SoTa zoiZe movida, gverdze<br />
gamiyvana da miTxra:<br />
_ didi xnis sulieri mzadebis Semdeg<br />
gadavwyvite, dRes movinaTlo; minda, ukve<br />
nominaluradac gavxde qristiani da gTxov,<br />
Cemi naTlia gaxdeo.<br />
CemTvis moulodneli am sasiamovno ambis<br />
SetyobiT aRelvebulma, megobar poets, ra<br />
Tqma unda, udidesi sixaruliT umalve miveci<br />
Tanxmoba; oRond msubuqad isic vusayvedure,<br />
aseTi mniSvnelovani nabijis gadadgmas<br />
Tu apirebda, winaswar ratom araferi<br />
gamagebina, saamisod mec rom movmzadebuliyavi.<br />
_ ar mindoda, didi xmauri ametexa da<br />
saqveynod gamomecxadebina, amis gakeTebas<br />
rom vapirebdi! am nabijs vinmes yuradRebis<br />
misapyrobad da sakuTari Tavis warmosaCenad<br />
ki ar vdgam, aramed imisTvis, Cemi cxovrebis<br />
samomavlo gza ukve monaTlulma da mironcxebulma<br />
rom gavagrZeloo.<br />
vinc batoni SoTas poetur Semoqmedebasa<br />
da eseistikas Tundac zogadadac ki<br />
icnobs, usaTuod dameTanxmeba imaSi, rom<br />
am didmniSvnelovani nabijis gadadgmiT<br />
igi mxolod formalurad aformebda imas,<br />
rasac mTeli Segnebuli cxovrebis ganmavlobaSi<br />
emsaxureba Tavisi aqtiuri mwerluri,<br />
mecnieruli da sazogadoebrivi<br />
moRvaweobiT.<br />
konferenciis saorganizacio komitetis<br />
Tavmjdomaris, profesor biWiko diasamiZis<br />
TanxmobiT, batoni SoTa, profesori iuri<br />
bibileiSvili da me, rogorc poetis erTaderTi<br />
naTlia, baTumis mariam RvTismSoblis<br />
sakaTedro taZarSi wavediT, sadac naTlobis<br />
proceduris aRsasruleblad ukve gvelodeboda<br />
winaswar gafrTxilebuli moZRvari.<br />
marTalia, SoTa zoiZis, rogorc Tanamedrove<br />
qarTuli mwerlobis erT-erTi<br />
gamorCeuli warmomadgenlis, Semoqmedeba<br />
CemTvis manamdec warmoadgenda gansakuTrebuli<br />
interesis sagans, magram am ambis Semdeg<br />
mis nawerebs ukve sxva TvaliTac Sevxede da<br />
kidev ufro metad davrwmundi imaSi, rom<br />
erovnul wiaRTan da istoriul fesvebTan<br />
organulad Sezrdil-Sesisxlxorcebuli<br />
iseTi poetisaTvis, rogoric SoTa zoiZea,<br />
zemoT aRniSnuli nabijis gadadgma mxolod<br />
formaloba gaxldaT. Tavisi cxovrebisa da<br />
moRvaweobis arcerT etapze igi mowyvetili<br />
ar yofila saukuneTa manZilze Cveni erovnuli<br />
cnobierebis arsebiTad ganmsazRvrel<br />
im principebs, romelTac, pirvel yovlisa,<br />
aseve saqarTvelo-<br />
Si mimdinare sisxlis<br />
samarTalwarmoebis reformirebis<br />
Semdeg<br />
sisxlis samarTalwarmoebaSi,<br />
gansakuTrebiT<br />
ki gamoZiebis stadiaze<br />
sisxlissamarTlebrivi<br />
devnisa da gamoZiebis<br />
saproceso xelmZRvanelobis<br />
ganxorcielebis<br />
kuTxiT mkveTrad gaizarda<br />
prokuroris roli<br />
da uflebamosileba, ramac<br />
garkveulad Secvala<br />
prokuroris saqmianoba<br />
da misi saproceso funqciebi.<br />
unda aRiniSnos, rom<br />
gamoZiebis stadiaze<br />
prokuroris saproceso<br />
statusis, misiis, rolisa da amocanebis,<br />
gansakuTrebiT ki sisxlissamarTlebrivi<br />
devnisa da gamoZiebis saproceso xelmZ-<br />
Rvanelobis Sesaxeb sakiTxi, sisxlis<br />
samarTalwarmoebis TeoriaSi yovelTvis<br />
iyo sadiskusio, rac garkveulad<br />
moiTxovda mecnierul doneze damuSavebul<br />
daskvnebs.<br />
es ki ganpirobebuli iyo, rogorc<br />
am Temis samecniero Seswavlis arasakmarisobiT,<br />
aseve im garemoebiTac, rom<br />
gamoZiebis stadiaze sisxlis samarTalwarmoebaSi<br />
prokuroris saqmianobas intensiurad<br />
ar ikvlevdnen.<br />
am garemoebam ki gardauvlad dasva<br />
sakiTxi gamoZiebis stadiaze sisxlissamarTlebrivi<br />
devnisa da gamoZiebis saproceso<br />
xelmZRvanelobis ganxorcielebaSi<br />
prokuroris rolisa da amocanebis<br />
mecnieruli gaazrebis Sesaxeb.<br />
Cveni azriT, swored aman ganapiroba<br />
winamdebare sadisertacio Temis kvlevis<br />
aqtualoba, samecniero da praqtikuli<br />
mniSvneloba.<br />
avtoris mizani swored is iyo, rom<br />
axali saproceso kanonmdeblobis da<br />
gansakuTrebiT axali sisxlis samarTlis<br />
saproceso kodeqsis poziciidan<br />
daenaxa prokuroris roli da adgi-<br />
swored qristianuli religia umkvidrebda<br />
Cvens winaprebs.<br />
miuxedavad imisa, rom SoTa zoiZis mier<br />
warmosaxul sakiTxTa sfero mravalmxrivicaa<br />
da mravalferovanic, mis yvela poetur<br />
nawarmoebs faqtobrivad mainc erTi<br />
umTavresi tkivili msWvalavs Tavidan bolomde<br />
cnobieradac da qvecnobieradac _<br />
qveynis saWirboroto problemaTa gancdagaazrebis<br />
wiaRidan amozrdili uRrmesi<br />
adamianuri tkivili. pirovnuli da sazogadoebrivi<br />
grZnobebi mis saukeTeso leqsebSi<br />
ise sisxlxorceuladaa Serwymuli erTmaneTTan,<br />
rom maT Soris gammijnavi zRvaris<br />
povna TiTqmis SeuZlebelicaa.<br />
am garemoebas arsebiTad ganapirobebs is<br />
faqti, rom igi xSirad aramarto Tavisi,<br />
aramed Tamendroveebis saxeliTac esaubreba<br />
mkiTxvels. ase rom, S. zoiZis poeziis<br />
lirikuli gmiris adamianuri grZnobebi<br />
da miswrafebani farTod da siRrmiseulad<br />
warmoaCenen Cveni drois qarTveli<br />
kacis sulier samyarosa da saWirboroto<br />
problemaTa farTo speqtrs. imisaTvis, rom<br />
mkiTxvels ufro naTeli warmodgena Seeqmnas<br />
avtoriseuli saTqmelis umTavres arsisa da<br />
mizanswrafvis Sesaxeb, vfiqrob, Tundac am<br />
leqsis (`saqarTvelos rukasTan~) gaxsenebac<br />
iqneba sakmarisi:<br />
`ver gamovdeqi kargi memkvidre,<br />
veragi mteri gzveravs mzakvrulad,<br />
dRemde megona, gulSi mekide,<br />
Turme yofilxar jvarze gakruli.<br />
ver mouare, axlac ver vuvli,radgan ver<br />
vuvli<br />
warsuls samcxesTan, xvales mcxeTasTan,<br />
da vdgavar SenTan ferdakarguli,<br />
rogorc Zvirfasi dedis cxedarTan~.<br />
Cveni erovnuli problemebis amgvari<br />
pirovnuli TviTgancda SoTa zoiZis poeturi<br />
individualobis ganmsazRvreli um-<br />
Tavresi Tvisebaa. magaliTad, roca poeti<br />
ambobs: `me qarTlis Wiri gulze lodiviT<br />
madevso,~ _ amiT igi sxvaTagan mis pirovnul<br />
gamorCeulobasa da gansakuTrebulobas ki<br />
ar usvams xazs, aramed imavdroulad im adamianTa<br />
sulieri SeWirvebis ganmapirobebeli<br />
umTavresi mizezis gamoxatvasac cdilobs<br />
ganzogadebuli formiT, romlebic Cveni<br />
qveynis saWirboroto erovnuli problemebiT<br />
arian SeZrwunebulni.<br />
SoTa zoiZis poeziis lirikuli gmiri<br />
xSirad wuxs imis gamo, rom qarTvelTa winaSe<br />
saukuneebis manZilze umwvavesi formiT<br />
mdgari problema erovnuli TavisTavadobis<br />
dacvisa da teritoriul-saxelmwifoebrivi<br />
mTlianobis SenarCunebisa kvlavac aqtualuria<br />
da upirvelesi saqveyno sazrunavia. am<br />
li gamoZiebis stadiaze da warmoeCina<br />
misi saqmianobis rogorc dadebiTi, ise<br />
uaryofiTi mxareebi, SeZlebisdagvarad<br />
daesabuTebina misi poziciebi am sakiTx-<br />
Tan dakavSirebiT..<br />
aRniSnuli miznebis misaRwevad naSromSi<br />
gamokvleuli da ganxilulia<br />
iseTi mniSvnelovani sakiTxebi, rogoric<br />
aris: prokuraturis struqtura,<br />
saqmianobis principebi da amocanebi;<br />
gamoZiebis, rogorc sisxlis samar-<br />
Talwarmoebis erT-erTi ZiriTadi<br />
stadiis arsi da mniSvneloba; prokuroris<br />
saqmianoba, saproceso mdgomareoba<br />
da funqciebi gamoZiebis stadiaze;<br />
sisxlissamarTlebrivi devnis<br />
cneba; diskreciuli devnis principebi;<br />
prokuroris diskreciuli uflebamosileba<br />
sisxlis samarTlebrivi<br />
devnis ganxorcielebaze; gamoZiebis<br />
saproceso xelmZRvanelobis arsi<br />
prokuroris, rogorc gamoZiebis saproceso<br />
xelmZRvanelis funqciebi, maTi<br />
ganxorcielebis formebi da meTodebi.<br />
am sadisertacio kvlevis Sedegad<br />
ZiriTadad gairkva, Tu ra siaxles Seicavs<br />
qarTuli prokurori, rogorc<br />
sisxlissamarTlebrivi devnis subieqti<br />
da gamoZiebis saproceso xelmZRvaneli,<br />
riT gansxvavdeba igi tradiciuli saprokuroro<br />
zedamxedvelobisagan, ra<br />
kavSirSia sisxlis samarTlis devna<br />
gamoZiebis saproceso xelmZRvanelobas-<br />
Tan da sxva. aqve avtorma warmoadgina<br />
zogierTi mosazrebebi am mimarTulebiT<br />
moqmedi kanonmdeblobis srulyofasTan<br />
dakavSirebiT.<br />
sadisertacio naSromSi avtoris<br />
mier Camoyalibebuli da kvlevis Sedegad<br />
miRebuli daskvnebi, Sedegebi, mosazrebebi<br />
da winadadebebi SeiZleba<br />
gamoviyenoT kanonSemoqmedebiT saqmianobaSi,<br />
gaviTvaliswinoT rogorc<br />
sisxlis samarTalwarmoebis konkretuli<br />
amocanebis gadawyvetis, aseve mTlianad<br />
sisxlis saproceso samarTlis mecnierebaSi,<br />
aseve praqtikuli xasiaTis<br />
daskvnebi da winadadebebi SesaZlebelia<br />
konkretulma samarTaldamcavma organoebma<br />
gamoiyenon maT praqtikul saqmianobaSi,<br />
xolo Teoriuli debulebebi<br />
da rekomendaciebi Sesabamisi iuridiuli<br />
saswavleblebis mier saswavlo da<br />
samecniero-kvleviTi saqmianobaSi.<br />
ra Tqma unda, sadisertacio naSromis<br />
Teoriul bazas Seadgens qarTvel<br />
saWirboroto problemis siRrmiseul gansja-gaanalizebas<br />
poeti zogjer aseTi sasowarmkveTi<br />
daskvnis gamotanamdec ki mihyavs:<br />
`ver gavige, wlebi gvakldeba Tu gvemateba,<br />
sadardelze kidev sadardeli gvemateba,<br />
siZulvilis zRvaSi siyvaruli gvenatreba,<br />
sakuTar samSobloSi samSoblo gvenatreba,<br />
saqarTveloSi varT _ saqarTvelo gvenatreba!~<br />
saqarTveloSive dakarguli saqarTvelos<br />
Ziebisa da vermignebis es poeturi metafora<br />
SoTa zoiZis sxva leqsebSic xSirad meordeba<br />
xolme sxvadasxvagvari azrobrivi variaciiT.<br />
magaliTad, leqsSi `dakarguli qveyana~<br />
es umZafresi erovnuli tkivili poetma<br />
cnobili xalxuri leqsis _ `patara gogo<br />
damekarga, wiTelperangas~ Taviseburi interpretaciis<br />
gziT Semdegnairad gamoxata:<br />
`telearxebiT mogveZala mteri veragi,<br />
satelituri antenebiT, Wreli perangiT,<br />
jinsiT, SortebiT, narkobiznesarqipelagiT,<br />
Sidsis, sikvdilis uCinari celiT veragiT,<br />
me saqarTvelo damekarga, <strong>qriste</strong>speranga.<br />
me rusTaveli damekarga, mgosanT mgosani,<br />
guramiSvili damekarga, didi mgosani,<br />
deda Tamari damekarga, gvirgvinosani,<br />
avTandiliviT veZeb yvelas, uflis mosvlamdis,<br />
me saqarTvelo damekarga, <strong>qriste</strong>speranga~.<br />
ase Rrmazrobrivad da erovnuli muxtis<br />
gasamZafreblad cocxldebian poetis<br />
cnobierebaSi im did mamuliSvilTa fragmentuli<br />
saxeebi, romelTac saqarTvelo saukuneTa<br />
manZilze JamTasvlis sisxlian qartexilebSi<br />
gamoatares da dRemde moiyvanes.<br />
maTi saqveyno Rvawlis amgvari xazgasmiTa<br />
da gaxsenebiT SoTa zoiZis poeziis lirikuli<br />
gmiri kidev ufro meti simZafriTa<br />
da tragizmiT ganicdis im faqts, rom Cveni<br />
istoriuli warsulis upirveles problemad<br />
qceuli es didi tkivili dResac Zveleburad<br />
aqtualuria da Sagrenis tyaviviT<br />
dapataravebuli saqarTvelos winaSe kvlavac<br />
umwvavesi formiT dgas erovnul-teritoriuli<br />
mTlianobis gadarCenisa da SenarCunebis<br />
problema.<br />
am problemis siRrmiseuli gansja-gaanalizeba<br />
SoTa zoiZem sisxlxorceulad daukavSira<br />
Cveni qveynis uaxles istoriaSi ganviTarebul<br />
tragikul movlenebs.<br />
aRniSnuli TvalsazrisiT gansakuTrebiT<br />
sainteresoa lirikuli poema `wiTeli Tovli,~<br />
romelSic poetma Cveni qveynis istoriul<br />
warsulTan ganzogadebulad misadagebuli<br />
formiT gaiazra is umZimesi<br />
mdgomareoba, romelic gasuli saukunis<br />
90-ian wlebSi Seiqmna saqarTveloSi Cvenive<br />
ugnurebisa da windauxedaobis Sedegad.<br />
poetis SefasebiT, es yvelaferi upirveles<br />
yovlisa im samwuxaro realobis logikur<br />
Sedegs warmoadgenda, `dasabamidan TviTgadarCenis<br />
Tokze dakidebul~ qarTvel kacs<br />
maSin `mamulis movlis niWi rom ar eyo.~<br />
nacvlad qveynis gadarCenis samomavlo<br />
gzaTa aqtiuri Ziebisa, erTmaneTis mtrobiT<br />
da ucxoel mecnierTa naSromebi, magram<br />
SeZlebisdagvarad, garkveulad konkretul<br />
sakiTxebze is gamdidrebulia disertantis<br />
prokuraturis organoebSi<br />
saqmianobis dros miRebuli gamocdilebiT.<br />
sadisertacio sakvlev Temaze avtors<br />
gamoqveynebuli aqvs 2 wigni (rac aRiarebulia<br />
saxelmZRvanelod sabakalavro<br />
da samagistro swavlebisaTvis) da saer-<br />
TaSoriso samecniero JurnalebSi aTamde<br />
samecniero statia.<br />
amasTan, is farTo samecniero saqmianobas<br />
eweva, sisxlis samarTlis saproceso<br />
kanonmdeblobis aqtualur<br />
sakiTxebze gamoqveynebuli aqvs ormocdaaTamde<br />
samecniero Sroma, maT Soris<br />
Svidi monografia (wigni), aqedan,<br />
rogorc zemoT aRiniSna, ori saxelmZ-<br />
Rvanelo, saerTaSoriso samecniero JurnalebSi<br />
daibeWda ormocdaxuTamde<br />
samecniero statia, respublikur da<br />
adgilobriv periodul presaSi da gamocemebSi<br />
samocamde sagazeTo statia,<br />
SeniSvna-mosazreba da interviu iuridiuli<br />
kanonmdeblobisa da samarTaldamcavi<br />
organoebis praqtikuli saqmianobis<br />
srulyofis sakiTxebze.<br />
aris saqarTvelos teqnikuri universitetis<br />
mier or nawilad gamocemuli<br />
sisxlis samarTlis procesis saxelmZRvanelos<br />
Tanaavtori.<br />
monawileoba aqvs miRebuli saer-<br />
TaSoriso da adgilobriv samecniero<br />
konferenciebSi.<br />
saqarTvelos teqnikuri universitetis<br />
biznes-inJineringis fakultetis<br />
sadisertacio kolegiis erTpirovnuli<br />
gadawyvetilebiT givi abaSiZis sadisertacio<br />
naSromi Sefasda umaRlesi<br />
quliT _ friadze da mieniWa doqtoris<br />
akademiuri xarisxi.<br />
vulocavT baton givi abaSiZes doqtoris<br />
xarisxis miniWebas da warmatebebs<br />
vusurvebT momaval samecniero<br />
saqmianobaSi.<br />
mixeil mamniaSvili,<br />
soxumis saxelmwifo universitetis<br />
sruli profesori<br />
adam maxaraZe,<br />
SoTa rusTavelis saxelmwifo<br />
universitetis socialur mecnierebaTa,<br />
biznesis da samarTalmcodneobis<br />
fakultetis dekani,<br />
sruli profesori<br />
gonebadabnelebuli qarTvelebi im sabediswero<br />
periodSi kidev erTxel daerivnen er-<br />
Timeores umowyalod da moZmeTa sisxliT<br />
morwyes mravaltanjuli qarTuli miwa.<br />
gondakarguli qarTveli qarTvels<br />
RmerTis naCuqar sicocxles arTmevs,<br />
rusTvelis quCa didi da farTo<br />
iwvis da Rames xanZarSi aTevs.<br />
iwvis Tbilisi, brazdeba Rame,<br />
cecxlis enebi isvrian Crdilebs,<br />
ra vupasuxoT Svilebma mamebs,<br />
anda piriqiT _ mamebma Svilebs?!<br />
qarTvelTa Soris gaCaRebuli am<br />
ZmaTamkvleli omis tragikuli Sedegebis<br />
ganmsjel-Semfasebeli poeti uRrmes mwuxarebas<br />
gamoTqvams imis gamo, rom am samarcxvino<br />
omis sisxlian morevSi CaTreul qarTvelTa<br />
cnobierebaSi sabediswerod aRmoCnda<br />
daTrgunuli Cveni gmiri winaprebis sicocxlis<br />
azrad da rwmenad damkvidrebuli<br />
`niWi mamulis movlisa.~ maTgan gansxvavebiT,<br />
axali drois am vandalebma `eris dideba ise<br />
Semusres, SemogvrCa mxolod fuWi ocneba,<br />
aRarc qarTuli sindis-namusi, aRarc baja-<br />
Rlo patiosneba.~<br />
yovelive zemoTqmulTan erTad, aqve<br />
isic minda aRvniSno, rom SoTa zoiZe Cveni<br />
uaxlesi istoriis am tragikul movlenas<br />
mxolod lokalurad ar iazrebs da Cveni<br />
warsulis msgavs sisxlian movlenebTan misi<br />
dakavSirebiT kidev ufro meti simZafriTa<br />
da STambeWdaobiT Segvaxsenebs im samWuxaro<br />
WeSmaritebas, rom `wiwamurSi nasroli tyvia<br />
saqarTveloSi dResac zuzunebs.~<br />
rogorc mkiTxveli damowmebuli magaliTebiTac<br />
dainaxavs, SoTa zoiZe poeturi<br />
kulturis daxvewilobiTa da rafinirebiT<br />
gamorCeuli Semoqmedia, ritmul-musikalurad<br />
melodiuri leqsebis avtori,<br />
romelic pirvel yovlisa literaturuli<br />
tradiciebis wiaRSi cdilobs moZebnos movlenaTa<br />
individualuri aRqma-warmosaxvisa<br />
da saTqmelis poeturi gamoxatvis individualuri<br />
gza.<br />
sakuTari poeturi Semoqmedeba SoTa zoi-<br />
Zem erTgan Semdegnairad Seafasa: `Cemi leqsi<br />
poeziis axalSenia.~ mxatvruli TavisTavadobiTa<br />
da movlenaTa aRqma-warmosaxvis individualobiT<br />
gamorCeulma am `poeturma<br />
axalSenma~ SoTa zoiZes savsebiT samarTlianad<br />
daumkvidra niWieri da warmatebuli<br />
poetis saxeli Tanamedrove qarTul poezia-<br />
Si. Tavisi cxovrebis saiubileo, samocdameaTe<br />
wlisTavs migebebuli avtori kvlavac<br />
warmatebiT ganagrZobs aqtiur SemoqmedebiT<br />
moRvaweobas da axal-axali leqsebiT amdidrebs<br />
mis `poetur axalSens.~<br />
RmerTma qnas SemoqmedebiTi energiis<br />
esoden warmatebulad warmomCeni poeturi<br />
STagoneba da Sinagani cecxli rac SeiZleba<br />
didxans ar mimcxraliyos Cveni baTumeli<br />
Zmisa da kolegis gulSi!<br />
2011 wlis 19 dekemberi
saerTaSoriso proeqti _ `digitalizebuli Targmnili<br />
gv. 1<br />
politikuri korpusi~<br />
proeqtis Semdgom etapze Sesa-<br />
Zlebeli iqneba Targmnili korpusis<br />
digitalizacia da originalisa<br />
da Targmanebis paraleluri teqstis<br />
samecniero damuSaveba _ saZiebo<br />
sistemis aRWurva paraleluri<br />
bmulebis gamoyenebiT. http://titus.unifrankfurt.de/indexe.htm<br />
universitetis damoukidebeli<br />
samecniero-kvleviTi erTeuli<br />
Seiqmna `umaRlesi ganaTlebis Sesaxeb~<br />
saqarTvelos kanonis, `mecnierebis,<br />
teqnologiebisa da maTi<br />
ganviTarebis Sesaxeb~ saqarTvelos<br />
kanonisa da winamdebare wesdebis<br />
Sesabamisad, samecniero-kvleviTi<br />
saqmianobis warmarTvisa da saswavlo<br />
procesSi monawileobis misaRebad.<br />
(saqarTvelos ganaTlebisa da<br />
mecnierebis ministris brZaneba<br />
#1106 2007 wlis 14 noemberi q.<br />
Tbilisi sajaro samarTlis iuridiuli<br />
piris _ SoTa rusTavelis<br />
saxelmwifo universitetis<br />
wesdebis damtkicebis Sesaxeb Tavi<br />
V 1 (1 4. 03.2011 N 39/n) (muxli 241).<br />
Targmanis korpusisa da interdisciplinuri<br />
kvlevebis sakoordinacio<br />
sabWos mizania ganaxorcielos<br />
samecniero-kvleviTi da<br />
sakonsultacio saqmianoba, xeli<br />
Seuwyos axali teqnologiebis Seqmnas,<br />
danergvasa da<br />
saerTaSoriso samecnieroTanamSromlobis<br />
ganviTarebas<br />
rusTavelis universitetSi.<br />
sabWos prioritetulimimarTulebaa<br />
samecniero literaturis<br />
Targmanis<br />
korpusis Seqmna saswavlo<br />
procesis internacionalizaciisa<br />
da eleqtronuli<br />
swavlebis gansaxorcieleblad.<br />
SoTa rusTavelis saxelwifo<br />
universitetis reqtori, batoni<br />
al. bakuriZe da rusTavelis<br />
universitetTan arsebuli Targmanisa<br />
da interdisciplinaruli<br />
kvlevebis centris mecnierebi<br />
miwveuli iyvnen qarTuli enis<br />
erovnuli korpusis sakoordinacio<br />
sabWos saprezentacio sesiaze,<br />
romelic gaimarTa 2011w. 22 seqtembers<br />
TbilisSi, erovnul samecniero<br />
biblioTekaSi.<br />
sesia miznad isaxavda samecniero<br />
jgufebis mier saqarTvelosa da<br />
mis sazRvrebs gareT arsebuli enobrivi<br />
resursebi (teqstur monacem-<br />
Ta eleqtronuli bazebi, analizisa<br />
da sinTezis, agreTve sxva pro-<br />
gramuli produqtebis Sejamebas);<br />
agreTve am resursebis gaerTianebasa<br />
da koordinirebas qarTuli<br />
enis erovnul korpusSi integraciis<br />
mizniT. sesiaze warmodgenili<br />
iyvnen is samecniero organizaciebi<br />
(rogor saxelmwifo, ise arasamTavrobo),<br />
romlebic wlebis<br />
manZilze iRvwian qarTuli<br />
enis Tanamedrove teqnologiebiT<br />
damuSavebis<br />
Teoriuli da instrumentuli<br />
bazis Sesaqmnelad.<br />
saprezentacio sesiaze<br />
aseve iyvnen mowveuli<br />
saqarTvelos ganaTlebisa<br />
da mecnierebis ministri,<br />
iv. javaxiSvilisa da ilias<br />
universitetis reqtorebi,<br />
SoTa rusTavelis<br />
saxelobis erovnuli<br />
samecniero fondis warmomadgenlebi,<br />
Sesabamisi<br />
saxelmwifo instituciebi.<br />
ra aris samecniero literaturis<br />
Targmanis korpusi?<br />
samecniero literaturis Targmanis<br />
korpusi iTvaliswinebs saswavlo<br />
procesSi gamosayenebeli<br />
qarTulad Targmnili samecniero<br />
literaturisa da originalis<br />
paraleluri korpusebis Seqmnas,<br />
romelic aRWurvili iqneba saZiebo<br />
sistemiT, rac gaaadvilebs samecniero<br />
terminologiis ucxo enaze<br />
aTvisebas da saSualebas miscems<br />
am eleqtronuli bazis momxmarebels<br />
(rogorc studentebs, ise mecnierebs)<br />
originalis enaze gaecnos<br />
samecniero literaturas Tavis<br />
specialobaSi da gauadvilebs internacionalizaciis<br />
procesSi<br />
CarTvas.<br />
enis korpusi, romelsac lingvistebi<br />
da programistebi erTad<br />
qmnian, zogadad warmoadgens<br />
eleqtronul formatSi momzadebul<br />
da mowodebul awyobil teqstur<br />
masivebs (koleqciebs), adaptirebuls<br />
samecniero kvlevebisaTvis,<br />
rasac teqnologiuriTvalsazrisiTsainformacio–saZiebo<br />
sistema<br />
uzrunvelyofs. enis<br />
korpusi, pirvel<br />
rigSi, warmoadgens<br />
lingvisturi kvlevis<br />
instruments,<br />
magram mimoqcevaSi<br />
damkvidrebis Semdeg<br />
scdeba lingvistikis<br />
viwro profesiul<br />
CarCoebs da misi masalebi<br />
Tavad iqceva<br />
sakvlev obieqtad sxvadasxva humanitaruli<br />
mecnierebisaTvis. ase<br />
iqmneba korpusze orientirebuli<br />
gamokvlevebi folklorSi, eTnografiaSi,<br />
anTropologiaSi, sociologiaSi,<br />
mSobliuri da ucxo<br />
enebis swavlebis, mTargmnelobiT<br />
da sxva dargebSi (http://www.<br />
nplg.gov.ge/index.php?lang_id=GEO&sec_<br />
id=199&info_id=1927<br />
SoTa rusTavelis saxelmwofo<br />
universitetisTvis proeqtis mniSvnelobis<br />
Sesaxeb uSualod proeqtSi<br />
monawile, ilia WavWavaZis<br />
biblioTekis direqtori, profesori<br />
lela TurmaniZe saubrobs:<br />
`2011 wlis noemberSi, aRmosavleT-dasavleTis<br />
marTvis institutis<br />
(EWMI) programis `saqarTveloSi<br />
sajaro politikis,<br />
advokatirebisa da samoqalaqo<br />
sazogadoebis ganviTarebis~ (G-<br />
PAC) farglebSi, dafinansda SoTa<br />
rusTavelis saxelmwifo universitetis<br />
mier wardgenili proeqti<br />
_ `digitalizebuli Targmnili<br />
politikuri korpusi~, proeqtis<br />
ganxorcieleba SesaZlebeli gaxda<br />
amerikis SeerTebuli Statebis<br />
saerTaSoriso ganviTarebis saagentos<br />
(USAID) dafinansebiT.<br />
proeqtze muSaobisas Cvenma universitetma<br />
SeiZina axali saqmiani<br />
partniorebi, masSi Cvens TanamSromlebTan<br />
erTad CarTuli arian<br />
frankfurtis goeTes universitetis<br />
profesorebi iost giperti<br />
da manana TandaSvili. aRniSnul<br />
universitetsa da rsu-s Soris<br />
gaformda TanamSromlobis memorandumi,<br />
proeqtis farglebSi<br />
gaTvaliswinebulia frankfurtis<br />
universitetisgan gadmogveces<br />
programuli produqti, romelic<br />
gankuTvnilia sxvadasxva xasiaTis<br />
eTnografiul-lingvisturi damuSavebis,<br />
standartizaciis da<br />
maTi monacemTa bazaSi gadagzavnisTvis,<br />
rac TavisTavad gaamdidrebs<br />
universitetis biblioTekis<br />
eleqtronul resursebs. proeqti<br />
iTvaliswinebs umaRlesi ganaTlebis<br />
sferoSi Tanamedrove da aqtualuri<br />
literaturis Targmnas, rac<br />
saSualebas miscems Cvens studentaxalgazrdobas<br />
da sxva dainteresebul<br />
pirebs, Seadaros evropuli<br />
da amerikuli ganaTlebis sistemebi,<br />
umaRlesi ganaTlebis sferoSi damkvidrebuli<br />
terminebi. proeqtis<br />
farglebSi dagegmilia garkveuli<br />
literaturis SeZena, rac universitetis<br />
resursebs Seemateba.<br />
proeqtiT gaTvaliswinebulia konferenciis<br />
Catareba, sadac proeqtis<br />
Sedegebs warvadgenT da konferencias<br />
Cveni biblioTeka umaspinZlebs.<br />
korpusis teqnikuri mxaris gasacnobad<br />
gaTvaliswinebulia agreTve<br />
treningebi profesorebis, mkvlevrebisa<br />
da studentebisaTvis~.<br />
xaTuna beriZe,<br />
proeqtis menejeri<br />
aprili<br />
diasporis sakiTxebSi<br />
saqarTvelos saxelmwifo<br />
ministris viziti<br />
diasporis sakiTxebSi saqarTvelos<br />
saxelmwifo ministri papuna<br />
daviTaia da baTumis SoTa rusTavelis<br />
saxelmwifo universitetis reqtori,<br />
profesori alioSa bakuriZe<br />
Turq studentebs Sexvdnen. uwyebis<br />
pirveli piri umaRles saganmanaTleblo<br />
dawesebulebaSi erToblivi programis<br />
`iswavle saqarTveloSi~ farglebSi<br />
Caricxul studentebs saswavlo<br />
procesze, cxovrebis pirobebze, socialur<br />
sakiTxebsa da sxva aqtualur<br />
Temebze esaubra. programas 2010 wlidan<br />
TurqeTSi mcxovrebi eTnikuri qarTvelebisTvis<br />
diasporis sakiTxebSi<br />
saqarTvelos saxelmwifo ministris<br />
aparati, saqarTvelos ganaTlebisa da<br />
mecnierebis saministro da saqarTvelos<br />
wamyvani universitetebi axorcieleben.<br />
swavleba qarTul enaze mimdinareobs<br />
da TiToeuli studentis<br />
swavla saxelmwifo saswavlo grantiT<br />
finansdeba.<br />
Zeglebisa da istoriuli<br />
adgilebis saerTaSoriso dRe<br />
Zeglebisa da istoriuli adgilebis<br />
saerTaSoriso dRes baTumis<br />
SoTa rusTavelis saxelmwifo universitetis<br />
studentebi kvireuliT<br />
aRniSnaven. axalgazrdebma aWaris<br />
kulturuli memkvidreobis dacvis<br />
saagentos warmomadgenlebTan erTad<br />
petras cixis dasufTavebis aqciaSi<br />
miiRes monawileoba. kvireulis farglebSi<br />
aseve igegmeba studenturi<br />
konferenciisa da esses konkursis<br />
Catareba, arqeologiur da mxareTmcodneobis<br />
muzeumebSi saswavlo-SemecnebiTi<br />
turis mowyoba, sxva istoriuli<br />
Zeglebisa da eklesiebis<br />
dasufTaveba. Zeglebisa da istoriuli<br />
adgilebis saerTaSoriso dRe<br />
1983 wels iuneskosa da ikomosis<br />
gadawyvetilebiT dawesda.<br />
wablanaSi tragediis<br />
Sedegad daRupulTa xsovnas<br />
pativi miages<br />
baTumis SoTa rusTavelis saxelmwifo<br />
universitetis reqtorma,<br />
profesorma alioSa bakuriZem, profesor-maswavleblebma<br />
da studentebma<br />
pativi miages 1989 wlis 19<br />
aprils maRalmTian aWaraSi mewyeris<br />
Sedegad daRupulTa xsovnas. aWaris<br />
adgilobrivi xelisuflebisa da<br />
sazogadoebis warmomadgenlebTan<br />
erTad sofel wablanaSi datrialebuli<br />
tragedia gaixsenes da 6 maisis<br />
parkSi mdebare memoriali yvavilebiT<br />
Seamkes. 23 wlis win stiqiur<br />
ubedurebas 23 adamianis sicocxle<br />
Seewira.
aprili<br />
stilTa aRreva da akademiuri<br />
weris swavlebis aucilebloba<br />
funqciuri stilis<br />
cneba, anu stilTa diferenciacia<br />
Tanamedrove stilistikis<br />
aqtualuri sakiTxia. mas gansakuTrebuli<br />
adgili uWiravs<br />
akademiuri weris kursSic. am<br />
disciplinaSi damoukidebeli,<br />
argumentirebuli msjelobis<br />
unaris CamoyalibebasTan er-<br />
Tad didi mniSvneloba eniWeba<br />
imasac, Tu rogor SevarCioT<br />
Sesabamisi enobrivi stili.<br />
sityva funqciuri daniSnulebiTs<br />
niSnavs. am sityvas ori<br />
mniSvneloba aqvs: erTi momdinareobs<br />
funqciisgan, meore<br />
funqcionirebas ukavSirdeba.<br />
teqstis stili ganisazRvreba<br />
konkretuli situaciis, adresatis<br />
asakis, ganaTlebis, fonuri<br />
codnis, socialuri statusis,<br />
interesTa sferos gaTvaliswinebiT.<br />
aristotele ,,ritorikaSi~<br />
xazgasmiT miuTiTebda imaze,<br />
rom stili ,,ar unda iyos arc<br />
amaRlebuli, arc mdabali, aramed<br />
mizanSewonili: ,,Seuferebelia,<br />
roca mona lamazi sityvebiT<br />
laparakobs umniSvnelo<br />
sagnebze. msmenels egoneba orators<br />
Cemi motyueba surs, rogorc<br />
meRvines Sereuli Rvini-<br />
To. Tu alisferi wamosasxami<br />
uxdeba axalgazrdas, maSin raRa<br />
Sehferis moxucs? maT xom erTnairi<br />
tansacmeli ar uxdebaT.<br />
roca vinme ginda Seamko, unda<br />
Seadaro imave gvarSi saukeTesos,<br />
magram roca ginda aZago,<br />
maSin uaress unda Seadaro~.<br />
kargi stilis sityva an nawarmoebi<br />
mizanSewonili, e.i. sagnis<br />
Sesabamisi unda iyos~, - askvnida<br />
oratori.<br />
qarTuli enis funqciuri<br />
mravalferovneba mis mravalplanianobas<br />
ukavSirdeba: ,,Tanamedrove<br />
qarTuli saliteraturo<br />
enis mravalplanianoba da<br />
polivalentovneba TavisTavad<br />
ganapirobebs mis mravalmxriv<br />
funqcionalur da stilistikur<br />
gantotebas. saliteraturo<br />
enis funqciebis amgvari deferenciacia<br />
Sepirobebulia im<br />
rTuli da araerTgvarovani<br />
amocanebiT, rasac is sruliad<br />
gansxvavebul profesiul<br />
sferoebSi sxvadasxva dros<br />
asrulebs. swored funqcionaluri<br />
areebis gafarToeba da<br />
garTuleba iwvevs saliteraturo<br />
enis gamokveTil stilistikur<br />
diferenciacias. rac<br />
ufro ganviTarebuli da polivalentovania<br />
saliteraturo<br />
ena, miT ufro gamokveTili da<br />
Camoyalibebulia misi funqcionirebis<br />
areebi~ - wers a.<br />
arabuli.<br />
funqciuri stilebi warmoSva<br />
sazogadoebrivi<br />
cxovrebis moTxovnebma, misma<br />
mravalmxrivma ganviTarebam.<br />
mravalsaukunovani qarTuli<br />
saliteraturo enis rols<br />
uCveulod zrdis saqarTvelos<br />
sazogadoebriv-kulturuli<br />
cxovrebis mravalmxrivi ganvi-<br />
Tareba da misi daxvewa sazogadoebisa<br />
da calkeuli adamianis<br />
metyvelebis kulturis amocanaa<br />
(kvaracxelia).<br />
stilis saxeobebze saubrisas,<br />
Cveulebriv, gansakuTrebul<br />
yuradRebas aqceven maT ganmasxvavebel<br />
niSnebs, im specifikas,<br />
rac maT avtonomiurobas ani-<br />
Webs, rac maT TavisTavadobas<br />
qmnis. amave dros mxedvelobaSia<br />
misaRebi isic, rom maT Soris<br />
Cinuri kedeli ar arsebobs,<br />
jer erTi, saerToa enobrivi<br />
resursebi, meorec, TiTqmis ar<br />
arsebobs iseTi enobrivi niSani<br />
an saSualeba, romelic mxolod<br />
erT romelimeSi gvxvdeba da<br />
stilTa aRreva da akademiuri weris swavlebis aucilebloba<br />
ar gamoiyeneba meoreSi. erTi<br />
da igive niSani Seileba Segvgxvdes<br />
ramdenime stilSi, magram<br />
erTisTvis niSandoblivi iyos<br />
igi, meorisTvis _ aucilebeli.<br />
mag.: logikuroba gvxvdeba<br />
samecniero stilSic da oficialur-saqmianSic.pirvelisTvis<br />
igi aucilebeli niSania,<br />
savaldebuloa meorisTvisac,<br />
sasaubro stilSi ki sasurvelia,<br />
Tumca araa Zalian aucilebeli.<br />
sizuste da lakoniuroba<br />
aris samecniero stilis niSanic,<br />
oficialur-saqmianisac da<br />
mxatvruli literaturisac, magram<br />
am ukanasknelSi mas sruliad<br />
gansxvavebul funqcias<br />
asrulebs. stilTa gansxvavebuli<br />
niSnebi maTi danawevrebis<br />
saSualebas iZleva.<br />
mokled, stilTaSorisi<br />
sazRvrebi moZravia, zogjer<br />
erTi stilis niSnebi meordeba<br />
meoreSi, magram es niSnebi<br />
erTi stilisTvis dominanturia,<br />
meorisTvis +_ ara.<br />
erTi da igive niSani gadadis<br />
sxvadasxva stilSi, magram avlens<br />
Rrma Taviseburebas, iZens<br />
stilistikur funqcias. Tu mas<br />
es funqcia ar akisria, maSin<br />
igi gadaxrad miiCneva. stilTaSorisi<br />
sazRvrebis aRreva,<br />
daucveloba Tanamedroveobis<br />
metad aqtualuri problemaa.<br />
mravalstilianoba azrs<br />
gaugebars xdis _ xazgasmiT<br />
aRniSnavda aristotele da sagangebod<br />
msjelobda stilTa<br />
diferenciaciis sakiTxis Sesaxeb:<br />
,,axlac bevr gaunaTlebel<br />
adamians hgonia, rom poetebi<br />
lamazad laparakoben. sinamdvileSi<br />
ki es ase araa, radgan<br />
sruliad gansxvavebulia Cveulebrivi<br />
salaparako da poeziis<br />
stili. ,,yovel gvarSi<br />
ixmareba am gvarisTvis damaxasiaTebeli<br />
stili, radgan erTi<br />
da igive araa werilobiTi da<br />
sakamaTo, samosamarTlo da<br />
sajaro sityvebi. pirveli gulixmobs<br />
berZnuli enis karg<br />
codnas, meore ki imas, rom ar<br />
iyo iZulebuli sdumde maSin,<br />
roca ginda vinmes raime uTxra.<br />
sajaro sityva ferweras hgavs,<br />
sadac Suq-Crdilia gamoyenebuli.<br />
samosamarTlo ufro zustia,<br />
mimarTulia erTi mosamar-<br />
Tlisadmi, masSi naklebad aris<br />
gamoyenebuli oratoruli xerxebi~<br />
(iqve, 168).<br />
stilis xuTi saxeoba arsebobs:<br />
samecniero; oficialur-saqmiani;publicisturi;<br />
mxatvruli literaturis,<br />
sasaubro. mxatvruli literaturis<br />
enas stilTa sistemaSi<br />
gansakuTrebuli adgili<br />
uWiravs. mxatvruli miznebiT<br />
SeiZleba gamoiyenebodes ara<br />
calkeuli elementebi, aramed<br />
sxva stilTa mTliani fragmentebi,<br />
aseve araliteraturuli<br />
sityvebi da gamoTqmebic:<br />
Jargonizmebi, vulgarizmebi da<br />
dialeqtizmebi.<br />
stilTaSoris urTierTobebs<br />
adareben saliteraturo<br />
enisa da dialeqtebis mimarTebasac:<br />
erTi dialeqtis gadasvla<br />
meoreSi imdenad mravalferovania<br />
da maTi sazRvrebi<br />
gamoukveTelia, rom SeuZlebelia<br />
saubari maTi arsebobis<br />
qarTul saliteraturo<br />
enas funqciur stilTa srulyofili,<br />
kargad ganviTarebuli<br />
sistema aqvs. TiToeuli maTgani<br />
emsaxureba sazogadoebrivi<br />
saqmianobis sxvadasxva sferos:<br />
mecnierebas- samecniero stili,<br />
administraciul-samarTlebriv<br />
sferos _ oficialur-saqmiani,<br />
sazogadoebriv-politikur<br />
moRvaweobas-publicisturi,<br />
yofiT urTierTobebs- sasaubro.<br />
stilis calkeuli saxeoba<br />
funqcionirebs sazogadoebrivi<br />
moRvaweobis gansazRvrul<br />
sferoSi, isini SedarebiT<br />
Caketil sistemebs qmnian. amaTgan<br />
gansxvavebiT, mxatvruli<br />
literaturis stili ar ukav-<br />
Sirdeba adamianis praqtikul<br />
moRvaweobas, igi realizdeba<br />
literaturisa da xelovnebis<br />
sferoSi, akisria esTetikuri<br />
funqcia da arc Caketil sistemas<br />
qmnis. Tu stilis danarCeni<br />
saxeobebis gamoyofis safuZveli<br />
adamianis saqmianobis praqtikuli<br />
sferoebia, es ukanaskneli<br />
enis SemoqmedebiT, mxatvrul<br />
realizebas ukavSirdeba.<br />
maSasadame, calkeul stils<br />
axasiaTebs enobriv saSualeba-<br />
Ta gansakuTrebuli sistema.<br />
yvela stilisaTvis saerToa<br />
ramdenime niSani: gamarTuli<br />
metyvelebisa da swori werisaTvis<br />
aucilebel niSanTa er-<br />
Toblioba: 1) azris gamoxatvis<br />
siswore _ winadadebaSi azris<br />
gamosaxatavad saWiro sityvebi<br />
Sinaarsobrivad da gramatikulad<br />
sworad ukavSirdeba erTmaneTs;<br />
2) metyvelebis sizuste<br />
_ metyveleba zustia Tu orazrovnebisa<br />
da gaugebrobisagan<br />
dazRveulia; 3) metyvelebis<br />
mkafiooba; 4. lakoniuroba<br />
(yvelaze mizanSewonilia zomieri<br />
sityva: saTqmeli unda<br />
iyos mokle da tevadi; 5) siwminde<br />
(normatiuloba). unda<br />
davicvaT saliteraturo enis<br />
normebi, ar gamoviyenoT barbarizmebi,<br />
dialeqtizmebi,<br />
Jargonizmebi, kalkebi; 6) bunebrioba<br />
(gamoviyenoT mocemuli<br />
enisTvis niSandoblivi Tqmebi);<br />
7) sityvaTa wyoba.<br />
yovel stils garda<br />
saerTo niSnebisa, moepoveba<br />
specifikuri maxasiaTeblebi<br />
- sagangebod SerCeuli enobrivi<br />
SesaZleblobebi. erTi<br />
enobrivi stilis niSnebi Sei-<br />
Zleba ganmeordes sxva enobriv<br />
stilSi, magram ganmeorebisas<br />
isini, Cveulebriv, yovelTvis<br />
iZenen sxva funqciebs, amitom<br />
Tu maT raRac gansakuTrebuli<br />
funqcia ar ekisrebaT, ar unda<br />
gamoviyenoT, amiT davicavT<br />
stilTaSoris sazRvrebs, rac<br />
zogadsakacobrio, da amasTan,<br />
metad aqtualuri problemaa.<br />
saliteraturo enisa da<br />
cocxali metyvelebis, wignuri<br />
da sasaubro stilis, mxatvrulisa<br />
da samecnieros gaudiferencirebloba<br />
adamianis saqmianobis<br />
yvela sferos gavlenis<br />
Sedegia. enobrivi stili istoriulad<br />
viTardeba da icvleba,<br />
magram ise ara, rom sxva stils<br />
Seerios. Tu davakvirdebiT,<br />
Zneli SesamCnevi araa, sagazeTo<br />
statiebSi familiaruli (Sinauruli<br />
da gaubraloebuli)<br />
metyvelebis nimuSebis, Tundac<br />
Jargonizmebis gamoyeneba.<br />
amaze sagangebod miuTiTebs a.<br />
arabuli: ,,Tanamedrove saliteraturo<br />
enis uaxlesi tendenciebi<br />
swored am mimarTulebiT<br />
warimarTa. amas Sida procesebTan<br />
erTad dasavluri, e. w.<br />
maskulturis farTod SemoWramac<br />
Seuwyo xeli. enis vulgarizaciis<br />
aRniSnulma tendenciam,<br />
oficialuri urTierTobebis<br />
familiarizaciam ara mxolod<br />
saxelisuflebo, saparlamento<br />
da satelevizio metyvelebaSi<br />
iCina Tavi, aramed centraluri<br />
gazeTebis iseT publikacieb-<br />
Sic gamomJRavnda, romlebic<br />
oficialur-saqmiani stilis<br />
CarCoebSi unda Tavsdebodnen:<br />
,,Toremze viWedebiT~; ,,dabro<br />
misca~, „uTvalavjer gauiasnes,<br />
Tu vin unda moxvdes momaval<br />
parlamentSi“ da sxva mravali...<br />
Jargonuli metyvelebisTvis<br />
damaxasiaTebelia leqsikis ga-<br />
Raribeba, barbarizmebis moZaleba,<br />
akviatebuli frazeologiis<br />
gabatoneba. gaifarTova<br />
asparezi sityva ,,problemam~.<br />
igi yovelgvari dabrkolebis,<br />
siZnelis Seferxebis gamosaxatavad<br />
gamoiyeneba... aseTi tendenciebi<br />
ara mxolod aRaribebs<br />
saliteraturo enas, aramed<br />
safuZvlianad arRvevs ukve ganmtkicebul<br />
enobriv sistemas, qmnis<br />
seriozul safrTxes, saer-<br />
Tod daukargos saxe saukuneTa<br />
ganmavlobaSi erT-erT mTavar<br />
kulturul memkvidreobas.<br />
Tanamedrove qarTul presaSi<br />
TiTqmis normad iqca Jurnalistma<br />
weros ise, rogorc<br />
metyvelebs. operatiulobidan<br />
gamomdinare Jurnalistebi<br />
Tavs uflebas aZleven nedli<br />
enobrivad masala mogvawodon,<br />
riTac imaze mets aSaveben, vidre<br />
hgoniaT. ukanasknel xans<br />
naklebi yuradReba eqceva imas,<br />
rom sityvebs leqsikonSi axlavs<br />
specialuri aRniSvnebi:<br />
moZvelebuli, saubruli, ironiuli<br />
da a. S. sxarti da<br />
dinamikuri Txrobis misaRwevad<br />
publicistur stilSi xSirad<br />
gamoiyeneba barbarizmebi, vulgarizmebi,<br />
Jargonizmebi: magaliTad:<br />
,,iseTi filmi ar unda gadaiRo,<br />
romelic ,,CernuxaSi’’<br />
gadava da gamouvalobis SegrZnebas<br />
dautovebs adamianebs~;<br />
,,qalaqSi modnicebi ar gvyavs~<br />
( gamoyenebulia saTaurad);<br />
,,gamofenis mTavari muRami<br />
is iyo, rom namuSevrebi uaxloesi<br />
ori wlis ganmavlobaSi<br />
unda yofiliyo Seqmnili~;<br />
,,egeb intuiciiT, smeniT<br />
an raRac zebunebrivi mkiTxveluri<br />
sensorebiT mainc<br />
migvexvedrebina mkiTxveli, rom<br />
magar teqstebs vkiTxulobT~;<br />
,,goga xaCiZe yvelaze magari<br />
ministria~;<br />
,,cxeli wignebi saxlSi mitaniT~;<br />
,,sul eSpilkaveba am biWs~;<br />
damaxinjebulia TviT myari<br />
gamoTqmebic ki:<br />
,,es olimpiuri Cempioni<br />
parlamentSi arcerT Cxubs ar<br />
mohklebia~;<br />
,,am saqmis ainunSi ar aris~<br />
(unda iyos baiburSi ar aris);<br />
,,mas baiburSic ar agdebs~<br />
(unda iyos ainunSi ar agdebs)<br />
,,am qveyanam erT- erTma<br />
gauwia daxmarebis xeli Cvens<br />
qveyanas~. unda iyos: daxmareba<br />
gauwia an daxmarebis xeli gauwoda).<br />
aqve gvxvdeba sasaubro<br />
enisTvis damaxasiaTebeli sametyvelo<br />
saSualebebis ekonomia.<br />
saubarSi msazRvrel-sazRvruli<br />
iSviaTadaa warmodgenili<br />
srulad, sazRvruli xSiradaa<br />
gamotovebuli. mag.: diplomi<br />
- sadiplomo Sroma, dekretisadekreto<br />
Svebuleba; Cabareba-universitetSi<br />
Cabareba,<br />
damTavreba _ universitetis<br />
damTavreba, moxsna _ samsaxuridan<br />
gaTavisufleba. miuxedavad<br />
wevris gamotovebisa, gagebineba<br />
ar Wirs. am stilis sintaqsi<br />
emyareba sityvaTa leqsikur<br />
mniSvnelobas.zogjer gamotovebulia<br />
wevri, magram mis magivrobas<br />
eweva sufiqsi, romelic<br />
xSirad araqarTulia. mag.<br />
marSrutka (nacvlad samarSruto<br />
taqsisa), gazirovka (nacvlad<br />
gaziani sasmelisa). amave stil-<br />
Si vxvdebiT sityvaTa gamotovebis<br />
sxva SemTxvevebsac: mag.:<br />
rusTavelze vcxovrob (rusTavelis<br />
gamzirze vcxovrob); va-<br />
Jaze dagelodebiT (vaJa-fSavelas<br />
gamzirze dagelodebiT);<br />
maTematika modis (maTematikis<br />
maswavlebeli modis); maTematika<br />
gagvicda (maTematikis gakveTili<br />
gagvicda).<br />
ukanaskneli magaliTebidan<br />
Cans, rom gamotovebulia sxvadasxva<br />
wevri, magram es sulac<br />
ar uSlis xels gagebinebas,<br />
Tumca aseTi formebis gamoyeneba<br />
Secdomaa publicistur<br />
stilSi, igi mwignobruli da<br />
sasaubro stilis aRrevas warmoadgens:<br />
,,Tanamedrove mwerlebi<br />
gadavikiTxe~, ,,am JurnalSi<br />
axalbeda mwerlebs beWdaven~;<br />
,,mozrdili irealurSi darCeba~;<br />
,,xelovnebis menejmentze abarebs<br />
TbilisSi~; ,,me amaze aRar<br />
gavivrcobi~“... amave stilSi<br />
gvxvdeba xelovnuri eqspresebi:<br />
,,daalaiqa~, ,, daaqolinga~,<br />
,,daastatusa~, ,,dagosta~“....<br />
ikveTeba ori urTierTsawinaaRmdego<br />
tendencia: erTi<br />
mxriv saTqmeli garTulebuli<br />
da ,,gamecnierebulia~, meore<br />
mxriv, gaubraloebuli, zedmetad<br />
daaxloebuli sasaubro<br />
enasTan, rac, samwuxarod, dabaloi<br />
wignierebis maCvenebelia.<br />
stilTa aRrevad iTvleba sakuTriv<br />
samecniero stilis naSromis<br />
gazeTSi dabeWdvac. igi<br />
aucileblad unda ganitvirTos<br />
specifikuri terminebisgan, ena<br />
gaxdes sayovelTao, sxvanairad<br />
ver daakmayofilebs samecniero-popularuli<br />
stilis<br />
moTxovnebs. marTalia, stilTa<br />
unifikacia globalizaciis<br />
Tanamdevi procesia, magram es<br />
sruliadac ar niSnavs sasaubro<br />
da mwignobruli, mecnieruli<br />
da mdabiuri metyvelebis aRrevas,<br />
gamTlianebas. es sakiTxi<br />
akademiuri weris swavlebis<br />
erT–erTi prioritetia, dResdReobiT<br />
aqtualuria stilTa<br />
diferenciaciis, maTi transformaciis<br />
codna, miznobrivi<br />
teqstebis Seqmna, rasac saTanado<br />
yuradReba ar eqceva.<br />
nana cecxlaZe,<br />
asocirebuli profesori<br />
ltlf tyf<br />
mSobliur enas,<br />
qarTveli xalxi<br />
JamTa siRrmidan icavda<br />
myarad,<br />
TviT eric enam<br />
gadaarCina,<br />
ar gadaSenda,<br />
icocxlebs marad.<br />
qarTvelisaTvis<br />
mSobeli ena,<br />
marTlac dedaa,<br />
wyaloba RvTisa,<br />
qarTuli sityva,<br />
qarTuli geni,<br />
gvzrdis amay Svilad,<br />
baris Tu mTisa.<br />
qarTulad sityvebs _<br />
Seni Wiri me,<br />
Sen Semogevle, an<br />
genacvale,<br />
gulwrfelad vambob,<br />
viciT rom niSnavs<br />
_ sxvisi Wiri Sens<br />
lxins anacvale.<br />
farnavaz mefis,<br />
curtavelisa,<br />
ena xanZTel Tu SavTel<br />
berisa,<br />
SoTasi, tbelis, ilias,<br />
vaJas,<br />
gogebaSvilis deda<br />
enisa.<br />
ena xaxulis, oSkis,<br />
varZiis,<br />
bagratis, tbeTis,<br />
jvris, iSxanisa;<br />
gelaTis, gremis,<br />
iyalTos, zarzmis,<br />
ena biWvinTis Tu<br />
xixanisa.<br />
palestinaSi beTlemis<br />
]koSkze,<br />
wyisze javaxeTs,<br />
bolniss sionze,<br />
Zveli qarTuli warwera<br />
moCans,<br />
viT mTebi beber<br />
kavkasionze.<br />
kacobriobis<br />
damwerlobebSi,<br />
im eqvsTa Soris aris<br />
qarTuli,<br />
nusxaxucuriT,<br />
asomTavruliT,<br />
Cveni anbani amoqarguli.<br />
nuTu zezvas da mziasgan<br />
modis<br />
amouwurav sityvis<br />
maragiT,<br />
rogorc weria, ise<br />
kiTxulob<br />
asos Tu bgeras qarTul<br />
qaragmiT.<br />
mSobeli ena burjia<br />
eris,<br />
ena winapris da<br />
STamomavlis;<br />
rwmena, sibrZne da jani<br />
qarTvelis,<br />
niWi warsulis, bedi<br />
momavlis.<br />
anzor diasamiZe,<br />
emeritusi profesori
giyvardeT erTmaneTi!...<br />
amqveynad Cvens yofnas azri<br />
ar eqneboda, rom ara udidesi<br />
Zala, romelic _ rogorc<br />
amboben, glaxaks mdidrad<br />
aqcevs, uSnos lamazad, uniWos<br />
niWierad. D...da ra unda iyos es<br />
grZnoba Tu ara siyvaruli?!<br />
rogorc galaktioni gvaswavlis:<br />
`usiyvarulod mze ar<br />
sufevs cis kamarze,<br />
sio ar dahqris, tye ar<br />
krTeba sasixarulod.~<br />
siyvaruli imdenad didi<br />
grZnobaa, rom SeuZlia adamianis<br />
gadarCena, misi gamosworeba,<br />
cxovrebis gzaze dayeneba.<br />
Ees ki miiRweva sulieri amaRlebiT.<br />
cnobilia, rom `adamians<br />
SeuZlia amaRldes Rmer-<br />
Tamde an daeces cxovelamde~.<br />
swored siyvaruli aamaRlebs<br />
adamians.<br />
`siyvarulSi~ Cveulebriv,<br />
vgulisxmobT mxolod qalvaJis<br />
grZnobas. sinamdvileSi<br />
ki igi mravalgvaria. arsebobs<br />
dedaSviluri, daZmuri,<br />
megobruli da kidev sxva saxis<br />
siyvaruli. Yyvelam kargad<br />
icis, rom valentinoba SeyvarebulTa<br />
dRea, Tumca saqarTveloSi<br />
1993 wlidan siyarulis<br />
dRis saxeliT aRiniSneba<br />
15 aprilic, damaarsebeli ki<br />
Cveni Tanamemalule da Tanamedrove<br />
beso CubiniZea, romelic<br />
maSin mozardebisTvis<br />
sakmaod popularuli Jurnalis<br />
`vaskvlavebis~ redaqtori<br />
gaxldaT.<br />
mogexsenebaT, qal-vayis siyvarulis<br />
dRed 14 Tebervali<br />
iTvleba, 15 aprili ki<br />
yvelanairi siyvarulis dRea.<br />
vfiqrobT, interesmoklebuli<br />
ar iqneba sxvadasxva saxis siyvarulis<br />
magaliTebis Cveneba:<br />
salome da rati Cveni universitetis<br />
studentebi arian.<br />
amboben, rom erTmaneTi uyvarT.<br />
maSin roca maTi grZnoba<br />
drois gamocdas gauZlebs da<br />
swavlas daasruleben, daqorwindebian<br />
kidec.<br />
salome:<br />
_ Cemi sayvareli adamiani<br />
CemTvis marTlac Zalian bevrs<br />
niSnavs. is CemTvis yvelaferia.<br />
maSinac ki, roca ver vxedav,<br />
Zalian maklia. usazRvrod<br />
miyvars da imedia sul<br />
erTad viqnebiT. bednieri<br />
var, aseT karg adamians rom<br />
Sevuyvardi.<br />
rati:<br />
_ siyvaruli udidesi<br />
grZnobaa. me bednieri var, rom<br />
miyvars da Cemi guli savsea<br />
siyvaruliT. siyvarulma Cemi<br />
cxovreba radikalurad Secvala.<br />
roca giyvars, cdilob es<br />
grZnoba SeinarCuno. Mmadloba<br />
ufals, rom siyvarulis Sansi<br />
momca, ramac cxovreba gamixalisa<br />
da gamilamaza. siyvaruli<br />
Cemi mamoZravebeli Zalaa.<br />
Mmis gareSe Cemi cxovreba erTferovani<br />
iqneboda.<br />
darina da naTia bavSvobidan<br />
megobroben. isini<br />
gulwrfel, megobrul siyvarulze<br />
saubroben:<br />
Ddarina:<br />
_ CemTvis namdvili megobari<br />
yvelaferia. masTan<br />
SemiZlia gulis gadaSla. vici,<br />
is arasdros miRalatebs, yovelTvis<br />
Cemi erTgulia da<br />
misi imedi maqvs. Ppiradad me<br />
Zalian miyvars Cemi megobari<br />
da misTvis mzad var nebismier<br />
daTmobaze wavide.<br />
naTia:<br />
_ Cemi megobari erTaderT<br />
adamianad meguleba, visi<br />
imedic yovelTvis SeiZleba<br />
mqondes. bavSvobidan vicnob<br />
da erTi dRec ar maxsovs<br />
iseTi, rom Cem gverdiT ar<br />
idges WirSic da lxinSic<br />
da rac mTavaria, igi CemTvis<br />
uangarod akeTebs yvelafers.<br />
RvTis wyalobaa, aseTi adamiani<br />
gverdiT rom myavs da<br />
vcdilob misTvisac iseTive<br />
araCveulebrivi da saimedo<br />
viyo, rogoric isaa CemTvis.<br />
Mmis gareSe cxovrebis erTi<br />
dRec ver warmomidgenia.<br />
lia da nino dedaSvilur<br />
siyvarulze saubroben. dedam<br />
piradi kariera SvilisTvis<br />
rom mzrunveloba ar moeklo,<br />
daTmo daiviwya. Tavis mxriv,<br />
dRes ninosTvis deda upirvelesi<br />
saficari da salocavi<br />
xatia.<br />
lia:<br />
_Ddedoba udidesi bednierebaa,<br />
gansakuTrebiT ma-<br />
Sin, roca iseTi Svili gyavs,<br />
rogoric Cemi gogonaa. axalgazrdobaSi<br />
CemTvis yvelaze<br />
mTavari kariera iyo, magram<br />
Tavi realurad maSin miviCnie<br />
ubednieresad, roca nino<br />
gamiCnda. Mmasze zrunva, misi<br />
warmatebebis gagoneba, gaciskrovnebuli<br />
Tvalebis xilva,<br />
CemTvis udidesi sixarulia.<br />
Mmiyvars is da vcdilob sxvebsac<br />
gavuziaro es bedniereba.<br />
Nnino:<br />
_ CemTvis ori usayvarlesi<br />
adamiani arsebobs. Ppirvel rig-<br />
Si deda, romelmac sicocxle<br />
maCuqa da cxovreba momiZRvna.<br />
is Cemi usayvarlesi megobaricaa.<br />
naTqvamia, dedaSviluri<br />
siyvaruli mZleTamZleao da<br />
albaT, es sityvebi Cemi da dedikos<br />
urTierTobaze iTqmis.<br />
iseTi aRfrTovanebuli var<br />
misiT, rom sityvebi ar myofnis<br />
amis gadmosacemad. Uufals<br />
madlobas vwirav, rom aseTi<br />
adamianis Sviloba marguna.<br />
yvelas mogilocavT gazafxulis<br />
kidev erT ulamazes<br />
dResaswauls da gisurvebT,<br />
siyvaruliT gecocxloT,<br />
radgan ar arsebobs amaze<br />
didi grZnoba dedamiwaze.<br />
swored siyvaruli xdis Cvens<br />
arsebobas sainteresos. `siyvarulo<br />
Zalsa Sensa~ _<br />
amasve gvmoZRvravs Cveni didi<br />
Tanamemamule da Cemma respondentebmac<br />
swored es aRniSnes.<br />
ise. zogjer imasac vfiqrob,<br />
rom siyvaruls gansakuTrebuli<br />
dRe ar sWirdeba. RmerTma<br />
samyaro siyvaruliT Seqmna da<br />
yoveli dRec siyvarulisaa.<br />
wels CvenTan aRdgomis<br />
brwyinvale dResaswauli da<br />
e.w. qarTuli siyvarulis dRe<br />
erTmaneTs daemTxva. SeuZlebeli<br />
iyo, gamogvparvoda Cveni<br />
qalaqis quCebSi SeyvarebulTa<br />
imediani saxeebi da milocva<br />
_ <strong>qriste</strong> <strong>aRsdga</strong>! _ WeSmaritad<br />
<strong>aRsdga</strong>!<br />
<strong>qriste</strong>rmieri madliT giyvardeT<br />
erTmaneTi!<br />
ganaTlebisa da<br />
mecnierebaTa fakultetis<br />
geografiis specialobis<br />
I kursis studenti<br />
naTia cinariZe<br />
siyvarulis fsiqologia<br />
Tu vinme giyvars, adamiani<br />
xar, _ es sityvebic ki sakmarisia<br />
imis asaxsnelad, Tu ra adgili<br />
uWiravs siyvaruls Cvens<br />
cxovrebaSi, magram ar unda<br />
dagvaviwydes robert stenbergis<br />
sityvebic: `gamoxatvis gareSe<br />
udidesi siyvarulic ki<br />
SeiZleba mokvdes.~ siyvaruli<br />
rTuli fsiqikuri mdgomareobaa,<br />
misTvis damaxasiaTebelia:<br />
1) grZnobebis, azrebisa da moqmedebebis<br />
akviatebuli koncentrireba<br />
siyvarulis obieqtze<br />
im zomiT, rom es xSirad sxva<br />
sazrunavis ugulebelyofasac<br />
iwvevs; 2) ukiduresi subieqturoba,<br />
ris gamoc upiratesad<br />
aRiqmeba siyvarulis obieqtis<br />
dadebiTi Tvisebebi; 3) amaRlebuli<br />
guneba-ganwyobileba;<br />
4) seqsualuri ltolva siyvarulis<br />
obieqtis mimarT. siyvarulis<br />
acileba da kontroli<br />
SeuZlebelia, rac mianiSnebs<br />
mis organul Zirebze. marTlac,<br />
dadgenilia, rom am dros<br />
gamoiyofa iseTi hormonebi,<br />
romelTa fiziologiuri da<br />
fsiqologiuri efeqti narkotikuli<br />
zemoqmedebis adekvaturia,<br />
magram es nivTiereba<br />
mudmivad ar gamomuSavdeba. Sesabamisad,<br />
umetes SemTxvevaSi,<br />
siyvarulis grZnobis simZafre<br />
2-3 wlis Semdeg iklebs.<br />
Cven yvela ar SeiZleba gviyvardes.<br />
razea am SemTxvevaSi<br />
Cveni gemovneba dafuZnebuli?<br />
Amas nawilobriv naTelyofs evoluciuri<br />
fsiqologia, romlis<br />
Tanaxmad adamianebis seqsualuri<br />
motivaciisa da qcevis Taviseburebebi<br />
BCamoyalibda evoluciis<br />
procesSi STamomavlobis<br />
gaCenis, SenarCunebisa da Semdgom<br />
TaobaSi mSoblebis genebis<br />
gadacemasTan dakavSirebiT. es<br />
gasagebs xdis gansxvavebebs im<br />
moTxovnebSi, romlebsac qalebi<br />
da kacebi uyeneben maT partniorebs<br />
fizikuri, fsiqikuri<br />
da socialuri TvalsazrisiT.<br />
mraval kulturaSi Catarebuli<br />
gamokvleva cxadyofs, rom<br />
sazogadod mamakacebi qalebze<br />
met yuradRebas aqceven partnioris<br />
garegnul mxares. isini<br />
upiratesobas aniWeben qalebis<br />
iseT proporciebs, romlebic<br />
optimaluria Svilis yolis da<br />
movlis TvalsazrisiT. qalebi<br />
met yuradRebas aqceven partnioris<br />
im Tvisebebs, romlebic<br />
uzrunvelyofen mis dacvas. isini<br />
gacilebiT did mniSvnelobas<br />
aniWeben partnioris socialur<br />
statuss, mis finansur mdgomareobas<br />
da iseT pirovnul<br />
Tvisebebs, rogoricaa: ambiciuroba,<br />
Sromismoyvareoba da<br />
inteleqti, stabiluroba da<br />
erTguleba, rac imis erTgvari<br />
garantiaa, rom garkveuli xnis<br />
ganmavlobaSi igi Seecdeba uzrunvelyos<br />
ojaxi materialuri<br />
resursebiT.<br />
robert stenbergis siyvarulis<br />
samkomponentiani Teoria<br />
gviCvenebs imas, ra rTulia<br />
axlo, sasiyvarulo urTierTobebSi<br />
warmatebis miRweva. robert<br />
stenbergi am grZnobas ganixilavs,<br />
rogorc samkuTxeds<br />
da is Tvlis, rom siyvaruli<br />
Sedgeba 3 komponentisgan: I<br />
– esaa intimuroba, siaxlovis<br />
grZnoba, romelic vlindeba<br />
sasiyvarulo urTierTobebSi.<br />
mosiyvarule adamianebi grZno-<br />
ben, rom dakavSirebuli arian<br />
erTmaneTTan. siaxloves aqvs<br />
sxvadasxva gamovlineba. adamians<br />
surs, rom misi sayvareli<br />
adamianebis cxovreba gaxados<br />
ukeTesi, maT mimarT ganicdis<br />
gulwrfel simpatias da roca<br />
isini arian mis gverdiT, Tavs<br />
grZnobs bednierad. adamiani<br />
moelis, rom rTul wuTebSi<br />
isini mxars dauWeren da Tvi-<br />
Tonac cdilobs daanaxvos<br />
maT, rom mzadaa imaves gasakeTeblad.<br />
maT aqvT saerTo interesebi,<br />
erTmaneTs uziareben<br />
nivTebs, azrebs, grZnobebs. _<br />
vneba igi emociaa da ekuTvnis<br />
aRgznebis iseT saxes, romelsac<br />
mivyavarT fizikur ltolvamde<br />
da seqsualur qcevamde. sqesobrivi<br />
moTxovnilebebi aq mniSvnelovania,<br />
magram ar warmoadgens<br />
erTaderT motivacias,<br />
magaliTad, TviTpativiscemisa<br />
da mxardaWeris moTxovnilebam<br />
SeiZleba iTamaSos garkveuli<br />
roli. zogjer siaxlove<br />
iwvevs vnebebs, sxva SemTxvevaSi<br />
ki vneba SeiZleba uswrebdes<br />
siaxloves.<br />
_ gadawyvetileba/valdebulebebi.<br />
siyvarulis am komponents<br />
aqvs xanmokle da xangrZlivi<br />
aspeqtebi. xanmokle<br />
aspeqtSi aisaxeba gadawyvetileba<br />
imis Sesaxeb, rom konkretul<br />
adamians uyvars meore adamiani.<br />
xangrZlivi aspeqti ki esaa valdebuleba,<br />
rom man SeinarCunos<br />
es siyvaruli. es sami komponenti<br />
qmnis sxvadasxva kombinacias,<br />
romelTa demonstrirebisTvis<br />
stenbergma SeimuSava sasiyvarulo<br />
urTierTobebis sistema.<br />
simpaTia, romelic gulisxmobs<br />
intimurobas. vnebiani siyvaruli<br />
_ vnebas. mogonili<br />
(uazro, fuWi) siyvaruli aris<br />
erTgvari akviateba da arcerT<br />
komponents ar moicavs. romantikuli<br />
siyvaruli aerTianebs<br />
intimurobas da vnebas, siyvaruli<br />
amxanagoba ki intimurobas<br />
da valdebulebebs. Bbrma siyvaruli<br />
aerTianebs vnebas da<br />
valdebulebebs, srulyofili<br />
siyvaruli _ intimurobas,<br />
vnebas da valdebulebebs. cxadia,<br />
adamianTa umravlesobas<br />
imedi aqvs, rom misi qorwineba<br />
dagvirgvindeba srulyofili<br />
siyvaruliT, romelSic Sexamebulia<br />
samive komponenti, Tumca<br />
xSiria SemTxvevebi, roca<br />
adamiani brma gatacebas miiCnevs<br />
mowiful siyvarulad da<br />
isec xdeba, rom erToblivi<br />
cxovrebisas vneba qreba da mis<br />
adgils ikavebs siyvaruli-amxanagoba.<br />
siaxlove SeiZleba daingres<br />
negatiuri grZnobebiT, gansakuTrebiT,<br />
roca igi adamians<br />
ubiZgebs cru identurobisken,<br />
romlis safuZvels warmoadgens<br />
ara Sinagani moTxovnilebis<br />
realizacia, aramed adamianis<br />
survili, asiamovnos sxvas.<br />
zik rubini siyvarulSi<br />
gamoyofs sxva faqtorebsac:<br />
1 _ miCveva – magaliTad, `me<br />
rom marto viyo, Cemi pirveli<br />
azri iqneboda, mepove….......~“ 2<br />
_ zrunva – magaliTad, `Tu<br />
cudad grZnobs Tavs, Cemi<br />
pirveli movaleoba iqneboda<br />
misi gamxiaruleba.~ 3 _ intimuroba<br />
_ magaliTad, `me<br />
vgrZnob, rom SemiZlia absoluturad<br />
yvelaferSi vendo.~<br />
fsiqologebi klod da suzan<br />
aprili<br />
xendrikebi siyvarulSi sam<br />
aspeqts aerTianeben: esenia:<br />
erosi (vneba); ludusi (TamaSi);<br />
storge (megobroba). rogorc<br />
vxedavT, mkvlevrebi sxvadasxva<br />
gziT Seecadnen gaecaT pasuxi<br />
kiTxvaze, Tu ras niSnavs ganicado<br />
siyvaruli da raRac<br />
saerTo midgoma gamoinaxa.<br />
adamianebis siyvarulis gaazreba<br />
sam jgufad daiyo: vneba<br />
- seqsualuri ltolva da survili;<br />
intimuroba – gulwrfeloba<br />
da urTierTgageba;<br />
ndoba –erTguleba da Tavganwirva.<br />
rodesac vsaubrobT siyvarulze,<br />
erTmaneTisgan unda<br />
ganvasxvaoT vinmes siyvaruli<br />
da sasiyvarulo urTierTobebi.<br />
adamianebis umravlesoba<br />
aRniSnavs, rom siyvarulis<br />
kategoria ufro didi raodenobiT<br />
adamians moicavs, vidre<br />
sasiyvarulo urTierTobebi.<br />
albaT, bevrisTvis utkenia<br />
guli sityvebs: `miyvarxar,<br />
magram SenTan ver davamyareb<br />
sasiyvarulo urTierTobebs~.<br />
sasiyvarulo urTierTobebSi<br />
raRac ufro intensiuri da<br />
gansakuTrebuli igulisxmeba;<br />
am tipis urTierTobebi seqsualur<br />
ltolvas moicavs.<br />
marTalia, is xSirad Zlieri<br />
ltolviTa da gatacebis periodiT<br />
iwyeba, romelsac vnebiani<br />
siyvaruli SeiZleba vuwodoT.<br />
droTa ganmavlobaSi<br />
ltolvis intensivoba iklebs<br />
da intimuroba imatebs. amas<br />
megobruli siyvaruli Segvi-<br />
Zlia vuwodoT. rodesac<br />
Seyvarebuli iqnebiT, Tqven<br />
TviTon SeamCnevT aseT cvlilebas;<br />
ase rom, ar ifiqroT, -<br />
`siyvaruls kargavT~, es bunebrivi<br />
procesia da asec rom<br />
ar iyos, vnebiani siyvarulidan<br />
gamosvla arc ise dramatulia,<br />
rogorc es erTi SexedviT Sei-<br />
Zleba Candes. sainteresoa, axdens<br />
Tu ara gavlenas kultura<br />
siyvarulis gancdaze? pasuxi<br />
calsaxaa, ra Tqma unda, axdens,<br />
kroskulturuli gamokvlevebi<br />
mowmoben, rom arsebobs myari<br />
safuZveli vifiqroT, rom damoukideblobazeorientirebuli<br />
kulturebi ufro met<br />
mniSvnelobas aniWeben siyvaruls.<br />
isini pirovnebis `me~s<br />
maxasiaTeblebs koleqtiur<br />
maxasiaTeblebze maRla ayeneben.<br />
xolo urTierTdamokidebulebebze<br />
orientirebuli<br />
kulturebis warmomadgenlebi<br />
gaziarebul kulturul Rirebulebebs<br />
adamianis individualobaze<br />
maRla ayeneben<br />
da ufro momTxovni arian<br />
partniorebis mimarT. maSasadame,<br />
Tu partniors Tqvens<br />
pirad grZnobebze dayrdnobiT<br />
irCevT, maSin upiratesobas<br />
Tqvens pirad Sexedulebebs<br />
aniWebT, xolo, Tu partniors<br />
imis mixedviT irCevT, Tu<br />
rogor gamoCndebiT sxvebis<br />
TvalSi da ras ifiqreben isini<br />
Tqvens ojaxze, Tqven ufro<br />
koleqtivistur Sexedulebebze<br />
yofilxarT orientirebuli.<br />
adamianebis umetesobas uyvars<br />
is adamianebi, romlebic fizikurad<br />
mimzidvelni, maTi msgavsni<br />
arian da visganac imave<br />
impulsebs iReben. sasiyvarulo<br />
urTierTobebi miT ufro<br />
myaria, rac ufro metadaa Car-<br />
Tuli partniori Cvens `me~-<br />
Si. damokidebulebis modeli<br />
gulisxmobs, rom adamianebi<br />
ufro metad inarCuneben urTierTobas,<br />
rac ufro metad<br />
akmayofilebs es urTierToba<br />
iseT specifikur moTxovnilebebs,<br />
romlebsac sxva veravin<br />
daakmayofilebs. s i y v a r u l i s<br />
gancdaze da sasiyvarulo urTierTobebze<br />
mravali faqtori<br />
axdens gavlenas da Cven daaxloebiT,<br />
ase Tu ise vxvdebiT,<br />
ratom mogvwons da gviyvars<br />
is, meore adamiani da miuxedavad<br />
amisa, Tu Cven SevZlebT<br />
amomwuravad da srulyofilad<br />
gavceT pasuxi kiTxvas: `ratom<br />
miyvarxar me Sen?~, maSin Cven<br />
ar gvyvarebia....<br />
qeTevan beriZe,<br />
fsiqologiis akademiuri<br />
doqtori
0 aprili<br />
saqarTvelos iakob gogebaSvilis<br />
pedagogTa kavSiri<br />
50 wels iTvlis. igi erTerTi<br />
pirveli arasamTavrobo<br />
organizaciaa, romelic<br />
sabWoTa sinamdvileSi saqarTvelos<br />
ministrTa sabWos<br />
1961 wlis 14 ivlisis #429-e<br />
dadgenilebiT Seiqmna. pedkav-<br />
Siri didi iliasa da iakobis<br />
mier dafuZnebuli wera-kiTxvis<br />
gamavrcelebeli sazogadoebis<br />
samarTalmemkvidrea.<br />
sazogadoebam Tavisi misia<br />
Sesrulebulad 1961 wels CaTvala.<br />
aRniSnuli organizacia,<br />
sazogadoebis ukanaskneli<br />
Tavjdomaris, iason lorTqifaniZis<br />
gankargulebiT gauqmda.<br />
xolo 1961 wels, RvTis<br />
SewevniT, isev iason lorTqifaniZis<br />
STamomavlis, cnobili<br />
mecnieris, `pedagogikis~ avtoris<br />
_ daviT lorTqifaniZis<br />
xeldasmiT da ZalisxmeviT<br />
dafuZnda iakob gogebaSvilis<br />
saxelobis pedagogiuri<br />
sazogadoeba (1997 wlidan<br />
sazogadoeba pedagogTa kav-<br />
Sirad iwodeba), romelic ukve<br />
naxevari saukunea Cinebulad<br />
ganagrZobs didi winaprebis<br />
gzas.<br />
pedkavSirma memkvidreobiT<br />
udidesi inteleqtualuri<br />
potenciali miiRo.<br />
aTeuli wlebis ganmavlobaSi<br />
saSuri da sasikeTo saqmeebi<br />
akeTa, erovnuli principebisa<br />
da kulturuli faseulobebis<br />
dacva-SenarCunebisaTvis iRvawa,<br />
erovnul cnobierebaze<br />
dafuZnebuli yvela idea da<br />
ideis matarebeli mecnieri SeakavSira.<br />
igi dRes pedagogTa<br />
da mecnierTa 75-aTasian armias<br />
aerTianebs, romelic Tavis<br />
did misias ganaTlebisa da<br />
mecnierebis saministrosTan<br />
mWidro urTierTobiTa da<br />
TanamSromlobiT axorcielebs;<br />
igi iRvwis pedagogiuri mecnierebis<br />
uaxlesi miRwevebis,<br />
axali pedagogiuri teqnologiebis,<br />
midgomebis da orientirebis,<br />
mowinave pedagogiuri<br />
gamocdilebis praqtikaSi<br />
danergvisaTvis, maswavlebelTa<br />
SemoqmedebiTi aqtivobis ganviTarebis,<br />
maTi profesiuli<br />
daostatebis, gamoCenili adamianebis,<br />
amagdari pedagogebis,<br />
mecnierebis Rvawlis warmoCenisaTvis,,<br />
Tanamedrove globalizaciis<br />
pirobebSi erovnuli<br />
faseulobebis SenarCunebis,<br />
skolis ojaxisa da sazogadoebis<br />
kavSiris ganmtkicebis da<br />
droiT nakarnaxevi sxva amocanebis<br />
gadasawyvetad.<br />
pedagogTa kavSirs Tavidanve<br />
daebeda gamoCenil adamianTa<br />
Tavkacoba. sxvadasxva<br />
dros mas saTaveSi edgnen,<br />
gamgeobaSi iRvwodnen da iRvwian<br />
cnobili mecnierebi: daviT<br />
lorTqifaniZe, giorgi<br />
jiblaZe, oTar qinqlaZe,<br />
naTela vasaZe, mamia darCia,<br />
karlo maWaraSvili, zurab<br />
cucqiriZe, oleg alaviZe,<br />
Tamar laSqaraSvili, grigol<br />
sajaia da sxvebi. amJamad organizacias<br />
xelmZRvanelobs<br />
mravalmxriv moRvawe, farTo<br />
mecnieruli da literaturuli<br />
interesebis mqone mecnier-<br />
pedagogTa kavSiri _ 50<br />
p r o b l e m e b i , p e r s p e q t i v a<br />
mkvlevari, redaqtori, Tavmjdomare,<br />
literatori Cveni<br />
da sazRvargareTis qveynebis<br />
araerTi akademiis akademikosi<br />
_ gari CafiZe, xolo aTeuli<br />
wlebia pedkavSiris Tavmjdomaris<br />
moadgiled, xSirad<br />
xelmZRvaneladac axalgazrduli<br />
SemarTebiT, muxlCauxrelad,<br />
dReniadag iRvwis da<br />
ixarjeba SesaniSnavi pirovneba,<br />
Tavis saqmeze uzomod<br />
Seyvarebuli, didi iakobis<br />
pirovnebis Tayvanismcemeli da<br />
misi sulieri memkvidreobis<br />
mkvlevari_ aza buaZe, saqmeTa<br />
mmarTveli nunu gogitiSvili<br />
da sxvebi. swored am amagdari<br />
adamianebis damsaxurebaa, rom<br />
iakob gogebaSvilis pedagog-<br />
Ta kavSiri qveynis Znelbedobis<br />
mZime wlebSic, ekonomikuri<br />
SeWirvebis pirobebSic<br />
(pedagogebi weliwadSi im<br />
erT larsac ver ixdidnen,<br />
romelic debulebiT sawevro<br />
anaricxis saxiTaa gaTvaliswinebuli)<br />
poziciebi ar<br />
dauTmia, muSaoba ar Seusustebia<br />
da ganaTlebis dargis<br />
ganviTarebas, saswavlo-aRmzrdelobiTi<br />
muSaobis Semdgom<br />
srulyofas Cveuli<br />
SemarTebiT emsaxureboda.<br />
organizacia<br />
iakob gogebaSvilis<br />
pedagogiuri memkvidreobis,<br />
misi ideebis<br />
mxolod propagandiT<br />
ki ar Semoifargleboda,<br />
aramed misi<br />
praqtikaSi danergvis,<br />
xorcSesxmisaTvis iRvwoda,<br />
saqarTveloSi<br />
moqmed yvela saganmanaTleblostruqturaze<br />
zrunavda<br />
da maT mier yvela<br />
wamowyebasa da ideis<br />
ganxorcielebaSi Tavis<br />
sityvas ambobda.<br />
naTqvamis dasturad<br />
sakmarisia Tundac is<br />
faqti, rom saqarTvelos<br />
52 raionsa da<br />
qalaqSi pedkavSiris<br />
adgilobrivi ganyofilebebi<br />
da sab-<br />
Woebi funqcionirebs,<br />
romlebic adgilebze<br />
ewevian metad saWiro<br />
da sasargeblo saqmianobas.<br />
pedagogTa kavSirTan arsebobda<br />
seqciebi, sadac pedagogiuri<br />
inovaciebiT, aqtiuri<br />
da interaqtiuri swavlebis<br />
meTodebiT aRiWurvebodnen<br />
pedagogebi, ganixileboda<br />
axali pedagogiur-meToduri<br />
literatura, iziarebdnen<br />
mowinave pedagogiuri gamocdilebas<br />
da nergavdnen praqtikul<br />
muSaobaSi.<br />
sruliad saqarTvelos<br />
TiTqmis yvela pedagogi<br />
monawileobs pedagogTa kavSiris<br />
mier gamocxadebul<br />
konkursebSi: `wlis saukeTeso<br />
skolamdeli aRzrdis pedagogi~,<br />
`wlis saukeTeso klasis<br />
damrigebeli~, `esTetikuri<br />
ciklis sagnebis saukeTeso<br />
maswavlebeli~. `wlis saukeTeso<br />
Semoqmedi maswavlebeli~,<br />
`wlis saukeTeso dawyebiTi<br />
klasebis maswavlebeli~, `wlis<br />
saukeTeso iakob gogebaSvilis<br />
klas-kabineti~, `iakob<br />
gogebaSvili norC-SemoqmedTa<br />
TvaliT~, `wlis saukeTeso qarTuli<br />
enisa da literaturis<br />
maswavlebeli~.... mTelma saqarTvelom<br />
gaicno saukeTeso<br />
pedagogebi, damrigeblebi.<br />
samagaliTo klas-kabinetebi,<br />
romlebic skolebSia gaxsnili<br />
da iakobis saxels atarebs.<br />
konkursebis Sedegebs sazeimo<br />
viTarebaSi ajameben. gamarjvebulebs<br />
jildod pedagogebisaTvis<br />
sanukvari ganZi, iakob<br />
gogebaSvilis memorialuri<br />
medali gadaecemaT. amagdari,<br />
valmoxdili da Rvawlmosili<br />
pedagogebis, mecnierebis<br />
damsaxureba kavSiris mier<br />
aRiniSneba metad Zvirfasi,<br />
umSvenieresi da maRali jildoTi<br />
_ iakob gogebaSvilis<br />
medliT, (`pedagogiur darg-<br />
Si gansakuTrebuli damsaxurebisaTvis~)<br />
da `laureatis~<br />
sapatio medliT, romelic<br />
sam weliwadSi erTxel gamocxadebuli<br />
konkursis Sedegad<br />
gamovlenili saukeTeso<br />
naSromis avtors, mkvlevars<br />
eniWeba. pedagogTa kavSiris<br />
aWaris respublikuri organizacia<br />
Tavis muSaobas gana-<br />
Tlebis reformis moTxovnaTa<br />
Sesabamisad warmarTavs. praqtikaSi<br />
danergilia saiubileo<br />
da SemoqmedebiTi saRamoebis,<br />
Sexvedrebis, gamofenebis,<br />
d i s k u s i a - d i a l o g e b i s ,<br />
konkursebis, viqtorinebis,<br />
treningebis, Ria karis dReebis,<br />
konsultaciebis Catareba,<br />
mowinave sainovacio<br />
saqmianobis Seswavla-ganzogadeba,<br />
amagdari pedagogebis<br />
pativgeba, rekomendaciebis<br />
SemuSaveba, eqskursiebisa da<br />
sxva RonisZiebebis gamarTva,<br />
romlebic didad uwyobs xels<br />
pedagogebs, aimaRlon TavianTi<br />
pedagogiur-meToduri<br />
momzadebis done, daeuflon<br />
swavlebis uaxles meTodebs<br />
da rac mTavaria, iyvnen pedagogiuri<br />
mecnierebis evoluciis<br />
mudmivi srulyofis<br />
mowme da monawile. pedkavSiri<br />
gansakuTrebulad zrunavs<br />
eris sasiqadulo Svilebis,<br />
mecnierebisa da mwerlebis<br />
erovnuli Rvawlis, maTi sulieri<br />
memkvidreobis naTlad<br />
warmoCenis, gaazrebis,<br />
gacnobierebisa da saxelovan<br />
mamuliSvilTa magaliTebze<br />
axleburad moazrovne, kulturulad<br />
mopaeqre, mokamaTe,<br />
Rrmad da damoukideblad<br />
mofiqral-moazrovne da zneobrivad<br />
srulqmnili pirovnebebisaRzrda-formirebisaTvis.<br />
swored am mizans<br />
emsaxureboda ilia WavWava-<br />
Zis, akaki wereTlis, galaktion<br />
tabiZis, nodar dumba-<br />
Zis, iakob gogebaSvilis,<br />
vaJa-fSavelas, fridon xalvaSis,<br />
mamia varSaniZis, zurab<br />
gorgilaZis.... aseve cnobili<br />
mecnierebis: dimitri uznaZis,<br />
niko musxeliSvilis, akaki SaniZis<br />
da sxva gamoCenili adamianebis<br />
saiubileo TariRebis<br />
farTod aRniSvna.<br />
organizaciis iniciativiTa<br />
da uSualo xelmZRvanelobiT<br />
aseve Rirseulad,<br />
maRal doneze aRiniSna aWaris<br />
ganaTlebis saxalxo komis-<br />
ris _ ilia qaTamaZis, gana-<br />
Tlebis yofili ministrebis:<br />
vaxtang wulukiZis, arCil<br />
takiZis, ioseb ximSiaSvilis,<br />
ganaTlebis ganyofilebisa da<br />
meToduri kabinetis gamgeebis<br />
_ vaxtang makaraZis, oTar<br />
bolqvaZis, ilin kilaZis, levan<br />
mesxiZis, vaxtang TavarTqilaZis,<br />
biWiko CxikviSvilis,<br />
saxelmoxveWili pedagogebisa<br />
da direqtorebis: daviT maxaraZis,<br />
aleqsandre beqaias,<br />
zurab komaxiZis, lia paqsaSvilis,<br />
evgeni safarovas, Tamar<br />
doliZis, merab diasamiZis,<br />
ioseb diasamiZis, iveri mela-<br />
Zis, zina dadianis, JuJuna<br />
cirikiZis, anzor cicxvaias,<br />
domenti qiSmareiSvilis, nodar<br />
avalianis, baTumis saxelmwifo<br />
pedagogiuri institutis<br />
yofili reqtorebis:<br />
xusein nakaiZis (pirveli<br />
reqtori), nadim niJaraZis,<br />
stefane qemxaZis, profesormaswavlebelebis<br />
SoTa niJara-<br />
Zis, nodar baramiZis, sergo<br />
dumbaZis, meri gordelaZis,<br />
oTar giorgaZis, SoTa maxara-<br />
Zis, nodar basilaZis, Tamaz<br />
futkaraZis, saqarTvelos<br />
erovnul mecnierebaTa<br />
akademiis akademikosis_<br />
vaxtang Samila-<br />
Zis da sxvaTa saiubileo<br />
TariRebi.<br />
aRsaniSnavia is<br />
faqti, rom saqarTvelos<br />
pedagogTa kav-<br />
Siris mier gamocxadebul<br />
konkursebSi<br />
aWaris respublikidan<br />
araerTma pedagogma<br />
miiRo monawileoba,<br />
gaimarjva da sanukvari<br />
iakob gogebaSvilis<br />
medliT dajildovda.<br />
xolo daTvalierebakonkursSi_<br />
`iakob<br />
gogebaSvili norCebis<br />
TvaliT~ aWaris sajaro<br />
skolebis ocma<br />
moswavlem gaimarjva<br />
da saqarTvelos pedagogTa<br />
kavSiris gamgeobis<br />
sapatio sigeli<br />
daimsaxura. pedagogTa<br />
kavSiris aWaris respublikuriorganizaciis<br />
wardginebiT<br />
didi eriskacis, iakob<br />
gogebaSvilis medliT<br />
dajildovdnen Rvawlmosili<br />
pedagogebi, mecnierebi da ganaTlebis<br />
dargis sxva amagdari<br />
muSakebi. magaliTisaTvis<br />
SeiZleba davasaxeloT vaxtang<br />
wulukiZe, arCil takiZe, nodar<br />
baramiZe, rezo jabniZe,<br />
sergo dumbaZe, SoTa maxaraZe,<br />
qeTevan safariZe, omar gvariSvili,<br />
nodar qaTamaZe, nana axalaZe,<br />
klara Wedia da sxvebi.<br />
kavSiris aWaris organizaciis<br />
mier gamarTul konkursebSi<br />
`vin ukeT icnobs iakobs~ da<br />
`vin ukeT kiTxulobs akakis~<br />
aWaris sajaro skolebis moswavleTa<br />
didi nawili iyo<br />
CarTuli. konkursebSi gamarjvebulebs<br />
cixisZiris, xulos<br />
da kvatiis sajaro skolebis<br />
moswavleebs _ marex be-<br />
JaniZes, TamTa TavarTqilaZes<br />
da giorgi beriZes gadaecaT<br />
fuladi premiebi (pirveli,<br />
meore da mesame premia). xolo<br />
konkursSi `vin ukeT icnobs<br />
iakobs~ gamarjvebul moswavleTa<br />
raodenoba sakmaod<br />
didi iyo. bavSvebis didma<br />
nawilma sworad upasuxa kiTxvebs<br />
(sul 80-mde kiTxva iyo).<br />
isini sapatio sigelebiTa da<br />
fasiani saCuqrebiT dajildovdnen.<br />
sigelebi gadaeca<br />
aseve konkursSi monawile<br />
yvela moswavles (sul 100-ze<br />
meti moswavle dajildovda).<br />
mogesxenebaT, ganaTlebis reformam<br />
Zireulad Secvala<br />
ganaTlebis sistemis saqmianoba.<br />
Cvenc ganaTlebisa da<br />
mecnierebis saministrosTan<br />
erTad aWaris ganaTlebis,<br />
kulturis da sportis saministros<br />
mxardamxar mravali<br />
saintereso da sasargeblo<br />
RonisZiebis, proeqtisa<br />
da programis ganxorcieleba<br />
gvaqvs dagegmili. pedagogTa<br />
kavSiris mcireodeni sawevro<br />
Tanxa ki ar iZleva saSualebas<br />
farTod gavSaloT muSaoba,<br />
davajildovoT aRmzrdel-pedagogebi,<br />
ganaTlebis<br />
dargis sxva muSakebi, gavceT<br />
premiebi, sigelebi da fasiani<br />
saCuqrebi. mdgomareobas<br />
arTulebs is faqtic,<br />
rom xSirad is mizeruli<br />
sawevro Tanxac ar iricxeba<br />
sajaro skolebidan da umaRlesi<br />
saswavleblebidan pedkavSiris<br />
angariSze, romelic<br />
wesdebiTaa gaTvaliswinebuli,<br />
maSin roca saqarTvelos<br />
ganaTlebis da mecnierebis<br />
saministrom megaprogramiT<br />
`iakob gogebaSvili~ 60 milioni<br />
lari gamoyo sajaro<br />
skolebis mSeneblobisa da<br />
reabilitaciisaTvis (2005-<br />
2011w.). maSin rodesac Cveni<br />
qveynis pirvelma qalbatonma,<br />
sandra rulovsma naTlad gaiazra<br />
da gaiTavisa didi iakobis<br />
memkvidreobis mniSvneloba<br />
erisa da qveynis winaSe,<br />
mxarSi daudga pedagogTa kavSirs<br />
da qvelmoqmedebis saxiT<br />
soliduri Tanxa Caricxa<br />
kavSiris angariSze. madlobis<br />
meti araferi gveTqmis aWaris<br />
ganaTlebis, kulturisa<br />
da sportis saministrosa da<br />
misi Tavkacis _ gia abulaZis<br />
mimarT. batoni gia maSinac<br />
mxarSi gvedga, roca baTumis<br />
saganmanaTleblo resurscentrs<br />
xelmZRvanelobda.<br />
pedagogTa kavSirs ar aklda<br />
da ar aklia yuradReba<br />
SoTa rusTavelis saxelmwifo<br />
universitetis xelmZRvanelobisagan.<br />
organizacias xom<br />
aTeuli wlebis ganmavlobaSi<br />
universitetis aRiarebuli<br />
mecnier-pedagogebi grigol<br />
babiloZe da aleqsandre gobroniZe<br />
edgnen saTaveSi.<br />
sauniversiteto organizacias<br />
ki Tavkacobdnen profesorebi:<br />
iuri bibileiSvili, nodar<br />
basilaZe da zebur avaliani.<br />
amJamad organizacias SesaniSnavad<br />
xelmZRvanelobs profesori<br />
SoTa maxaraZe. miuxedavad<br />
amisa, sawevro anaricxebis<br />
mokrebis mxriv mdgomareoba<br />
metad savalaloa. zogierTi<br />
municipalitetidan 1-2 sajaro<br />
skola Tu ricxavs pedkavSiris<br />
angariSze Tanxas. analogiuri<br />
mdgomareobaa umaRlesi saswavleblebis<br />
mxridanac. ar<br />
gveguleba `dedaenaze” aRzrdili<br />
adamiani, miT ufro<br />
mozardi Taobis aRmzrdeldamkvalianebeli,<br />
maTi sulis<br />
mZerwavi pedagogi, mecnieri,<br />
romelic weliwadSi erT<br />
lars ar gaimetebda sulmnaTi<br />
iakobis pedagogTa kav-<br />
SirisaTvis. saWiroa mxolod<br />
saganmanaTleblo resurscentrebis<br />
ufrosebis, skolis<br />
direqtorebis, Semosavliani<br />
organizaciebis, qvelmoqmedi<br />
biznesmenebis yuradReba, mxarSi<br />
dgoma, Tanadgoma da<br />
daxmareba, rom pedagogTa kavSirma<br />
pirnaTlad Seasrulos<br />
Tavisi misia. sxva rom ar iyos<br />
ra, `deda enis~ madls da xibls<br />
xom yvela qarTveli varT<br />
naziarevi!<br />
akaki zoiZe,<br />
saqarTvelos<br />
iakob gogebaSvilis<br />
pedagogTa kavSiris aWaris<br />
respublikuri organizaciis<br />
Tavmjdomare,<br />
ganaTlebis mecnierebaTa<br />
akademiis akademikosi
,,civi omis~ dasrulebis Semdgom<br />
saerTaSoriso arenaze ganviTarebuli<br />
movlenebi cxadyofs, rom msoflios wamyvanma<br />
saxelmwifoebma, amerikis SeerTebulma<br />
Statebma, Tavis evropel mokav-<br />
SireebTan erTad, romlebsac Crdilo<br />
atlantikuri xelSekrulebis aliansi<br />
aerTianebs, Seqmnes saerTaSoriso<br />
sistemis ,,transatlantikuri centri~.<br />
is dRes globalur politikaSi erTerTi<br />
,,maregulirebeli wesrigis~ funqcias<br />
asrulebs.<br />
istoriuli gamocdilebis da Tanamedrove<br />
tendenciebis gaTvaliswinebiT<br />
SeiZleba visaubroT saerTaSoriso<br />
urTierTobebis Tanamedrove an imave<br />
post bipolarul saerTaSoriso urTierTobebis<br />
sistemaze. sistemas uwodeben<br />
elementTa simravles, romlebic urTierTqmedebiT<br />
qmnian ,,mTlianobas~” da<br />
,,erTianobas~. igi gansazRvravs saerTa-<br />
Soriso arenaze stabilurobas da xels<br />
uwyobs saxelmwifoTa urTierTobebs,<br />
ur¬TierTmoqmedebasa da mSvidobian<br />
Tanaarsebobas. sistemis Sesaxeb warmodgena<br />
ki ¬dakavSirebulia cnebebTan: elementi,<br />
mTlianoba, struqtura, kavSiri,<br />
ierarqia, qvesistema, rac mTlianobaSi<br />
ganapirobebs sakuTriv mis saxes da Sinaarss.<br />
saerTaSoriso urTierTobebis sistema<br />
ukve xuTasi welia arsebobs da am<br />
periodis ganmavlobaSi man aCvena is,<br />
Tu ra ganapirobebs mis formirebas,<br />
ganadgurebas, transformacias da axali<br />
sistemis Camoyalibebas.<br />
saerTaSoriso samarTalSi batonobs<br />
saxelmwifoTa suverenuli Tanasworobis<br />
principi, romlis Tanaxmad yvela<br />
saxelmwifos erTnairi uflebebi da<br />
movaleobebi gaaCnia. arcerT Zlier saxelmwifos<br />
ar aqvs ufleba, Tavs moaxvios<br />
susts Tavisi batonoba an privilegia<br />
moiTxovos, Tumca saerTaSoriso praqtikidan<br />
isic cnobilia, rom iuridiuli<br />
Tanasworoba sulac ar niSnavs<br />
saxelmwifoTa politikur Tanasworobas.<br />
aqedan gamomdinare, saerTaSoriso<br />
sistemaSi SeiZleba gabatondes erTi<br />
romelime saxelmwifo an saxelmwifo-<br />
Ta bloki, romlebsac SeuZliaT ara<br />
mxolod Tavs moaxvion mTel sistemas<br />
,,TamaSis wesebi~, aramed gamoiwvion mas-<br />
Si garkveuli cvlilebebic.<br />
saerTaSoriso sistemis ZiriTad<br />
monawileebs Soris urTierTobebis<br />
gansazRvruli xasiaTi Tavsdeba istoriuli<br />
ganviTarebis garkveul periodebSi.<br />
es urTierTobebi calkeul<br />
periodSi iZens gansakuTrebuli<br />
struqturis saxes, romelic gansaz-<br />
Rvravs saerTaSoriso urTierTobebis<br />
anu saerTaSoriso sistemis ama Tu im<br />
tips. saerTaSoriso urTierTobebis<br />
sistemis struqtura aris masSi Semaval<br />
saxelmwifoebsa da sxva faqtorebs<br />
Soris sistemis funqcionirebis da<br />
ganviTarebis procesSi kanonzomierad<br />
warmoqmnili gansakuTrebuli kavSiris<br />
saSualeba. vinaidan sistemis Semadgeneli<br />
elementebi erTmaneTzea damokidebuli<br />
da urTierTqmedeben, saerTa-<br />
Soriso sistemis struqtura avlens am<br />
elementebs Soris im kavSirebs, romlebic<br />
uzrunvelyofs mis stabilurobas.<br />
rac ufro didia urTierTdamokidebuleba,<br />
miT ufro metia da intensiuria<br />
urTierTqmedeba. am SemTxvevaSi<br />
sistema kidev ufro rTuli xdeba. gansakuTrebuli<br />
mniSvneloba ki arsebul<br />
kavSirebs da mocemul istoriul periodSi<br />
zesaxelmwifoebs Soris urTier-<br />
Tobebis xasiaTs aqvs.<br />
saerTaSoriso sistema moicavs<br />
im moqmed element-saxelmwifoebs,<br />
romelTa sapasuxo qmedebebi sagareo<br />
politikis SemuSavebisas angariSgasawevia<br />
da¬narCenebis mier, radgan saerTa-<br />
Soriso sistema is asparezia, romlis<br />
CarCoebSi xorcieldeba saxelmwifoTa<br />
urTierTSefaseba da urTierTdamokidebuli<br />
gadawyvetilebebis miReba.<br />
saerTaSoriso urTierTobebis sistemam<br />
ganviTarebis ramdenime etapi ganvlo.<br />
pirveli etapi daiwyo evropaSi<br />
ocdaaTwliani omis dasrulebis (1648<br />
w.) Semdeg da gagrZelda safrangeTis<br />
revoluciis da napoleonis omebis¬<br />
dawyebamde, romelmac mTlianad Secvala<br />
arsebuli saerTaSoriso wesrigi. sistemis<br />
meore etapi modis venis kongresidan<br />
(1814 w.) pirvel msoflio oma¬mde.<br />
mesame etapi (1919-1922 wlebidan meore<br />
msoflio omamde periodi) yvelaze xanmokle<br />
aRmoCnda. meoTxe etapi moicavs<br />
1945-1991 wlebs anu meore msoflio<br />
omis dasrulebidan sabWoTa kavSiris<br />
`transatlantikuri koncertis ~ sistema<br />
daSlamde periods, mexuTe etapi _ Tanamedrove<br />
periods.<br />
aRsaniSnavia, rom yoveli saerTaSoriso<br />
urTierTobebis sistemis formirebas<br />
win uZRvoda xangrZlivi da gamanadgurebeli<br />
masStabis omi, vestfaliis sistemas<br />
_ ocdaaTwliani omi evropaSi, venas _<br />
safrangeTis revoluciuri da napoleonis<br />
omebi, versal-vaSingtonis sistemas _<br />
pirveli msoflio omi, ialta-potsdamis<br />
_ meore msoflio omi. is, rom postbipolaruli<br />
saerTaSoriso sistemis<br />
formireba ar xdeba raime globaluri<br />
konfliqtis dasrulebis kvaldakval, ise<br />
rogorc es wina sistemebis SemTxvevaSi<br />
moxda, vfiqrobT, es gan¬apirobebs am<br />
sistemis ga¬rkveul Taviseburebas. arsebuli<br />
sistemebidan mxolod ialtapotsdamisaa<br />
bipolaruli, danarCeni<br />
sami multipolarulia. logikuria, rom<br />
bipolaruli sistemis moSlas erT polusze<br />
koncentracia mohyveboda, radgan<br />
erT-erTi polusis gauCinareba avtomaturad<br />
meore poluss gaxdida ukonkurentos<br />
da asec moxda, amitom Tanamedrove<br />
saerTaSoriso sistema erTpolusiania,<br />
anu am sistemis erT-erTi Tavisebureba<br />
is aris, rom es axali sistema, romelmac<br />
winasgan miiRo anu SeinarCuna garkveuli<br />
struqtura memkvidreobiT da elementebi<br />
mxolod inerciiT ganagrZobs<br />
arsebobas, rac mis krizisulobas kidev<br />
ufro amZafrebs. es ganpirobebulia<br />
imiT, rom axal sistemaSi ar arsebobs<br />
gamarjvebuli da damarcxebuli Zalebi,<br />
ar arsebobs sayovelTaod aRiarebuli<br />
da yvelasaTvis met-naklebad misaRebi<br />
TamaSis wesebi. vinaidan wina sistemis<br />
bipolarazacia ufro metad ganapiroba<br />
saraketo-birTvuli iaraRis Seqmnam<br />
da realur, globalur masStabebamde<br />
saerTaSoriso urTierTobebis sistemis<br />
gafarToebam, sistemis struqturam, ze<br />
saxelmwifoebis arsebulma raodenobam<br />
da maT Soris ZalTa urTierTgavlenam.<br />
marTalia, sabWoTa kavSiri daiSala,<br />
moxda sistemis polarizacia, magram<br />
ruseTi Tavisi birTvuli potencialiT<br />
isev darCa ,,zesaxelmwifod~, yovel Sem-<br />
TxvevaSi dasavleTi ver axe¬rxebs masze<br />
,,sruli~ kontrolis mopovebas. arada,<br />
saerTaSoriso sistemaSi yovelTvis<br />
umniSvnelovanesi faqtoria Zalis, Zalauflebis<br />
danawilebis xasiaTi saxelmwifoebs<br />
an maT koaliciebs Soris.<br />
yovel saerTaSoriso sistemaSi gabatonebuli,<br />
uZlieresi saxelmwifoebi<br />
gan¬sazRvraven sistemis ierarqiulobasa<br />
da mis¬Semadgenel nawilebs (saxelmwifoebs)<br />
Soris urTierTobaTa xasiaTs.<br />
,,civ omSi~ amerikis SeerTebuli<br />
Statebi gamarjvebulad miiCneva da,<br />
bunebrivia, mas ar sWirdeba raime Se-<br />
Tanxmeba wamyvan saxelmwifoebTan, romelic<br />
mis qmedebebs raRac donemde<br />
mainc SezRudavs. ruseTi Tvlis, rom<br />
male daZlevs ekonomikur problemebs<br />
da daibrunebs zesaxelmwifos statuss,<br />
yovel SemTxvevaSi birTvuli potenciali<br />
moqmedebis raRac Tavisuflebas<br />
mas aniWebs mocemul etapzec ki. ¬rac<br />
Seexeba kontinenturi evropis qveynebs<br />
– safrangeTs da germanias, romlebic<br />
civi omis ganmavlobaSi sabWoTa<br />
safrTxis gamo maTive surviliT aSSs<br />
mZevlebi gaxdnen, imTaviTve daiwyes<br />
fiqri da¬moukidebel, angariS gasawev<br />
Zalad Camoyalibebuliyvnen, risTvisac<br />
sakuTari resursebis gaerTianeba<br />
daiwyes evropis masStabiT, romlis<br />
Sedegic evropis integraciaa. inglisi<br />
ki, romelmac me-20 saukuneSi TandaTan<br />
dakarga msoflio politikaSi<br />
dam¬oukideblad TamaSis SesaZlebloba,<br />
amas aSS-sTan ali¬ansiT aba¬lansebs,<br />
Tumca zemoT dasaxelebuli saxelmwifoebi,<br />
ruseTis garda (es ukanaskneli<br />
mxolod iZulebulia realobas gausworos<br />
Tvali da Tavisi saraketo-birTvuli<br />
potencialiT Tu energetikuli<br />
berketebiT aRwevs imas, rom dasavleTi<br />
masze produqtiul zewolas ver<br />
axerxebs da igi mxolod postsabWoTa<br />
sivrcesSi Tu aRwevs raRac gavlenis<br />
SenarCunebas), saerTaSoriso samxedropolitikur<br />
krizisul situaciebSi<br />
(sparseTis yuris, iugoslaviis krizisi,<br />
libanis krizisi) pirvelobas mainc aSSs<br />
da natos uTmoben, romelic ufro<br />
transatlantikuri centris ar¬sebobaze<br />
miuTiTebs. swored es ukanaskneli fenomenia<br />
saintereso postbipolarul saer-<br />
TaSoriso urTierTobebSi, vinaidan<br />
transatlantikuri aliansi ikveTeba<br />
axali saerTaSoriso usafrTxoebis arqiteqturis<br />
mniSvnelovan, da SeiZleba<br />
iTqvas, ZiriTad elemetad.<br />
1989 wlis germaniis gaerTianeba<br />
da 1991 wels sabWoTa kavSiris daSla<br />
sabolood ar niSnavda bipolaruli<br />
sistemis srul kraxs. Soreul aRmosavleTSi<br />
CrdiloeT koreis da CineTis<br />
faqtori, aziaSi iranis islamuri respublika,<br />
eraysa da siriaSi, egviptesa<br />
da libanSi arsebuli samxedro-politikuri<br />
reJimebi, romlebic bipolaruli<br />
sistemis Semoqmedeba iyo 1991 wlis<br />
Semdegac gan¬agrZobdnen arsebobas. es<br />
is reJimebia, romlebic civi omis periodSi,<br />
swored or poluss Soris dapirispirebis<br />
pirobebSi warmoiqmnida<br />
da imave pirobebSi TavianT arsebobasac<br />
amarTlebdnen. axal realobaSi ki isini<br />
ukve sistemasTan mimarTebiT nonsensad<br />
iqcnen da dRis wes¬rigSi dadga maTi<br />
demonataJis sakiTxi, rac rig SemTxvevaSi<br />
warmatebiT (erayi, egvipte, libia)<br />
ganxorcielda, marTalia, es demokratizaciis<br />
morigi talRis ganviTarebiT<br />
aixsneba, magram am demontaJis procesSi<br />
dasavleTis saxelmwifoebis aqtiuri<br />
samxedro monawileoba sxva qveteqstebis<br />
Semcvelia, rac sistemas koncertis saxes<br />
aZlevs.<br />
Tu gaviTvaliswinebT, rom yoveli<br />
axali sistemis Camoyalibebas globaluri<br />
masStabis konfliqtebi uZRvoda<br />
win, rac faqtobrivad asufTavebda saer-<br />
TaSoriso arenas Zveli sistemis wesrigisagan<br />
da axlis Camoyalibebas uwyobda<br />
xels, maSin naTeli gaxdeba Tu ramdenad<br />
krizisul pirobebSi uxdeba postbipolarul<br />
sistemas arseboba, roca Zveli<br />
sistemis Zalian bevri elementi (magali-<br />
Tad, gaero Tavisi uZluri meqanizmebiT<br />
da institutebiT) kvlav ganagrZobs<br />
funqcionirebas. Tu amas davumatebT<br />
ruseTis birTvul potencials, riTac<br />
is msoflios xSirad axsenebs Tavs, ma-<br />
Sin SeiZleba iTqvas, rom marTalia, bipolaruli<br />
sistema daingra, magram misi<br />
bevri elementi kvlav arsebobs axal realobaSi<br />
da paradoqsul xasiaTs iZens.<br />
saerTaSoriso sistemis struqtura<br />
yovelTvis oligopoluri xasiaTisaa<br />
da yovel mocemul periodSi wamyvani<br />
monawileebi ufro metad gansazRvraven<br />
sistemis xasiaTs, vidre Tavad sistema<br />
gansazRvravs maT qmedebebs. sistemaSi<br />
gabatonebuli saxelmwifoebi sakuTari<br />
interesebis uzrunvelsayofad cdiloben<br />
masze kontroli daa¬myaron. dRes<br />
swored xdeba is, rom yve¬la saxelmwifo<br />
cdilobs sistemaSi mniSvnelovani<br />
roli Seasrulos, magram Tanamedrove<br />
etapze kidev erTi Tavisebureba ikveTeba.<br />
jer erTi, axali sistema es ar iqneba<br />
saerTaSoriso urTierTobebis sistema,<br />
es iqneba globaluri politikis sistema,<br />
radgan problemebi, romlebic Tanamedrove<br />
etapze iCens ekologiuri,<br />
ekonomikuri, politikuri, socialuri,<br />
humanitaruli da a.S. globaluri<br />
maStabisaa da Sesabamisad, globalur<br />
midgomas da qmedebebs moiTxovs aqtorebisagan,<br />
rac xSirad dapirispirebul<br />
subieqtebs TanamSromlobas ai-<br />
Zulebs. meore Tavisebureba isaa, rom<br />
mimdinareobs globaluri saerTaSoriso<br />
sazogadoebis formireba, romelic<br />
ukve Cans, rom mniSvnelovani adgils<br />
daikavebs axal sistemaSi.<br />
miuxedavad imisa, rom axali saer-<br />
TaSoriso sistema sabolod jer kidev<br />
ar Camoyalibebula, mainc misi gansaz-<br />
Rvruli struqturuli ierarqiidan ganixileba<br />
ramdenime tendencia. aSkaraa,<br />
rom dReisaTvis msoflioSi arsebobs<br />
mxo¬lod erTi zesaxelmwifo _ amerikis<br />
SeerTebuli Statebi. mas ukavia<br />
gaba¬tonebuli poziciebi Tanamedrove<br />
saerTaSoriso ekonomikur, samxedrostra¬tegiul<br />
struqturebSi. aseve<br />
liderobs teqnologiur da samecniero-teqnikur<br />
urTierTobebSi. globalizaciis<br />
pirobebSi, romelic mniSvnelovanwilad<br />
SeerTebuli Statebidan<br />
momdinareobs, is Rebulobs absolutur<br />
upiratesobas sxva qveynebTan SedarebiT.<br />
meore tendencia isaa, rom am sistemis<br />
miRma ganixileba ruseTis federacia,<br />
Tu masze dasavleTis kontroli ar<br />
gaxdeba realuri, arada ruseTi postsabWoTa<br />
sivrceSi misi dausjeli qmedebebiT<br />
(ruseT-saqarTvelos konfliqti,<br />
energetikuli faqtori da a.S.) xSirad<br />
axsenebs dasavleTs, rom mas angariSi<br />
unda gauwion. yovel SemTxvevaSi misi<br />
saraketo-birTvuli potenciali dasavleTis<br />
mier ruseTis ,,damorCilebas~<br />
rTuls xdis.<br />
geoekonomikuri Tu geopolitikuri<br />
interesebidan gamomdinare, dasavleTis<br />
saxelmwifoebi cdiloben gaafarToon<br />
aprili<br />
gavlenis sferoebi. Tu evropis kontinentze<br />
amas aRweven evrokavSirsa da<br />
natoSi axali wevrebis miRebiT, afrikisa<br />
da aziis qveynebSi amas cdiloben<br />
miaRwion e.w. feradi revoluciebiT. es<br />
ukanaskneli ki metad saintereso fenomenia<br />
da moiTxovs safuZvlian Seswavlas.<br />
Tanamedrove etapze igi iqca erT-erT<br />
yvelaze ,,demokratiul~”da aprobirebul<br />
brZolis meTodad arasasurveli<br />
reJimis winaaRmdeg da gavlenis sferoebis<br />
mosapoveblad. ra Tqma unda,<br />
,,revoluciuri situaciebis~”Seqmnas<br />
ama Tu im qveyanaSi sakuTriv konkretuli<br />
reJimis qmedebebic uwyobs xels<br />
(xangrZlioba, xelisuflebis memkvidreobiToba,<br />
avtoritarizmi da aS.), Tumca<br />
arc imis uaryofa SeiZleba, rom arabul<br />
samyaroSi msgavsi ram islamuri<br />
fundamentalizmis Sekavebis faqtoric<br />
iyo, xolo ,,arabuli gazafxuli~” Sei-<br />
Zleba gaxdes misi gaZlierebis mizezic.<br />
arabul samyaroSi islamuri fundamentalizmis<br />
gaZliereba da gamarjveba<br />
daaCqarebs integraciis procesebs, rac<br />
xels Seuwyobs mis alternatiul centrad<br />
Camoyalibebas saerTaSoriso arenaze.<br />
es axali centri Tvisobrivadac<br />
da Sinaarsobrivadac gansxvavebuli<br />
iqneba.<br />
,,transatlantikuri koncertis~”<br />
sistemis Camoyalibeba bipolaruli<br />
saerTaSoriso sistemis daSlis Sedegia,<br />
vinaidan, erTi mxriv, varSavis<br />
xelSekrulebis orginaziaciis gauqmebis<br />
Semdeg misi sivrcis aTviseba<br />
natom daiwyo, rac mis transformaciaSi<br />
gamoixata. xolo meore mxriv,<br />
dasavleTis saxelmwifoebis politikasac<br />
moexsna is SezRudvebi, romelic<br />
bipolaruli sistemis pirobebSi<br />
meore polusisagan eqmneboda, magram<br />
es arniSnavda, rom calke amerikis<br />
SeerTebul Statebs da an calke wamyvan<br />
evropul saxelmwifoebs SeuZliaT<br />
ganaxorcielon nebismieri, maT Soris<br />
Zalismieri moqmedeba da aiRon sakuTar<br />
Tavze pasuxismgebloba msoflios<br />
nebismier wertilSi ganviTarebul<br />
movlenebze. erayis winaaRmdeg omma<br />
da avRaneTis antiteroristulma operaciam<br />
aCvena, rom miuxedavad samxedro,<br />
ekonomikuri da politikuri<br />
Zlierebisa, SeerTebul Statebs gau-<br />
Wirda warmatebis swrafad miRweva.<br />
arc is unda dagvaviwydes, rom am qveynebSi<br />
SeerTebuli Statebi koaliciur<br />
ZalebTan erTad moqmedebs. libiis<br />
krizisma aseve aCvena, rom wamyvan evropul<br />
saxelmwifoebs damoukideblad<br />
ar SeeZloT TavianTi qmedebebis ganxorcieleba,<br />
amitom aqcentis gakeTeba<br />
natoze sxva araferi iyo, Tu ara wamyvani<br />
evropuli saxelmwifoebis mxridan<br />
xazgasma, rom axal sistemaSi aris<br />
angariSgasawevi Zala da Tqma imisa,<br />
rom aSS aris ara rogorc wamyvani<br />
Zala, ,,msoflio Jandarmi~, rasac principuli<br />
mniSvneloba hqonda wamyvani<br />
evropuli saxelmwifoebisTvis.<br />
Tanamedro praqtika aCvenebs, rom<br />
erT zesaxelmwifosac ki sWirdeba saer-<br />
TaSoriso sistemis sxva aqtorebTan<br />
urTierTobebi da koordinacia, es<br />
saWiroeba ki SeerTebulma Statebma<br />
Crdiloatlantikuri aliansis wyalobiT¬<br />
da¬ikmayofila da aliansis<br />
wevrebTan Tu mokavSireebTan erTad<br />
Seqmna ,,transatlantikuri koncertis~<br />
sistema, sadac maT qmedebebs veravin<br />
aneitralebs.<br />
,,transatlantikuri koncerti~”iseTi<br />
sistemaa, sadac yvela wamyvani saxelmwifo<br />
SesaZleblobis farglebSi akeTebs<br />
imas, rac surs. marTalia, sistema polarulia,<br />
magram es polusi ver akontrolebs<br />
sistemis yvela moTamaSes<br />
saerTaSoriso arenaze. wina sistemebisagan<br />
gansxvavebiT saraketo-birTvuli<br />
potenciali ama Tu im qveyanas saer-<br />
TaSoriso politikaSi globaluri<br />
masStabiT Tu ara, regionalur an<br />
lokalur maStabebSi damoukidebeli<br />
moqmedebis saSualebas mainc aZlevs,<br />
rac maTi sruli kontrolis saSualebas<br />
ar iZleva. msgavsi faqtorebi<br />
ki saerTaSoriso wesrigis uzrunvelyofas<br />
globaluri masStabiT kidev<br />
ufro arTulebs. calkeuli aqtorebis<br />
dausjeli, sxva suverenuli saxelmwifoebis<br />
uflebebis xelmyofi qmedebebi<br />
ki erTgvari ,,saerTaSoriso koncertis~”<br />
saxes iZens.<br />
irakli manveliZe,<br />
asocirebuli profesori
aprili<br />
redaqtori”:<br />
ioseb sanikiZe<br />
specialisti:<br />
nestan mamuWaZe<br />
n a C u q a r i w i g n e b i<br />
simon gogitiZe naSromSi _<br />
`farnavazi da arian qarTlis lokalizacia~<br />
qarTul istoriografiaSi<br />
miRweuli Sedegebis safuZvelze<br />
gansazRvravs mefe farnavazis<br />
moRvaweobis qronologiur CarCoebs,<br />
aseve akonkretebs saqarTvelos<br />
teritoriaze pirveli qarTuli<br />
saxelmwifos Seqmnis da `qarTlis<br />
cxovrebaSi~ Sesuli nawarmoebebis _<br />
„`aleqsandrianisa~” da ,,farnavazianis~<br />
daweris TariRebs.<br />
argveTis yofna. am drois kolxeTi<br />
jer kidev Zlier samefos warmoadgenda<br />
da Tanac msgavsi varaudis gamoTqmisTvis<br />
ZvelberZnul wyaroebSi<br />
araviTari masala ar SemorCenila.<br />
mas sarwmunod ar miaCnia farnavazis<br />
mier Sorapnis da dimnis cixesimagreebis<br />
agebac.<br />
avtori aRniSnavs, rom es cixesimagreebi<br />
pirvelad moixsenieba<br />
strabonTan kolxeTis da iberiis<br />
aRwerilobaSi. prokopi kesarielis<br />
mixedviT Sorapani da skandac lazebs<br />
augiaT.<br />
avtors, iv. javaxiSvilis da giorgi<br />
meliqiSvilis msgavsad, marTebulad<br />
ar miaCnia qarTlis dayofa rva<br />
saerisTavod. maTi azriT, dayofa<br />
unda momxdariyo vaxtang gorgaslis<br />
dros, radgan CvenTvis cnobilia vaxtangis<br />
droindeli saerisTavoebis<br />
mmarTvelTa saxelebi. simon gogitiZis<br />
varaudiT, Tu ,,farnavazis<br />
cxovreba~“realuria, maSin saerisTavoebis<br />
CamoTvlisas aucileblad<br />
unda yofiliyo naxsenebi xevebi da<br />
olqebi: gogarene-gugarqi, xorZena,<br />
pariadri, mTis kalTebi tao, speri.<br />
avtori svams kiTxvas, Tu ratom ver<br />
moxvda CamoTvlil saerisTavoTa Soris<br />
es qveynebi Tundac sxva saxelwodebiT.<br />
mkvlevris azriT, `cxovreba farnavazisa~<br />
SeuZlebelia Seqmniliyo ax.<br />
I<br />
I II<br />
II<br />
I I<br />
mvlevari arian qarTlis loka-<br />
w. aR. VI saukunemde, kerZod, aznaurobis<br />
Camoyalibebamde. winaaRmdeg<br />
SemTxvevaSi mwerals kargad ecodineboda<br />
aznaurobis warmoSobis dro,<br />
magram saeWvod migvaCnia 1979 wels<br />
lizaciis axdens mcire aziaSi, xa- gamocemul saqarTvelos istoriis<br />
Tur-xeTur samyaroSi, antikuri kapa- VI I-X klasebis saxelmZRvaneloSi gadokiis<br />
teritoriaze da ZiriTadad moTqmuli mosazrebis safuZvelze<br />
paralelebs avlebs saxelwodebebTan qristianobis aznaurTa religiad<br />
dakavSirebiT.<br />
gamocxadeba.<br />
mkvlevari erTgan skeptikurad ga- simon gogitiZe sasper-iberTa<br />
nawyobs mkiTxvels, roca ambobs, rom identifikaciis safuZvelze eTanxmeba<br />
ubralod dakvirvebulma kacma ar giorgi meliqiSvilis azrs da askv-<br />
SeiZleba ver SeamCnios amdeni saxelnis, rom iberia saspereTi erTi da<br />
wodebis damTxveva.<br />
igive politikuri erTeulebi unda<br />
avtori wignSi gansazRvravs qa- yofiliyo da igi Zv. w.aR. VI I-VI saurTveluri<br />
tomebis gansaxlebis geokuneebidan moyolebuli daaxloebiT<br />
grafiul areals. misi adrindeli Zv. w. aR. IV saukunis dasasrulamde<br />
varaudiT `arian qarTli~ `yoveli arsebobda.<br />
klarjeTi~“ unda yofiliyo. batoni mkvlevari teqsturi analizis<br />
simoni arkvevs termin „`arian qar- safuZvelze akeTebs Semdeg daskvnebs:<br />
Tlis~” Tu arianisa da qarTas se- 1. mcdaria aleqsandres laSqroba<br />
mantikur-etimologiur Sinaarss da saqarTveloSi; 2. ar SeiZleba Zv. w.aR.<br />
am saxelwodebis warmomavlobis adg- saukunis mefed CaiTvalos farnavazi;<br />
ils. mkvlevari logikuri msjelo- 3. mcdaria, rom azoni aleqsandres<br />
bis safuZvelze askvnis, rom `arian- sardali iyo; 4. mcdaria im periqarTli~<br />
da masTan dakavSirebul odSi bun Turqebisa da yivCaRebis<br />
mefeTa, RvTaebaTa saxelwodebebi da arseboba; 5. mcdaria, rom TiTqos<br />
toponimebi TavianTi warmomavlobiT aleqsandres Semohyvnen„naTesavni `qa-<br />
miekuTvneba xeTur–mcireaziur da qaldevelTaganni~; 6. mcdaria aleqsanrTvelur-<br />
lazur -megrul samyaros. dres sikvdili aleqsandriaSi; 7.<br />
simon gogitiZes miaCnia, rom qa- mcdaria aleqsandres imperiis oTx<br />
Tveli mkvlevrebs `arian qarTlis~ kacze ganawileba; 8. cvlilebebia im-<br />
araswori etimologiis gamo mosdiT periis gamyof sardlebis saxelebSic;<br />
eTnikuri xasiaTis Secdomebi da rom 9. araa marTebuli antioqiis, romis<br />
maT ,,arian qarTli~“ hgoniaT ara qa- da bizantiis aSeneba aRniSnul perirTuli<br />
modgmis, aramed ucxoelebis odSi; 10. mcdaria qarTlis samefos 8<br />
teritoria.<br />
saerisTavod danawileba; 11. mcdaria<br />
naSromSi avtori gansazRvravs farnavazis mier qarTlis cixe-qa-<br />
`farnavazis cxovrebis~“ daweris laqebis xelmeored aSeneba; 12. araa<br />
dros. igi mimoixilavs nawarmoe- marTebuli aRniSnul xanaSi berZnebbis<br />
Sesaxeb arsebul qarTvel issa da romaelebs Soris brZola; 13.<br />
torikosTa mosazrebebs da daaskv- mcdaria aznaurobis warmoSobis dro<br />
nis, rom Tavi da bolo isaa, rom da terminTa semantika; 14. saeWvoa<br />
aleqsandre arasodes yofila ara Tu Zv.w. aR. saukuneSi qarTuli enisa<br />
qarTlSi, aramed amierkavkasiaSic ki. da mwignobrobis gavrceleba, Tumca<br />
mwerali rom Zv. w. aR. I-I saukuneebis wignis 144 gverdze batoni simoni<br />
mcxovrebi yofiliyo, maSin mas kar- daaskvnis, rom nekresSi gamovlenilgad<br />
unda scodnoda qarTlSi makema warwerebma daasamara SexeduledonelTa<br />
yofna-aryofnis sakiTxi ba, TiTqos qarTuli asomTavruli<br />
da igi qarTlis samefos sparsTa sax- qristianobis Semosvlis Semdeg unda<br />
elmwifos mimsgavsebul dayofas ar iyos gaCenili. amasTan erTad gasaT-<br />
gaimeorebda.<br />
valiswinebelia qarTvel enaTmecni-<br />
mkvlevars saeWvod miaCnia, rom Zv. erTa is azric, rom farnavazma Seqmna<br />
w. aR. IV-I saukuneTa mijnaze qarTlis mwignobroba, xolo mwignobrobaSi<br />
samefos daqvemdebarebaSi egrisis da unda gavigoT ara damwerlobis Se-<br />
qmna, aramed ucxouri anbanuri niSnebis<br />
gamoyeneba. akademikosi Tamaz<br />
gamyreliZe daaskvnis, rom mwignobroba<br />
qarTuli SeiZleba niSnavdes<br />
im dros qarTuli werilobiTi<br />
xmarebis SemoRebas `peterografiis~<br />
saxiT, e. i. romelime gavrcelebul<br />
ucxour enaze, magaliTad arameulad<br />
Sedgenili teqstis wakiTxviT<br />
adgilobrivi enis safuZvelze. Zvel<br />
aRmosavleTSi gavrcelebuli iyo<br />
mwignobrobis aloglotografia,<br />
anu sxva enaze wera, warmodgenil<br />
teqsts karnaxobdnen qarTulad, igi<br />
sinqronulad iTargmneboda da Caiwereboda<br />
specialisti Camweris mier<br />
arameulad da amoikiTxeboda qarTuladve.<br />
batoni simonis azriT, araa mar-<br />
Tebuli Tbilisis moxsenieba farnavazamdel<br />
epoqaSi. Tumca am bolo<br />
dros Tbilisis SemogarenSi warmoebuli<br />
arqeologiuri gaTxrebis<br />
safuZvelze arsebuli sakiTxi sakvlev<br />
problemad rCeba.<br />
bolos warmogidgenT ramdenime<br />
SeniSvnasac: vfiqrobT, rom erTi<br />
sakiTxidan meore sakiTxze gadasvla<br />
raRac niSniT unda gamoiyos, ase<br />
magaliTad wignis 42-gverdze avtori<br />
iwyebs damwerloba-mwignobrobis<br />
problemur sakiTxze msjelobas, Semdeg<br />
ucbad wyvets Txrobas da yovelgvari<br />
Sesavlis gareSe ganixilavs qalaq<br />
Tbilisis daarsebis sakiTxs.<br />
meti damajereblobisTvis dazustebas<br />
moiTxovs mkvlevaris mier<br />
wignSi moyvanili zogierTi fraza,<br />
ase magaliTad, naSromis 43-e gverdze<br />
naTqvamia, rom qarTuli wyaroebis<br />
mixedviT Tbilisis `gaqalaqeba~<br />
adre feodaluri xanis dasawyisSi<br />
momxdara, an kidev T. gamsaxurdias<br />
sjera Zveli qarTuli wyaroebisa,<br />
romlebic Tbilisis gaqalaqebas miaweren<br />
Sua saukuneebis periods, an<br />
kidev naTqvami wignis 44-e gverdze:<br />
marTali unda iyos iv. lolaSvili....<br />
da a.S.<br />
migvaCnia, rom ama Tu im pirovnebaze<br />
msjelobis dros albaT Tavi<br />
unda SevikavoT iseTi gamonaTqvamebidan,<br />
rogoricaa: `yovelmxriv miutevebeli<br />
iqneboda~, `mkvlevars sjera~<br />
da a.S.<br />
amrigad, zemoT warmodgenili naSromi<br />
`farnavazi da arian qarTlis<br />
lokalizacia~ sayuradRebo gamokvlevaa<br />
qarTul istoriografiaSi da<br />
mas guldasmiT gaecnoba farnavazis<br />
cxovrebiT dainteresebuli mkiTxveli.---------------------------------------------rsu-s<br />
ekonomikis departamentis<br />
profesorma irine TavaZem biblioTekas<br />
saCuqrad gadasca axalgamocemuli<br />
misi sadisertacio<br />
naSromi `fulis mimoqcevis regulirebis<br />
gaumjobesebis gzebi saqarTveloSi~.<br />
XIX saukunis dasawyisSi ruse-<br />
Tis mier saqarTvelos saxelmwifos<br />
gauqmebas TandaTan Sedegad mohyva<br />
meurneobis moSla da qarTuli fulis<br />
xmarebidan amoReba. ukanasknelad<br />
qarTuli arCiliseuli fuli<br />
1832 wels moiWra. 1991 wels saqarTvelos<br />
saxelmwifoebrivi damoukideblobis<br />
gamocxadebis Semdeg, dRis<br />
wesrigSi dadga qarTuli fulis<br />
mimoqcevis regulirebis gzebis da<br />
saSualebebis kvleva-Zieba. mkvlevari<br />
naSromSi ganixilavs Tanamedrove<br />
etapze qveyanaSi fulis mimoqcevis<br />
aqtualur problemebs. masSi saqarTveloSi<br />
dRes mimdinare fuladsakredito<br />
politikis warmoCenis<br />
safuZvelze dasaxulia fulis mimoqcevis<br />
regulirebis gaumjobesebis<br />
gzebi da saSualebebi. avtoris mier<br />
saredaqcio kolegia”:<br />
iuri bibileiSvili<br />
biWiko diasamiZe<br />
mamia faRava<br />
nana cecxlaZe<br />
merab megreliSvili<br />
Seswavlili da gadmovemulia iseTi<br />
mniSvnelovani sakiTxebic, rogoricaa<br />
fulis warmoSobis da funqcionirebisTeoriul-meTodologiuri<br />
safuZvlebi, fulis mimoqceva<br />
da fuladi sistema saqarTveloSi,<br />
fulis mimoqcevis regulireba da<br />
misi srulyofis ZiriTadi mimar-<br />
Tulebebi saqarTveloSi. mkvlevari<br />
ZiriTadad eyrdnoba im praqtikul<br />
gamocdilebas, romelic daagrova<br />
fulad-sakredito urTierTobeb-<br />
Si, fulis mimoqvevis regulirebis<br />
sferoSi. naSromSi gamoyenebulia<br />
mdidari ekostatikuri masala.<br />
---------------------------------------fsiqologma<br />
rusudan beriZem<br />
konfliqtis fsiqologiis problemebze<br />
didi xnis muSaobis safuZvelze<br />
gamosca naSromi `konfliqtis<br />
gadaWris strategiebis empiriuli<br />
kvleva~. akademikosi SoTa nadiraSvili<br />
winasityvaobaSi aRniSnavs, rom<br />
naSromSi kvlevis Sedegad pirvelad<br />
dadginda qarTvelTa Soris genderuli<br />
da asakobrivi faqtorebis<br />
gavlena konfliqtur situaciaSi<br />
qcevis strategiul SerCevaze; aseve<br />
konfliqtur situaciaSi qcevis<br />
strategiis arCevis Taviseburebani<br />
genderulad gansxvavebul so-<br />
cialur jgufebSi; konfliqtebis<br />
gadaWris sxvadasxva strategias<br />
Soris urTierTkavSiri sqesisa da<br />
asakis mixedviT gansxvavebulia socilur<br />
jgufebSi.<br />
mkvlevar-fsiqologis aRniSnuli<br />
naSromi did daxmarebas gauwevs konfliqtur<br />
situaciaSi adamianis qcevis<br />
formebis SeswavliT dainteresebul<br />
specialistebs.<br />
gverdi moamzada<br />
merab megreliSvilma<br />
gazeTi daibeWda<br />
ss ``poligrafistSi~<br />
27-59-10, 27-59-11<br />
mis.: q. baTumi,<br />
gorgilaZis 91