06.05.2013 Views

qriste aRsdga!

qriste aRsdga!

qriste aRsdga!

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

„am cxovrebaSi ioli namdvilad<br />

araferi ar aris, miT<br />

ufro pirvelkurselisTvis, magram<br />

vfiqrob, rom mTavari mondomeba<br />

da saqmis keTebis survilia. Tuki<br />

geyvareba Seni saqme, ris keTebasac<br />

gadawyvet da geqneba garkveuli pasuxismgeblobis<br />

unaric, SeuZlebeli<br />

da miuRweveli araferia. Cemma mcire<br />

cxovrebiseulma gamocdilebam<br />

gamabedvina is, rom im universitetis<br />

studenti gavxdi, romelSic ganaTlebis<br />

miReba Cemi ocneba iyo.<br />

pirveli dRidanve gamiCnda imis survilic,<br />

rom aqtiurad CavrTuliyavi<br />

studentur cxovrebaSi. maqsimalurad<br />

Sevecdebi universitetis studentur<br />

cxovrebaSi Cemi saTqmeli<br />

Cemive saqmiT Rirseulad vTqva.<br />

gv. 3<br />

saqarTvelos teqnikuri universitetis<br />

doqtorantma, SoTa rusTavelis<br />

saxelmwifo universitetis maswavlebelma<br />

givi abaSiZem mimdinare<br />

wlis 30 marts saqarTvelos teqnikuri<br />

universitetis biznes-inJineringis<br />

fakultetis sadisertacio<br />

kolegiis sxdomaze warmatebiT daicva<br />

disertacia samarTlis doqtoris<br />

akademiuri xarisxis mosapoveblad.<br />

gv. 6<br />

stilTa aRreva da akademiuri weris swavlebis aucilebloba<br />

aristotele ,,ritorikaSi~ xazgasmiT miuTiTebda<br />

imaze, rom stili ,,ar unda iyos arc amaRlebuli,<br />

arc mdabali, aramed mizanSewonili: ,,Seuferebelia,<br />

roca mona lamazi sityvebiT laparakobs umniSvnelo<br />

sagnebze. msmenels egoneba orators Cemi motyueba<br />

surs, rogorc meRvines Sereuli RviniTo. Tu alisferi<br />

wamosasxami uxdeba axalgazrdas, maSin raRa<br />

Sehferis moxucs? maT xom erTnairi tansacmeli ar<br />

uxdebaT. roca vinme ginda Seamko, unda Seadaro imave<br />

gvarSi saukeTesos, magram roca ginda aZago, maSin uaress<br />

unda Seadaro~. ~kargi stilis sityva an nawarmoebi<br />

mizanSewonili, e.i. sagnis Sesabamisi unda iyos~,<br />

_ askvnida oratori.<br />

gv. 8<br />

baTumis SoTa rusTavelis saxelmwifo<br />

universitets saxelmwifo ministri<br />

evropul da evroatlantikur<br />

aprili<br />

SoTa rusTavelis saxelmwifo universitetis gazeTi #4. aprili, 2012.<br />

``TiToeuli` studentis kanonier uflebas davicavT“<br />

vulocavT<br />

saerTaSoriso proeqti _ `“digitalizebuli<br />

Targmnili politikuri korpusi ~<br />

baTumis SoTa rusTavelis saxelmwifo<br />

da frankfurtis goeTes saxelobis<br />

universitetebis mecnierTa<br />

TanamSromlobis safuZvelze SoTa<br />

rusTavelis saxelmwifo universitetis<br />

reqtoris 2011 wlis 7 oqtombris<br />

brZanebiT SoTa rusTavelis<br />

saxelmwifo universitetTan Seiqmna<br />

damoukidebeli samecniero-kvleviTi<br />

erTeuli, Targmanis korpusisa da interdisciplinuri<br />

kvlevebis sakoordinacio<br />

sabWo, romlis mizania Sesabamisi<br />

samecniero centris Seqmna.<br />

SoTa rusTavelis saxelmwifo universitetis, frankfurtis goeTes universitetis,<br />

aSS - kolumbiis universitetis mecnierTa sainiciativo jgufi<br />

axorcielebs pirvel erTobliv saerTaSoriso proeqts, romelic EWMI<br />

–G-Pac-is aRmosavleT-dasavleTis marTvis institutis mier sauniversiteto<br />

sagranto konkursis farglebSi dafinansda. proeqti `digitalizebuli<br />

Targmnili politikuri korpusi~, romlis beneficiaria baTumis SoTa<br />

rusTavelis saxelmwifo universiteti, iTvaliswinebs eleqtronuli politikuri<br />

terminebis leqsikonis Seqmnas qarTul enaze da emyareba Tanamedrove<br />

inglisurenovan saswavlo masalebs, romelic proeqtis menejers kolumbiis<br />

universitetma gadasca. sagazafxulo semestris ganmavlobaSi proeqtis menejeri<br />

kolumbiis universitetSi leqsikonis Targmnis procesSi mentori<br />

politologisagan miiRebs konsultaciebs.<br />

gv. 7<br />

<strong>qriste</strong> <strong>aRsdga</strong>! WeSmaritad <strong>aRsdga</strong>!<br />

aRdgoma 12 sauflo dResaswauls<br />

Soris yvelaze mniSvnelovania.<br />

am dRes <strong>qriste</strong> mkvdreTiT <strong>aRsdga</strong> da<br />

adamianebi pirvelqmnili codvisgan<br />

daixsna. mxolod amis Semdeg gaiRo<br />

adamianebisTvis samoTxis bWe. adamianis<br />

modgmis mxsnelad movlenilma<br />

macxovarma golgoTas mTaze jvarTan<br />

erTad kacobriobis codva zida.<br />

gv. 9<br />

universitets saqarTvelos vice-premieri gia baramiZe ewvia<br />

norvegiis telemarkisa da baTumis<br />

SoTa rusTavelis saxelmwifo universitetebis<br />

erToblivi proeqtis ,,norvegiaSi,<br />

saqarTvelosa da yirgizeT-<br />

Si turizmis mdgradi ganviTarebisa<br />

<strong>qriste</strong> <strong>aRsdga</strong>!<br />

struqturebSi integraciis sakiTxebSi<br />

giorgi baramiZe ewvia. saqarTvelos<br />

vice-premierma studentebTan da profesor-maswavleblebTan<br />

gamarTul Sexvedraze<br />

Crdiloatlantikuri aliansisa<br />

da saqarTvelos urTierTobebze,<br />

nato-Si gawevrianebis mniSvnelobaze,<br />

avRaneTSi ISAFAF-is<br />

samSvidobo operaciaze,<br />

konfliqtis mSvidobian daregulirebaze,<br />

qveynis usafrTxoebaze,<br />

deokupaciis perspeqtivebsa da sxva<br />

mniSvnelovan sakiTxebze isaubra. Sexvedris<br />

dasasruls saqarTvelos vicepremierma<br />

gia baramiZem studentebis<br />

SekiTxvebs upasuxa.<br />

turizmis fakultetis sami studenti erTwliani saswavlo<br />

programiT norvegiaSi gaemgzavreba<br />

SoTa rusTavelis saxelmwifo universitetma<br />

TanamSromlobis memorandumi<br />

gaaforma ,,l. sayvareliZis<br />

saxelobis daavadebaTa kontrolisa<br />

da sazogadoebrivi janmrTelobis<br />

erovnuli centris aWaris regionul<br />

departamentTan~ Sps `bi-em-si gorgiasTan~,<br />

Sps `baTumis wyalTan~ da sam-<br />

Seneblo kompania GIMG-Tan. xelSek-<br />

da inovaciebis sferoSi ganaTleba~<br />

pirveli etapis ganxorcieleba daiwyo.<br />

proeqti iTvaliswinebs yovelwliurad<br />

turizmis fakultetis 3 studentis<br />

erTwlian swavlebas partnior umaRles<br />

saswavlebelSi ,,turizmis menejmentis~<br />

specialobaze. monawileebi<br />

kompetenturma Jiurim inglisuri enis<br />

codnis, maRali akademiuri moswrebisa<br />

da kulturaTaSorisi komunikaciis<br />

unaris mixedviT SearCia. 45 konkursantidan<br />

meore etapze 10 studenti gadavida,<br />

romelTac norvegiis telemarkis<br />

universitetis profesorebma Temur<br />

abesaZem da frude lengim 26 martidan<br />

6 aprilamde treningebi Cautares.<br />

maTgan sami saukeTeso studenti TamTa<br />

qarcivaZe, Tamaz maxaraZe da eTer jin-<br />

WaraZe 2012 wlis 15 agvistodan swavlas<br />

norvegiaSi ganagrZoben.<br />

memorandumi sxvadasxva dawesebulebasTan<br />

rulebis farglebSi ganxorcieldeba<br />

erToblivi saganmanaTleblo programebi<br />

da samecniero proeqtebi, Catardeba<br />

erToblivi kvlevebi, konferenciebi,<br />

simpoziumebi da seminarebi.<br />

memorandumi aseve iTvaliswinebs gamocdilebis<br />

gaziarebasa da partniori<br />

organizaciebis bazaze studentebis,<br />

magistrantebisa da rezidentebis praqtikis<br />

gavlas.<br />

SoTa rusTavelis saxelmwifo universitetis<br />

profesor-maswavlebelebi<br />

da mecnier-TanamSromelebi sajaro<br />

leqciebs waikiTxaven ,,l. sayvareliZis<br />

saxelobis daavadebaTa kontrolisa<br />

da sazogadoebrivi janmrTelobis<br />

erovnuli centris aWaris regionuli<br />

departamentis~, Sps `bi-em-si gorgias~<br />

Sps ”baTumis wyalisa” da kompania<br />

`GIMG”-is TanamSromlebisaTvis. maT<br />

aseve SeeZlebaT isargeblon umaRlesi<br />

saganmanaTleblo dawesebulebis biblioTekiT.


aprili<br />

,,muhajiroba me-19 saukunis samcxe-javaxeTsa da aWaraSi~<br />

,,sazRvargareT mcxovreb qarTvel-<br />

Ta dasaxlebebisa da yofis kvlevis~<br />

programis farglebSi mudmivmoqmedi<br />

samecniero seminari gaimarTa Temaze:<br />

,,muhajiroba me-19 saukunis samcxe-javaxeTsa<br />

da aWaraSi (mimdinareoba da gadasaxlebulTa<br />

raodenoba)~. profesorma<br />

jumber vardmaniZem ganixila iseTi<br />

mniSvnelovani sakiTxebi, rogoricaa:<br />

samcxe-javaxeTis mosaxleobis raodenoba<br />

saomari moqmedebebis dawyebamde,<br />

muhajirobis mimdinareoba 1828-1829<br />

wlebis saomari moqmedebebis periodSi<br />

universitetSi autizmis cnobadobis<br />

amaRlebis saerTaSoriso dRe<br />

aRniSna. rsu-s, saqarTvelos autizmis<br />

sazogadoebisa da baTumis respub-<br />

da andriapolis sazavo xelSekrulebis<br />

Semdeg.<br />

1828-1829 wlebis ruseT-TurqeTis<br />

omis Semdeg, adrianopolis zaviT ruseTma<br />

miiRo axalcixis da axalqalaqis<br />

mazrebi (samcxe-javaxeTi, focxovi da<br />

palakacio), xolo 1878-1879 wlebis<br />

omis Semdeg, berlinis traqtatis ZaliT,<br />

baTumis da yarsis olqebi (aWara,<br />

SavSeTi, klarjeTi, kola, artaani,<br />

taos nawili).<br />

ruseTis imperia axali teritoriebis<br />

SemomtkicebisaTvis ibrZoda da<br />

am miwebis istoriuli warsuli Tu geografia,<br />

adgilobrivTa cxovrebis avkargi<br />

ar awuxebda, mxolod imas akeTebda,<br />

rac misi politikuri miznebisTvis<br />

iqneboda saintereso da sasargeblo. am<br />

damokidebulebis Sedegi iyo swored<br />

muhajirobis ori tragikuli talRa<br />

me-19 saukuneSi _ samuslimano saqarTvelos<br />

mouSuSebeli iara, aseve adgilobrivTa<br />

gamocxadeba araqarTvelebad,<br />

sxadasxva tomis xalxTa Camosaxleba,<br />

– regionis eTnografiuli aWreleba da<br />

sxva mravali boroteba.<br />

autizmis cnobadobis amaRlebis saerTaSoriso dRe<br />

likuri saavadmyofos neiroreabilitaciis<br />

ganyofilebis organizebiT<br />

gamarTul sainformacio Sexvedraze<br />

eqimebma da fsiqologebma daavadebis<br />

specifikaze, Tanamdev problemebsa da<br />

samedicino daxmarebis aucileblobaze<br />

isaubres. autizmi gavrcelebis<br />

maRali sixSirisa da gansakuTrebuli<br />

specifikurobis gamo Sefasda, rogorc<br />

sazogadoebrivi jandacvis seriozuli<br />

krizisi da gamowveva. gaeros generalurma<br />

asambleam 2007 wlis 18 dekembers<br />

miiRo rezolucia da 2 aprili<br />

autizmis informaciis gavrcelebis<br />

msoflio dRed gamocxadda. 2007-2009<br />

wlebSi Catarebuli kvlevis mixedviT<br />

saqarTveloSi 110 bavSvidan 1 davadebulia<br />

autizmiT.<br />

studentTa konferencia „radiacia“<br />

studentTa samecniero centris<br />

organizebiT konferencia gaimarTa<br />

Temaze: `radiacia~. ganaTlebisa da<br />

mecnierebaTa da sainJinro-teqnologiuri<br />

fakultetebis studentebma 18<br />

moxseneba warmoadgines radiaciis gamomwvev<br />

mizezebze, saqarTveloSi arsebul<br />

radioekologiur mdgomareobaze,<br />

radioaqtiuri fonis gavrcelebasa da<br />

mis Sedegebze. axalgazrdebi radiaciis<br />

Temaze diskusiebs sajaro skoleb-<br />

Sic moewyoben da TavianT moxsenebebs<br />

moswavleebsac gaacnoben.<br />

regionuli seminari teqnologiebis gadacemis sakiTxebze<br />

inteleqtualuri sakuTrebis msoflio<br />

organizaciis (ismo/WIPO) da saqarTvelos<br />

inteleqtualuri sakuTrebis<br />

erovnuli centris organizebiT<br />

TbilisSi, sastumro ,,holidei inSi~, 11-12<br />

aprils regionuli seminari gaimarTa.<br />

msoflios 18 qveynis warmomadgenelebma<br />

gardamavali ekonomikis qveynebSi<br />

teqnologiebis gadacemis problemebis<br />

Sesaxeb imsjeles. seminarSi SoTa<br />

rusTavelis saxelmwifo universitetis<br />

reqtoris moadgile samecniero<br />

dargSi, asocirebuli profesori na-<br />

Tia wiklaSvili da strategiuli ganviTarebisa<br />

da sagareo urTierTobaTa<br />

departamentis wamyvani specialisti<br />

liliT meloian-futkaraZe monawileobdnen.<br />

inteleqtualuri sakuTrebis<br />

msoflio organizaciis (ismo/WIPO)<br />

da saqarTvelos inteleqtualuri sakuTrebis<br />

erovnuli centris xelmZ-<br />

RvanelebTan konsultaciebis Semdeg<br />

daisaxa mWidro TanamSromlobis<br />

mimarTulebebi, romelic xels Seuwyobs<br />

bsu-s mecnierebisa da profesormaswavleblebis<br />

kvlevebis popularizaciasa<br />

da komercializacias.<br />

studentTa dasaqmebis municipaluri programis wardgineba<br />

baTumis meriis axalgazrdobis<br />

saqmeTa ganyofilebis ufrosma Tamaz<br />

darCiZem baTumis SoTa rusTavelis<br />

saxelmwifo universitetis studentebs<br />

studentTa dasaqmebis mu-<br />

nicipaluri programa warudgina.<br />

programis farglebSi qalaqis avtorizebuli<br />

umaRlesi saganmanaTleblo<br />

dawesebulebebis 500 socialurad<br />

daucveli, oboli, devnilis<br />

statusis mqone, warCinebuli studenti<br />

dasaqmdeba da 200-larian<br />

anazRaurebas miiRebs. programis<br />

pirveli etapi ivnisSi daiwyeba da<br />

axalgazrdebi yovel SabaT-kviras<br />

sanapiro zolis, qalaqis calkeuli<br />

ubnebis dasufTavebisa da gamwvanebis<br />

aqciebSi miiReben monawileobas.<br />

dasaqmebis msurvelTa registracia<br />

17 aprils daiwyeba da monawileebi<br />

100-quliani sistemiT, umaRlesi saswavleblisTvis<br />

dadgenili kvotis<br />

gaTvaliswinebiT SeirCevian.<br />

frankofoniis dRe universitetSi<br />

frankofoniis saerTaSoriso dRis<br />

farglebSi SoTa rusTavelis saxelmwifo<br />

universitetis saaqto darbazSi<br />

Sveicariuli jguf ,,AAliose~-is<br />

koncerti gaimarTa. jgufis wevrebma<br />

franguli Sansonisa da tradiciuli<br />

rokis gaerTianebiT Seqmnili musika<br />

Seasrules. koncerts studentebTan<br />

da profesor-maswavleblebTan erTad<br />

saqarTveloSi Sveicariis saelCos<br />

warmoamdgenlebi eswrebodnen. saqarTveloSi<br />

Sveicariis elCis moadgilem<br />

anita Sluxter rotim umaRles saganmanaTleblo<br />

dawesebulebas saCuqrad<br />

frangulenovani wignebi gadasca.<br />

Ria leqcia Temaze: ,,Zilis apnoes sindromi:<br />

diagnozi da mkurnaloba~<br />

petre sarajiSvilis saxelobis nevrologiis<br />

institutis mecnier-Tanam-<br />

Sromelma aleko WikaZem Ria leqcia<br />

waikiTxa Temaze: ,,Zilis apnoes sindromi:<br />

diagnozi da mkurnaloba~.<br />

cnobilma mecnierma SoTa rusTavelis<br />

saxelmwifo universitetis studentebs<br />

Zilis apnoes sindromis gamomwvevi<br />

faqtorebi, masTan asocirebuli<br />

garTulebebi da ZiriTadi simptomebi<br />

gaacno.<br />

universitetSi dedaenis dRe ramdenime RonisZiebiT aRiniSna<br />

dedaenis dRe baTumis SoTa rusTavelis<br />

saxelmwifo universiteteSi<br />

tradiciulad ramdenime RonisZiebiT<br />

aRiniSna. profesor-maswavleblebma da<br />

programis `studentTa SeRavaTebi swavlis safasurSi~”<br />

Sedegebis prezentacia<br />

SoTa rusTavelis darbazSi specialuri<br />

saswavlo socialuri programis<br />

`studentTa SeRavaTebi swavlis<br />

safasurSi~ Sedegebis wardgineba<br />

gaimarTa. programaSi monawileobdnen<br />

warCinebuli, socialurad daucveli,<br />

oboli, mravalSviliani ojaxis wevrebi,<br />

devnileb, saqarTvelos teritoriuli<br />

mTlianobisaTvis brZolaSi<br />

daRupulTa Svilebi da SezRuduli<br />

SesaZleblobis mqone studentebi. 67<br />

monawilidan 2011-2012 saswavlo wlis<br />

meore semestris swavlis safasurSi<br />

SeRavaTi miiRo 44 axalgazrdam (20<br />

studenti - 100%-iani, 3 studenti -<br />

70%-iani da 21 studenti - 50%-iani).<br />

baTumis SoTa rusTavelis saxelmwifo<br />

universitetSi gamarTul Sexvedraze<br />

reqtori, profesori alioSa bakuriZe<br />

da germaniis iulixis kvleviTi<br />

centris birTvuli fizikis institutis<br />

wamyvani mecnieri andro kaWarava erTo-<br />

studentebma umaRlesi saganmanaTleblo<br />

dawesebulebidan transparantebiT msvleloba<br />

moawyves da ilia WavWavaZis Zegli<br />

gvirgviniT Seamkes. leqtorebma da mwerlebma<br />

1978 wlis 14 aprilis movlenebi<br />

gaixsenes da mSobliuri enis siwmindis<br />

dacvis mniSnelobaze isaubres,<br />

xolo studentebma dedaenisadmi miZ-<br />

Rvnili leqsebi waikiTxes. ganaTlebisa<br />

da mecnierebaTa fakultetis qarTuli<br />

filologiis departamentis organizebiT<br />

samecniero konferencia gaimarTa<br />

Temaze: `swormetyveleba da akademiuri<br />

wera~. dargis specialistebma stilTa<br />

aRrevaze, akademiuri weris swavlebis<br />

aucileblobaze, qarTuli enis uflebebis<br />

dacvasa da sxva aqtualur sakiTxebze<br />

imsjeles.<br />

warmogidgenT dafinansebuli studentebis<br />

raodenobs fakul-tetebis<br />

mixedviT:<br />

l ganaTlebisa da mecnierebis<br />

fakulteti - 21 studenti;<br />

l socialur mecnierebaTa, biznesisa<br />

da samarTalmcodneobis fakulteti<br />

- 11 studenti;<br />

l turizmis fakulteti - 3 studenti;<br />

l sainJinro-teqnologiuri fakulteti<br />

- 9 studenti;<br />

socialurad daucveli, warCinebuli<br />

studentebis dasaxmareblad studentTa<br />

mxardaWerisa da momsaxurebis<br />

samsaxuris organizebiT Catarda<br />

saqvelmoqmedo koncerti. profesormaswavleblebisa<br />

da administraciis<br />

SemowirulobiT Segrovda 7 420 lari,<br />

xolo studenturi TviTmmarTvelobis<br />

iniciativiT - 1 445 lari. Semosuli<br />

TanxiT dafinansda 15 studentis swavlis<br />

safasuri.<br />

universitetis sapatio doqtoris<br />

avTandil baraTaSvilis mxardaWeriT<br />

damatebiT dafinansda 10 000 laris<br />

odenobiT 15 studentis swavlis safasuri.<br />

sul 74 studentma miiRo saswavlo<br />

socialuri granti.<br />

qarTul-germanuli skola-seminari fundamentur<br />

mecnierebebSi<br />

blivi skola-seminaris Catarebis pirobebze<br />

SeTanxmdnen. „qarTul-germanuli<br />

skola-seminari fundamentur mecnierebebSi“<br />

umaRles saganmanaTleblo dawesebulebaSi<br />

13-17 agvistos gaimarTeba<br />

da masSi monawileobis miReba bakalavrebs,<br />

magistrantebsa da doqtorantebs<br />

SeeZlebaT. sazafxulo skolis mizania<br />

rusTavelis fondisa da iulixis kvlevi-<br />

Ti centris saganmanaTleblo konkursis<br />

monawile axalgazrda mecnierebis Ser-<br />

Ceva. mkvlevrebs SesaZlebleoba eqnebaT<br />

germanuli kvleviTi centris samecniero<br />

bazaze gaecnon ganxorcielebul fundamentur,<br />

gamoyenebiTi xasiaTis kvleviT<br />

proeqtebs da gaiRrmaon samecniero potenciali.


„TiToeuli studentis kanonier uflebas davicavT“<br />

baTumis saxelmwifo universitetis<br />

studentur TviTmmarTvelobas<br />

axali Tavmjdomare hyavs. studentebma<br />

rusuli enisa da literaturis<br />

specialobis pirveli kursis<br />

studenti, uCa abramiSvili airCies.<br />

romelsac miaCnia, rom saqmis keTebis<br />

dros umTavresi pasuxismgeblobaa.<br />

dapirebebisagan Tavs ikavebs, Tumca<br />

amavdroulad studentebs hpirdeba,<br />

rom maT kanonier uflebebs daicavs.<br />

mas unda, rom universitetis studentur<br />

cxovrebaSi misi saTqmeli<br />

saqmiT gamoxatos.<br />

_ iqidan gamomdinare, rom<br />

pirveli kursis studenti xarT,<br />

gTxovT warudginoT sakuTari Tavi<br />

universitetis auditorias...<br />

_ me gaxlavarT uCa abramiSvili.<br />

warmatebiT davamTavre ba-<br />

Tumis #15 sajaro skola, Semdeg<br />

_ navigaciis instituti. gaviare<br />

samxedro savaldebulo samsaxuri<br />

da 2011 wlis erTiani erovnuli<br />

gamocdebiT Caviricxe baTumis<br />

SoTa rusTavelis saxelmwifo universitetSi.<br />

amJamad ganaTlebisa<br />

da mecnierebaTa fakultetis studenti<br />

var.<br />

_ samomavlod sad warmogidgeniaT<br />

sakuTari Tavi?<br />

_ aRniSnul fakultetze swavla<br />

zogadad Cemi survili iyo. bakalavriatis<br />

saswavlo kursis gavlis<br />

Semdeg miRebuli codna, garkveuli<br />

gamocdileba da SeZenili unar-<br />

Cvevebi ganapirobebs Cems Semdgom<br />

nabijs karieruli TvalsazrisiT.<br />

ar gamovricxav imasac, rom samomavlod<br />

sxva sferoSi ganvagrZo moRvaweoba,<br />

Tumca zogadad vfiqrob,<br />

rom sadac da romel sferoSic vi-<br />

muSaveb, minda viyo warmatebuli<br />

aramarto Cemi, aramed Cemi qveynis<br />

sakeTildReod. ZiriTadad ase warmomidgenia<br />

Cemi saqmianoba...<br />

_ rogor fiqrobT, pirvelkurse-<br />

li studentisTvis es yvelaferi ar<br />

aris rTuli?<br />

_ am cxovrebaSi ioli namdvilad<br />

araferi ar aris, miT<br />

ufro pirvelkurselisTvis, magram<br />

vfiqrob, rom mTavari mondomeba<br />

da saqmis keTebis survilia. Tuki<br />

geyvareba Seni saqme, ris keTebasac<br />

gadawyvet da geqneba garkveuli<br />

pasuxismgeblobis unaric, SeuZlebeli<br />

da miuRweveli araferia.<br />

Cemma mcire cxovrebiseulma gamocdilebam<br />

gamabedvina is, rom<br />

im universitetis studenti gavxdi,<br />

romelSic ganaTlebis miReba<br />

Cemi ocneba iyo. pirveli dRidanve<br />

gamiCnda imis survilic, rom aq-<br />

tiurad CavrTuliyavi studentur<br />

cxovrebaSi. maqsimalurad Sevecdebi<br />

universitetis studentur<br />

cxovrebaSi Cemi saTqmeli Cemive<br />

saqmiT Rirseulad vTqva.<br />

_ rogor SeafasebdiT dRevandeli<br />

studenturi TviTmmarTvelobis<br />

gunds?<br />

_ vfiqrob, misasalmebelia<br />

is, rom gundi ZiriTadad dakompleqtebulia<br />

akademiurad warmatebuli<br />

studentebiT. umetes maTgans<br />

aqvs sauniversiteto cxovrebaSi<br />

garkveuli gamocdileba; isini<br />

iCenen axal-axal iniciativebsac.<br />

rac mTavaria, aris TanamoazreTa<br />

Zlieri gundi.<br />

_ Tanatolebs ras urCevT?<br />

_ Tanatolebs, pirvel rigSi,<br />

vurCev maqsimalurad iyvnen swavlaze<br />

orientirebuli da aqtiurad<br />

CaerTon rogorc sauniversiteto,<br />

aseve qalaqis da regionis sazogadoebriv<br />

cxovrebaSi.<br />

_ rogor fiqrobT, riT daimsaxureT<br />

Tanatolebis ndoba?<br />

_ rac yvelaze metad miWirs, es<br />

aris sakuTar Tavze saubari, magram<br />

namdvilad vici, rom var erTguli,<br />

megobruli da kargad maqvs gaTa-<br />

visebuli gaWirvebaSi myof adamians<br />

gverdSi rom unda davudge.<br />

_ universitetis studenturi<br />

TviTmmarTvelobisa da studentebis<br />

urTierToba saintereso<br />

sakiTxia. ras hpirdebiT maT?<br />

_ me namdvilad Tavs Sevikaveb<br />

yovelgvari dapirebisgan, magram<br />

pirveli nabijebi, rac Cven TviTmmarTvelobaSi<br />

gadavdgiT, iqiTken<br />

aris mimarTuli, rom yvela studentis<br />

kanonier uflebas davicavT<br />

da maT satkivars gaviTavisebT.<br />

_ axali wevrebiT dakompleqtebul<br />

TviTmmarTvelobaSi konkretuli<br />

cvlilebebi xom ar igegmeba?<br />

_ Cven vgegmavT cvlilebebs,<br />

raTa TviTmmarTvelobis wevrebis<br />

funqcia gaizardos da Tavisi<br />

sityva Tqvan universitetis<br />

fakultetebisa da warmomadgenlobiTi<br />

sabWos gadawyvetilebis miRebaSi.<br />

_ rogoria baTumis universitetis<br />

axladarCeuli studenturi<br />

TviTmmarTvelobis Tavmjdomaris<br />

samomavlo gegmebi, miznebi<br />

da amocanebi...<br />

_ samomavlo gegmebs TandaTan<br />

vayalibebT studentebTan yoveldRiuri<br />

Sexvedrebidan gamomdinare.<br />

studentebTan Sexvedra,<br />

saubari, mogvcems erTgvar suraTs,<br />

ra miznebi aqvT, ra problemebi<br />

awuxebT, ra iniciativebi, ideebi<br />

aqvT da risi gakeTeba surT.<br />

gvaqvs prioritetebi da maT Soris,<br />

vfiqrob, erT-erTi umTavresi<br />

aris socialurad daucveli studentebis<br />

mxardaWera da SeZlebisdagvarad<br />

studentTa dasaqmebis<br />

xelSewyoba.<br />

aprili<br />

pirvelkurselis madloba<br />

maswavlebels<br />

maswavlebeli giuli mefariSvili<br />

qobuleTis #3 sajaro skola-<br />

Si II-IV klasebSi maswavlida. axla me<br />

universitetis II kursis studenti<br />

var da minda madloba gadavuxado<br />

gaweuli RvawlisaTvis.<br />

Zvirfaso giuli maswavlebelo,<br />

Tqven maswavleT deda ena, SemayvareT<br />

ai-ia, maswavleT Rrublebidan<br />

dedamiwaze umtkivneulod daSveba.<br />

TqvenSi vkiTxulob aTasjer gadaSlil<br />

da codniT savse wignebs.<br />

TqvenSi me vxedav imedian mzis sxivs,<br />

swavliT gasavlel uamrav biliks,<br />

TqvenSi me vafaseb usazRvro<br />

dumils, gonebiT SemuSavebul gegmebs,<br />

TqvenSi miyvars roca gaiZaxiT<br />

„ai iaa“ Cveni samSoblo. me<br />

miyvars TqvenSi Tqveni dumilis<br />

Secnoba. iciT, ramdenjer minatria<br />

Tqvennairi vyofiliyavi? Tqven xom<br />

TvalebiT saubrobT, mimoxvriT,<br />

saqmiT, dumiliT aSuqebT zrdilobas,<br />

Tavazianobas da Rirsebas.<br />

adre ver vxdebodi ratom iyaviT<br />

qalbatoni giuli meoTxe klasis<br />

moswavlisaTvis aseTi misabaZi da<br />

dasafasebeli pedagogi. axla ki ian<br />

amos komenskis mier SemuSavebuli<br />

ganaTlebuli adamianis daxasiaTebas<br />

gavecani. 9 wlis Semdeg Tvalwin<br />

isev Tqveni zmaneba damidga. mivxvdi,<br />

ratom meubnebodiT bavSvobaSi<br />

_ dumils oqros fasi aqvso, es<br />

oqro ki adamiania da ara materiao,–<br />

maSin am sityvebze meRimeboda,<br />

axla ki rodesac realobis<br />

winaSe davdeqi, mivxvdi, rom Tqveni<br />

winaswari saRi gansjis Sedegad bevri<br />

ram SemZineT. Tqveni meSveobiT<br />

viswavle, sasowarkveTilebas rom<br />

ar mivece, Tu saqme ar gamodis,<br />

piriqiT, is Tavidan unda gavake-<br />

To. bevrjer dumiliT gisaubriaT<br />

CemTan, romelsac arafrad vTvlidi<br />

adre. axla ki msurs viswavlo<br />

yvela oqroze Zvirfasi dumili.<br />

minda viyo amasTanave ganaTlebuli<br />

aRmzrdelis ganaTlebuli aRzrdili.<br />

bolos ki minda, meoTxe<br />

klasSi rom leqsi mogiZRveniT im<br />

striqonebiT mogeferoT:<br />

`Semaswavle ani-bani<br />

Semayvare deda-ena<br />

sul akvanze amiyvave<br />

samSoblo da Cveni rwmena<br />

dumils mirCev?<br />

ratom deda?<br />

ganaTlebiT ra var neta?<br />

me miyvarxar ise, rogorc<br />

samSoblo da Cemi deda.<br />

Tqven maswavleT Cemi ena<br />

mtkice, mtkice nebisyofa<br />

dumils unda kacis ena<br />

es ar aris Cveni rwmena~?<br />

Tamar ZirkvaZe,<br />

ganaTlebisa da mecnierebaTa<br />

fakulteti,<br />

I kursi


aprili<br />

bzoba!<br />

marTlmadidebluri eklesia didmarxvis meeqvse<br />

kvira dRes zeimobs macxovris ierusalim-<br />

Si didebiT Sesvlas, rasac qristianebi baiaobas<br />

anu bzobas uwodeben. es gaxlavT TormetTagan<br />

rogorc pirveli moZravi dResaswauli, romelic<br />

yovelTvis emTxveva brwyinvale aRdgomis<br />

wina kvira dRes.<br />

`eri mrvali, romel-igi mosrul iyvnes dResaswaulsa<br />

mas, rameTu esma, viTarme ieso movals<br />

ierusalemd, moiRes rtoebi danakadis kudTagan<br />

da ganvides migebebad misa, RaRadebdes da ityode:osana!<br />

kurTxeul ars momavali, meufe israelisai!~,<br />

_ ase aRwers ioane maxarebeli macxovris<br />

ierusalimSi didebiT Sesvlis ambavs.”<br />

ubralo xalxma ierusalimSi sazeimo Sexvedra<br />

mouwyo ufals. es daxvedra adamianTa<br />

yvelaze wminda, wrfeli grZnobebis uecari<br />

gamoxatuleba iyo. ase xdeba, roca adamiani<br />

xarobs RvTis didebulebisa da misTa sakvirvelTa<br />

saqmeTa gamo.<br />

rodesac macxovari miuaxlovda vaTaniis mTas,<br />

romelsac zeTisxilis mTa ewodeba, ori mowafe<br />

uaxloes sofelSi gaagzavna, raTa mieyvanaT misTvis<br />

SesasvlelSive dabmuli viri da CoCori, romlis<br />

zurgzec jer aravin mjdariyo, mociqulebma<br />

brZaneba Seasrules.es yvelaferi imisTvis moxda,<br />

rom asrulebuliyo winaswarmetyveleba zaqariasi:<br />

`da pova ieso viri da dajda mas zeda, vi-<br />

Tarca weril ars: nu geSinin, asulo sionisao!<br />

aha esera, meufe Seni movals Senda da ze igi<br />

kicvsa virisasa~ (ioane 12,14-15).<br />

bzis an palmis mSvenierebiT eklesia ufro<br />

cxovlad gamoxatavs uflis didebiT Sesvlas<br />

ierusalimSi. RmerTi yvela CvenTagans sTxovs,<br />

sulierad Seegebos mas, samoslis nacvlad guli<br />

gaufinos meufes, mxurvale locva da Tayvaniscema<br />

ki bzis totebiviT miarTvas da ise miiRos<br />

ufali sakuTar sulSi.<br />

didi xuTSabaTi!<br />

did xuTSabas wminda eklesia aRniSnavs saxarebiseul<br />

movlenas, _ saidumlo serobas,<br />

rodesac macxovarma wesad dado wminda ziarebis<br />

saidumlo.<br />

ufalma Tavis amqveyniuri cxovrebis<br />

ukanaskneli saRamo mowafeebTan erTad gaatara.<br />

ebraelebi zeimobdnen paseqis dResaswauls,<br />

rodesac egviptis tyveobidan gaTavisufldnen.<br />

dResaswaulis wina saRamos, mzis Casvlis Semdeg.<br />

ojaxis ufrosi erTi wlis batkans klavda,<br />

mTlianad wvavda da ojaxTan erTad Seeqceoda.<br />

raki ufalma icoda, rom Tavi paseqis dResaswaulze<br />

unda Seewira, seroba swored wina<br />

dRes, xuTSabac gamarTa. ufalma petre da ioane<br />

gagzavna da uTxra, rom ierusalimis kariWes-<br />

Tan kokiT mimavali kaci SexvdebodaT. saxlSi,<br />

romelic igi Sevidoda, patroni maTTvis gamzadebul<br />

oTaxs daaxvedrebdaT.<br />

saRamos ufali mociqulebTan erTad mivida<br />

im saxlSi. ufalma jer saTiTaod dabana maT<br />

fexi da roca paseqis saWmelad dasxdnen, macxovarma<br />

mowafeebs amcno, rom erT-erTi maTgani<br />

gascemda. mociqulebi gaognebulni ekiTxebodnen,<br />

vin iqneboda gamcemi, radgan uflisadmi<br />

erTgulebaSi eWvi aravis epareboda, magram<br />

swamdaT, rom ufalma maTi gulisnadebi maTze<br />

ukeTesad icoda. macxovrisgan farulad mxilebulma<br />

iudam ar SeimCnia da kadnierad ikiTxa,<br />

vin iqneboda gamcemi, razec pirdapir macxovarma<br />

upasuxa rom swored is iyo gamcemi. paseqis<br />

dasrulebis Semdeg ufalma aiRo puri, akurTxa,<br />

gatexa, mowafeebs saWmelad misca da uTxra:”`ese<br />

ars xorci Cemi TqvenTvis mocemuli, ams hyofdeT<br />

mosaxsenieblad Cemda~. Semdeg aiRo sasmisi,<br />

misca maT da uTxra:”suT amisgan yovelTa: `ese<br />

ars sisxli Cemi axlisa aRTqumisa, mrvalTaTvis<br />

daTxeuli misateveblad codvaTa”_ amiT<br />

daawesa ufalma erT-erTi udidesi saidumlo<br />

_ ziareba.<br />

saxarebis mixedviT ziarebis gareSe cxoneba<br />

SeuZlebelia. Rirseulad miRebuli uflis<br />

sisxli da xorci demonebs ganagdebs Cvengan da<br />

mcvelad angelozebs uxmobs.<br />

aRdgoma!<br />

<strong>qriste</strong> <strong>aRsdga</strong>! WeSmaritad <strong>aRsdga</strong>! aRdgoma<br />

12 sauflo dResaswauls Soris yvelaze<br />

mniSvnelovania. am dRes <strong>qriste</strong> mkvdreTiT <strong>aRsdga</strong><br />

da adamianebi pirvelqmnili codvisgan<br />

daixsna. mxolod amis Semdeg gaiRo adamianebisTvis<br />

samoTxis bWe. adamianis modgmis mxsnelad<br />

movlenilma macxovarma golgoTas mTaze<br />

jvarTan erTad kacobriobis codva zida.<br />

aRdgomas win yvelaze mZime da didi marxva<br />

uswrebs. dResaswaulis Sesaxvedrad morwmuneebi<br />

sulierad emzadebian. aRdgomamde erTi<br />

kviriT adre bzobaa _ anu <strong>qriste</strong>s ierusalim-<br />

Si didebiT SebrZanebas zeimoben. orSabaTidan<br />

ki vnebis kvireuli iwyeba.<br />

vnebis kvireulSi TiToeuli dRe garkveuli<br />

mniSvnelobis matarebelia. gansakuTrebiT<br />

gamoiyofa xuTSabaTi dRe, romelic saidumlo<br />

serobis dRea, rodesac macxovris ziarebis<br />

saidulos awesebs da wiTel paraskevs<br />

_ <strong>qriste</strong>s jvarcmis dRes. es yvelaze, mZime<br />

dRea TiToeuli qristianisaTvis. paraskevobiT<br />

wiTlad Rebaven kvercxebs, rac macxovris mier<br />

CvenTvis daRvrili sisxlis simboloa.<br />

vnebis kvireulis mZime dReebis dagvir-<br />

gvinebaa kvira _ macxovris brwyinvale aRdgomis<br />

dResaswauli, dRe, romelic nebismieri<br />

morwmunisaTvis udidesi sixarulis momtania.<br />

aRdgoma udidesi moZravi qristianuli<br />

dResaswauli macxovris aRdgoma gazafxulze,<br />

axali stili 4 aprilisa da 8 maiss Soris aRiniSneba.<br />

es udidesi mniSvnelobis dRea. oTxive<br />

saxarebis Tanaxmad, ebraelTa paseqze, paraskev<br />

dRes <strong>qriste</strong>s ierusalimSi, golgoTaze jvars<br />

acves, sami dRis Semdeg ki macxovari mkvdreTiT<br />

<strong>aRsdga</strong>. aRdgomis Rames, rodesac yvela taZar-<br />

Si sadResaswaulo wirva-locva aRevlineba, eri<br />

da beri mouTmenlad elis cecxlis CamobrZane-<br />

bas. uamravi adamiani aeroportSi mouTmenlad<br />

eloda udidesi siwmindis xilvas. sasuliero<br />

da saero delegacias, romelmac ierusalimidan<br />

cecxli CamoabrZana, miegebnen mlocvelebi da<br />

sanTlebi zeciuri cecxliT gaaCiraRdnes.<br />

gverdi moamzada<br />

Jurnalistikis specialobisI<br />

II kursis magistrantma<br />

gvanca sabaSvilma


pedagogikas sxva dargis<br />

mecnierebaTagan misi sayovelTao–saxalxo<br />

mniSvneloba<br />

gamoarCevs. igi, rogorc<br />

aRzrdis mecniereba da rogorc<br />

aRzrdis xelovneba<br />

aucilebeli codnis dargia<br />

imaTTvis, visac yoveldRiuri<br />

urTierToba aqvs meore<br />

adamianTan. pedagogika _<br />

es aris mecniereba yvelasaTvis.<br />

misi warmoSoba da<br />

srulyofa cxovrebis karnaxiT<br />

aris ganpirobebuli.<br />

mas Semdeg, rac sakacobrio<br />

civilizaciis gariJraJze<br />

aucilebeli gaxda mozardi<br />

TaobisaTvis ufrosi Taobis<br />

cxovrebiseuli gamocdilebis<br />

gadacema, Caisaxa<br />

da dRemde intensiurad vi-<br />

Tardeba pedagogikuri azrovneba.<br />

Tavdapirvelad pasuxi<br />

unda gaeces kiTxvas: vis<br />

unda vaswavloT, vin aris<br />

aRzrdis sagani? Semdeg ki<br />

_ ra vaswavloT axalgazrdobas?<br />

(da aramarto axalgazrdobas).<br />

mecnieruli pedagogikis<br />

fuZemdebelma, ian amos<br />

komenskim aRzrdis gareSe<br />

darCenili adamiani araorazrovnad<br />

Seadara mouSinaurebul<br />

mtacebel cxovels.<br />

mkvlevari sagangebod<br />

werda adamianSi pirovnebis<br />

aRzrdis aucileblobaze:<br />

`adamiani aris yvelaze<br />

ufro mSvidi, yvelaze Rv-<br />

Taebrivi suldgmuli, Tu<br />

igi moSinaurebulia WeSmariti<br />

aRzrdiT. da Tu mas<br />

ar miuRia aRzrda, an yalbi<br />

aRzrda miiRo, maSin is<br />

aris yvelaze ufro veluri<br />

im cxovelTa Soris, romlebsac<br />

dedamiwa warmoSobs~<br />

(didi didaqtika, VI, 6).<br />

pirovnebis cvalebadi<br />

sulieri samyaros aRzrdis<br />

sirTuleze msjelobs k.d.<br />

uSinski Tavisi saetapo<br />

naSromis _ `adamiani aRzrdis<br />

sagani~ winasityvaoba-<br />

Si: `aRmzrdeli unda cdilobdes<br />

gaicnos adamiani,<br />

rogorc is aris namdvilad,<br />

yvela misi susti mxariTa<br />

da mTeli misi sidiadiT,<br />

yvela misi yoveldRiuri<br />

wvrilmani saWiroebiT da<br />

didi sulieri moTxovnilebiT.<br />

aRmzrdeli unda icnobdes<br />

adamians ojaxSi,<br />

sazogadoebaSi, xalxSi, adamianobasa<br />

da Tavis sindis-<br />

Tan ganmartoebaSi; yvela<br />

asakSi, yvela klasSi, yvela<br />

mdgomareobaSi, sixarulsa<br />

da mwuxarebaSi, didebasa<br />

da damcirebaSi, ZalTa si-<br />

Warbesa da avadmyofobaSi,<br />

ganusazRvrel imedebSi<br />

da momakvdavis sarecelze,<br />

rodesac adamianis sanugeSo<br />

sityva ukve uZluria.<br />

igi unda icnobdes yvelaze<br />

binZur da yvelaze diad moqmedebaTa<br />

aRmZvrel mizezebs,<br />

danaSaulebrivi da diadi<br />

azrebis Casaxvis istorias,<br />

yovelgvari gatacebisa da<br />

yovelgvari xasiaTis ganvi-<br />

Tarebis istorias. mxolod<br />

maSin SeeZleba mas amowuros<br />

adamianis bunebis wiaRidan<br />

aRmzrdelobiTi gavlenis<br />

saSualebani _ es saSualebani<br />

ki uaRresad didia.<br />

miuxedavad amisa, peda-<br />

gogikis saxelmZ-<br />

RvaneloebSi fexi<br />

ver moikida aRzrdis<br />

sagnis Tanmimdevrulma<br />

kvleva–<br />

Ziebam. arada, Tavis<br />

droze (XVII sauk.) ian<br />

amos komenskis arc<br />

es sakiTxi dautovebia<br />

uyuradRebod<br />

da ganTqmul `did<br />

didaqtikaSi~ sagangebod<br />

miuTi-<br />

Ta, rom adamianSi<br />

pirovnebis aRzrdiswarmatebisaTvis<br />

aucilebelia<br />

aRsazrdelis winaswari,<br />

yovelmxrivi<br />

Seswavla. amasTan<br />

dakavSirebiT is<br />

mimarTavs analogias:<br />

`xarati sanam<br />

gamoaxaratebdes rames,<br />

jer xes culiT<br />

gaTlis; mWedeli<br />

sanam Seudgebodes<br />

rkinis Wedvas, jer<br />

mas daarbilebs;<br />

feiqari sanam matylisagan<br />

morTavdes<br />

Zafs, gaakeTebdes qsels da<br />

qsovas Seudgebodes, jer<br />

mas gawmends, garecxavs, gapentavs;<br />

mewaRe sanam fexsacmels<br />

Sekeravdes, jer tyavs<br />

daamuSavebs, gaWimavs, moasworebs;<br />

magram vin aqcevs<br />

yuradRebas imas, rom amave<br />

wesiT, sanam moswavles mecadineobas<br />

daawyebinebdes,<br />

maswavlebelma jer unda<br />

aRuZras mas swavlis survili,<br />

Seuqmnas swavlis unari<br />

da ise daarigos, rom<br />

yvelaferSi Tavis xelmZRvanels<br />

ujerebdes?~.<br />

i.a.komenski antipedagogiurad<br />

miiCnevs praqtikas,<br />

roca maswavlebeli iqidan<br />

iwyebs swavla–aRzrdas, ra<br />

mdgomareobaSic poulobs<br />

igi Tavis moswavles da ma-<br />

Sinve Seudgeba muSaobas:<br />

swrafad Zerwavs, swrafad<br />

Wedavs, swrafad pentavs,<br />

swrafad qsovs, swrafad<br />

moargebs Tavis kalapots<br />

da surs igi Cqara gaprialdes<br />

da brwyinavdes. da<br />

Tu es ucbad ar xdeba, rogorc<br />

es mas surs, maSin igi<br />

aRSfoTdeba xolme, yviris,<br />

mZvinvarebs, cofdeba. komenski<br />

svams kiTxvas: ,,gana sakvirvelia,<br />

rom aseT swavlas<br />

Tavs arideben da garbian?<br />

ufro gasakviri isaa, _<br />

dasZens i.a.komenski,–_ Tu<br />

vinmes SeuZlia aitanos ase-<br />

Ti swavla~.<br />

adamianSi pirovnebis aRzrdis<br />

farTomasStabiani<br />

problema dasva profesorma<br />

revaz balanCivaZem Tavis<br />

naSromebSi: `pedagogikis<br />

filosofiuri safuZvlebi~<br />

(Tb., 1997 w), `aRzrdis<br />

filosofiuri sakiTxebi~<br />

(krebuli „skolaSi saaRmzrdelo<br />

muSaobis aqtualuri<br />

problemebi“–Tb., 2000<br />

w.); `anTropologiuri pedagogika~<br />

(Tb., 2011 w).<br />

am naSromebis amosavali<br />

principia `adamianis~ gaazreba<br />

ori TvalsazrisiT: 1)<br />

adamiani, rogorc biologiuri<br />

arseba da 2) adamiani,<br />

rogorc moazrovne,<br />

zneobrivi, sulieri arseba.<br />

adamiani, rogorc biolo-<br />

giuri arseba, _–rogorc<br />

cxovelTa samyaros wevri,–<br />

_ ibadeba, izrdeba, vi-<br />

Tardeba da kvdeba. biologiuri<br />

arseba cocxlobs<br />

da amisaTvis mas sWirdeba<br />

kveba, bina, Cacma-daxurva,<br />

mkurnaloba. Sesabamisad, mas<br />

emsaxureba medicina, xolo<br />

mis arsebobas da ganviTarebas<br />

swavloben biologia da<br />

anatomia. adamiani, rogorc<br />

moazrovne, zneobrivi da<br />

sulieri arseba _– pirovneba-iwyeba<br />

iqidan, sadac igi<br />

kavSirs wyvets cxovelTa<br />

samyarosTan, prof. revaz<br />

balanCivaZis SexedulebiT,<br />

pirovneba ar aris arc<br />

`moazrovne~ da arc `iara-<br />

Ris mkeTebeli cxoveli~.<br />

cxoveli, yvela SemTxvevaSi,<br />

erTaderTi moTxovnilebiT<br />

cocxlobs–_„`minda~<br />

misi urTierToba garesamyarosTan<br />

ar Sordeba SegrZnebebis<br />

sferos. xolo<br />

pirovneba miRebuli aRzrda–<br />

ganaTlebis mixedviT cocxlobs<br />

da cxovrobs principiT<br />

`saWiroa~. Tu saWiroa,<br />

igi msxverplad gaiRebs sicocxlesac,<br />

riTac iwyeba<br />

da mTavrdeba cxoveli, _<br />

amitom pirovneba ver iqneba<br />

cxovelTa klasis warmomadgeneli.<br />

mxedvelobaSi ar<br />

gvyavs adamianTa iseTi tipebi,<br />

rogoric arian luarsab<br />

TaTqariZe da misi meuRle<br />

darejani (i.WavWavaZe _„`kacia–adamiani?!~).<br />

luarsabi<br />

da darejani imitom cocxloben,<br />

rom Wamon da imitom<br />

Wamen, rom icocxlon.<br />

mxedvelobaSi ar gvyavs arc<br />

iseTi adamiani, romelmac<br />

mamiseuli oroTaxiani binis<br />

dasasakuTreblad daiqirava<br />

mkvleli da fuli<br />

gadauxada mamis, disa da<br />

17 wlis disSvilis dasaxocad<br />

(telearxi `imedis~ 2011<br />

w. 5 oqtombris siuJeti).<br />

amgvari arsebebis principia<br />

`minda~, `mSia~, `mwyuria~ da<br />

isini arafriT gansxvavdebian<br />

cxovelisagan imitom,<br />

rom maT qcevas adamianuri<br />

goni ar warmarTavs. prof.<br />

revaz balanCivaZe wers:<br />

,,goni metia, vidre fsiqika~,<br />

`pirovneba aris gonieri<br />

arseba~. rodis<br />

yalibdeba adamianSi<br />

pirovneba? _<br />

cxadia, maSin, roca<br />

igi kavSirs wyvets<br />

cxovelTan–askvnis<br />

avtori.<br />

aRzrdis Sedegad<br />

adamianSi pirovnebis<br />

Camoyalibeba xangrZlivi<br />

procesia<br />

da Cven SedarebiT<br />

gvian vxvdebiT bavSvebSi<br />

pirovnuli<br />

Rirsebebis pirvelad<br />

gamovlinebebs,<br />

kerZod, mas Semdeg<br />

roca bavSvi iwyebs<br />

metyvelebas da<br />

axerxebs sakuTari<br />

survilebis, ganwyobilebebis<br />

sityviT<br />

gadmocemas. axalSobilis<br />

pirovnebad<br />

Camoyalibeba ki<br />

dedis pirveli mialersebidaniwyeba.<br />

dedis alersi<br />

CvilSi siyvaruls<br />

badebs, siyvaruliT<br />

avsebs mis arsebas. Sesabamisad,<br />

`aRus~ periodis Semdeg<br />

metyvelebasac swored<br />

sayvareli adamianebis dasaxelebis<br />

warmoTqmiT iwyebs.<br />

dedis alersi kargi aRmzrdelia.<br />

alersis pedagogika,<br />

jerjerobiT kargad ar<br />

gvaqvs damuSavebuli. Jan-Jak<br />

ruso Tavis droze (XVIII s.)<br />

amis aucileblobaze mianiSnebda,<br />

roca moiTxovda, rom<br />

Cvili aucileblad dedis<br />

rZiT ekvebaT. dedis alersidan<br />

iwyeba siyvaruli. am siyvaruls<br />

efuZneba pirovnebis<br />

aRzrda. mxolod siyvaruls<br />

SeuZlia marTos cxovelisagan<br />

gansxvavebuli adamianis<br />

cvalebadi buneba, saidanac<br />

kargi aRzrdiT SeiZleba angelozi<br />

aRizardos, xolo<br />

yalbi aRzrdiT mxolod<br />

daundobeli satana. lomis<br />

lekvi, Tu ar daiRupa, srulfasovan<br />

lomad Camoyalibdeba<br />

da iqneba daundobeli mtacebeli,<br />

magram sworad SeniSnavs<br />

prof. revaz balanCivaZe,<br />

_ adamianis Svili aseT garantias<br />

ar iZleva, radgan<br />

igi azrovnebs. da ai, am<br />

problemis garkveviT iwyeba<br />

`anTropologiuri pedagogika~,<br />

romelic, Cveni azriT,<br />

axal Tvalsazriss aviTarebs<br />

pedagogikuri mecnierebis<br />

kardinaluri sakiTxebis Sesaxeb–adamianSi<br />

pirovnebis aRzrda,<br />

pirovnebis sicocxlis<br />

sazrisi, pirovnebis adgili<br />

mecnierul-teqnikuri revoluciiT<br />

warmoqmnil sinamdvileSi;<br />

amasTan dakavSirebiT<br />

avtors safuZvlianad<br />

Semoaqvs mecnierul brunvaSi<br />

„adamianis gaucxoebis“<br />

problema, rogorc safrTxe<br />

sazogadoebisaTvis. yvela<br />

es problema dakavSirebulia<br />

umTavresTan _–`adamiani-SesaZlebloba~<br />

rogor<br />

vaqcioT aRzrdiT `adamiansinamdviled~.<br />

TavisTavad am<br />

xangrZliv process avtorma<br />

SeurCia uaRresad gonebamaxvilurikriteriumi–gaucxoeba,<br />

rac prof. revaz balan-<br />

CivaZis ganmartebiT, aris<br />

`adamianis iseTi mdgomareoba,<br />

roca igi Tavis WeSmarit<br />

aprili<br />

axali Tvalsazrisi aRzrdis sagnis Sesaxeb<br />

arss ver axorcielebs, an ar<br />

aris is, rac ar unda iyos~<br />

da iqve dasZens: `gaucxoebis<br />

fenomeni, gaucxoebis faqti<br />

adasturebs, rom aRzrdis<br />

gareSe „adamiani-SesaZlebloba~<br />

`adamian-sinamdviled<br />

ver iqceva, rameTu yoveli<br />

SesaZlebloba ver iqceva<br />

sinamdviled~.<br />

am problemebis gadasawyvetad<br />

pedagogika ver Caiketeba<br />

sakuTar CarCoebSi;<br />

igi mWidrod unda iyos<br />

dakavSirebuli Tanamedrove<br />

filosofiasTan, fsiqologiasTan;<br />

optimalurad unda<br />

moimarjvos mecnieruli kvlevis<br />

ultraTanamedrove<br />

meTodebi da meTodologia,<br />

magram pedagogika imTaviTve<br />

iqneba ganwiruli warumateblobisaTvis,<br />

Tu igi ar<br />

ganviTardeba, rogorc Tanamedrove<br />

mecniereba. amas-<br />

Tan dakavSirebiT dazustebas<br />

moiTxovs pedagogikis,<br />

rogorc mecnierebis, xasiaTi:<br />

igi marTla empiruli<br />

mecnierebaa Tu analitikuri.<br />

am sakiTxs prof. revaz<br />

balanCivaZe exeba 1997<br />

wels gamoqveynebul `pedagogikis<br />

filosofiuri<br />

safuZvlebSic~ da 2011 wels<br />

gamoqveynebul `anTropologiur<br />

pedagogikaSic~.“`pedag<br />

ogikis filosofiur safuZvlebSi~<br />

avtori xazgasmiT<br />

wers: `aRzrda marTlac empiriuli<br />

saqmianobaa, magram<br />

pedagogika ar aris da arc<br />

SeiZleba iyos empiriuli<br />

mecniereba~ (gv. 29). `raki<br />

is mecnierebaa, empiriuli<br />

ar SeiZleba iyos~ (iqve).<br />

igive sakiTxi sxva meTodologiuri<br />

TvalsazrisiT<br />

aris gaazrebuli `anTropologiur<br />

pedagogikaSi~.<br />

aqac sapirispiro Sexeduleba<br />

aris ganviTarebuli. avtori<br />

wers: `xazgasmiT gvinda vTqvaT:<br />

`ganaTlebis filosofiis~<br />

gaCena araviTar Sem-<br />

TxvevaSi ar xdis zedmets<br />

pedagogikas, rogorc empiriul<br />

mecnierebas~. `pedagogikam<br />

kvlavac unda gaagrZelos<br />

Tavisi saqmianoba, rogorc<br />

empiriulma mecnierebam~.<br />

pirovnebis aRzrdis is<br />

principebi, rasac `anTropologiuri<br />

pedagogika~<br />

gvTavazobs, uaRresad principuli<br />

mniSvnelobis midgomebia,<br />

magram igi mxolod<br />

aRrmavebs da azustebs Teoriuli<br />

pedagogikis mecnierul<br />

misias da ver iqneba<br />

misi Semcvleli. anTropologiur<br />

pedagogikas Cven<br />

ver ganvixilavT, rogorc<br />

Teoriuli (tradiciuli)<br />

pedagogikis Canacvlebas. pedagogikas<br />

namdvilad sWirdeba<br />

filosofiuri anTropologia,<br />

magram tradiciuli<br />

pedagogika ar aris mxolod<br />

aRzrdis Teoria.<br />

prof. revaz balanCiva-<br />

Zis `anTropologiuri pedagogika~<br />

im TxzulebaTa rigs<br />

ganekuTvneba, romelic aRviZebs<br />

da axali energiiT<br />

avsebs mecnierul azrovnebas,<br />

aRviZebs mkiTxvelSi<br />

WeSmaritebis maZiebels.<br />

iuri bibileiSvili


aprili<br />

disertaciis dacva<br />

v u l o c a v T<br />

gv. 1<br />

sadoqtoro disertaciis<br />

Tema gaxldaT<br />

`prokurori<br />

gamoZiebis stadiaze~,<br />

romlis damuSaveba<br />

da sadisertaciod<br />

wardgineba ganapiroba<br />

avtoris rogorc<br />

prokuraturis organoebSi,<br />

maT Soris<br />

xelmZRvanel Tanamdebobebze<br />

prokurorad<br />

TiTqmis 30-wliani<br />

praqtikuli muSaobiT<br />

miRebulma gamocdilebam,<br />

aseve sakvlevi Temis<br />

aqtualobam, am<br />

mimarTulebiT bevri<br />

Teoriuli sakiTxebis<br />

axleburad warmoCenam<br />

da gaazrebam, radgan<br />

ukanasknel wlebSi saproceso kanonmdeblobaSi<br />

ganxorcielebuli cvlilebebiT<br />

da axali sisxlis samarTlis saproceso<br />

kodeqsis SemoRebiT saqarTveloSi<br />

Camoyalibda axali qarTuli prokurori<br />

_ rogorc samarTalwarmoebis<br />

erT-erTi ZiriTadi monawile, romlis<br />

saqmianobas sisxlis samarTalwarmoebaSi<br />

da maT Soris gamoZiebis stadiaze<br />

gansakuTrebuli mniSvneloba eniWeba.<br />

disertantis mier dasacavad wardgenili<br />

Tema marTlac metad aqtualuri<br />

iyo, Tanac problematuri, radgan is<br />

Tavisi mniSvnelobiT erT-erT urTules<br />

problemas warmoadgens sisxlis saproceso<br />

samarTlis TeoriaSi, rac swored<br />

am Temis mecnieruli kvlevis aucileblobaze<br />

miuTiTebda.<br />

amasTan, rogorc cnobilia, saqarTvelos<br />

axalma sss kodeqsma bevri sakanonmdeblo<br />

novacia Semoitana. maT Soris<br />

erT-erT siaxles warmoadgens diskreciis<br />

principis dakanoneba Tanamedrove<br />

qarTuli sisxlis samarTlis saproceso<br />

kanonmdeblobaSi. amave kodeqsiT axleburad<br />

Camoyalibda rogorc sisxlissamarTlebrivi<br />

devnis principebi, aseve<br />

gamoZiebaze prokuroris saproceso<br />

xelmZRvaneloba.<br />

avTandil nikoleiSvili<br />

`Cemi leqsi poeziis axalSenia~<br />

SoTa zoiZis dabadebidan 70 wlisTavis gamo<br />

baTumis SoTa rusTavelis saxelobis<br />

saxelmwifo universitetSi qristianuli<br />

kulturis kvlevis centris mier gamarTul<br />

saerTaSoriso konferenciaze yofnisas Cem-<br />

Tan batoni SoTa zoiZe movida, gverdze<br />

gamiyvana da miTxra:<br />

_ didi xnis sulieri mzadebis Semdeg<br />

gadavwyvite, dRes movinaTlo; minda, ukve<br />

nominaluradac gavxde qristiani da gTxov,<br />

Cemi naTlia gaxdeo.<br />

CemTvis moulodneli am sasiamovno ambis<br />

SetyobiT aRelvebulma, megobar poets, ra<br />

Tqma unda, udidesi sixaruliT umalve miveci<br />

Tanxmoba; oRond msubuqad isic vusayvedure,<br />

aseTi mniSvnelovani nabijis gadadgmas<br />

Tu apirebda, winaswar ratom araferi<br />

gamagebina, saamisod mec rom movmzadebuliyavi.<br />

_ ar mindoda, didi xmauri ametexa da<br />

saqveynod gamomecxadebina, amis gakeTebas<br />

rom vapirebdi! am nabijs vinmes yuradRebis<br />

misapyrobad da sakuTari Tavis warmosaCenad<br />

ki ar vdgam, aramed imisTvis, Cemi cxovrebis<br />

samomavlo gza ukve monaTlulma da mironcxebulma<br />

rom gavagrZeloo.<br />

vinc batoni SoTas poetur Semoqmedebasa<br />

da eseistikas Tundac zogadadac ki<br />

icnobs, usaTuod dameTanxmeba imaSi, rom<br />

am didmniSvnelovani nabijis gadadgmiT<br />

igi mxolod formalurad aformebda imas,<br />

rasac mTeli Segnebuli cxovrebis ganmavlobaSi<br />

emsaxureba Tavisi aqtiuri mwerluri,<br />

mecnieruli da sazogadoebrivi<br />

moRvaweobiT.<br />

konferenciis saorganizacio komitetis<br />

Tavmjdomaris, profesor biWiko diasamiZis<br />

TanxmobiT, batoni SoTa, profesori iuri<br />

bibileiSvili da me, rogorc poetis erTaderTi<br />

naTlia, baTumis mariam RvTismSoblis<br />

sakaTedro taZarSi wavediT, sadac naTlobis<br />

proceduris aRsasruleblad ukve gvelodeboda<br />

winaswar gafrTxilebuli moZRvari.<br />

marTalia, SoTa zoiZis, rogorc Tanamedrove<br />

qarTuli mwerlobis erT-erTi<br />

gamorCeuli warmomadgenlis, Semoqmedeba<br />

CemTvis manamdec warmoadgenda gansakuTrebuli<br />

interesis sagans, magram am ambis Semdeg<br />

mis nawerebs ukve sxva TvaliTac Sevxede da<br />

kidev ufro metad davrwmundi imaSi, rom<br />

erovnul wiaRTan da istoriul fesvebTan<br />

organulad Sezrdil-Sesisxlxorcebuli<br />

iseTi poetisaTvis, rogoric SoTa zoiZea,<br />

zemoT aRniSnuli nabijis gadadgma mxolod<br />

formaloba gaxldaT. Tavisi cxovrebisa da<br />

moRvaweobis arcerT etapze igi mowyvetili<br />

ar yofila saukuneTa manZilze Cveni erovnuli<br />

cnobierebis arsebiTad ganmsazRvrel<br />

im principebs, romelTac, pirvel yovlisa,<br />

aseve saqarTvelo-<br />

Si mimdinare sisxlis<br />

samarTalwarmoebis reformirebis<br />

Semdeg<br />

sisxlis samarTalwarmoebaSi,<br />

gansakuTrebiT<br />

ki gamoZiebis stadiaze<br />

sisxlissamarTlebrivi<br />

devnisa da gamoZiebis<br />

saproceso xelmZRvanelobis<br />

ganxorcielebis<br />

kuTxiT mkveTrad gaizarda<br />

prokuroris roli<br />

da uflebamosileba, ramac<br />

garkveulad Secvala<br />

prokuroris saqmianoba<br />

da misi saproceso funqciebi.<br />

unda aRiniSnos, rom<br />

gamoZiebis stadiaze<br />

prokuroris saproceso<br />

statusis, misiis, rolisa da amocanebis,<br />

gansakuTrebiT ki sisxlissamarTlebrivi<br />

devnisa da gamoZiebis saproceso xelmZ-<br />

Rvanelobis Sesaxeb sakiTxi, sisxlis<br />

samarTalwarmoebis TeoriaSi yovelTvis<br />

iyo sadiskusio, rac garkveulad<br />

moiTxovda mecnierul doneze damuSavebul<br />

daskvnebs.<br />

es ki ganpirobebuli iyo, rogorc<br />

am Temis samecniero Seswavlis arasakmarisobiT,<br />

aseve im garemoebiTac, rom<br />

gamoZiebis stadiaze sisxlis samarTalwarmoebaSi<br />

prokuroris saqmianobas intensiurad<br />

ar ikvlevdnen.<br />

am garemoebam ki gardauvlad dasva<br />

sakiTxi gamoZiebis stadiaze sisxlissamarTlebrivi<br />

devnisa da gamoZiebis saproceso<br />

xelmZRvanelobis ganxorcielebaSi<br />

prokuroris rolisa da amocanebis<br />

mecnieruli gaazrebis Sesaxeb.<br />

Cveni azriT, swored aman ganapiroba<br />

winamdebare sadisertacio Temis kvlevis<br />

aqtualoba, samecniero da praqtikuli<br />

mniSvneloba.<br />

avtoris mizani swored is iyo, rom<br />

axali saproceso kanonmdeblobis da<br />

gansakuTrebiT axali sisxlis samarTlis<br />

saproceso kodeqsis poziciidan<br />

daenaxa prokuroris roli da adgi-<br />

swored qristianuli religia umkvidrebda<br />

Cvens winaprebs.<br />

miuxedavad imisa, rom SoTa zoiZis mier<br />

warmosaxul sakiTxTa sfero mravalmxrivicaa<br />

da mravalferovanic, mis yvela poetur<br />

nawarmoebs faqtobrivad mainc erTi<br />

umTavresi tkivili msWvalavs Tavidan bolomde<br />

cnobieradac da qvecnobieradac _<br />

qveynis saWirboroto problemaTa gancdagaazrebis<br />

wiaRidan amozrdili uRrmesi<br />

adamianuri tkivili. pirovnuli da sazogadoebrivi<br />

grZnobebi mis saukeTeso leqsebSi<br />

ise sisxlxorceuladaa Serwymuli erTmaneTTan,<br />

rom maT Soris gammijnavi zRvaris<br />

povna TiTqmis SeuZlebelicaa.<br />

am garemoebas arsebiTad ganapirobebs is<br />

faqti, rom igi xSirad aramarto Tavisi,<br />

aramed Tamendroveebis saxeliTac esaubreba<br />

mkiTxvels. ase rom, S. zoiZis poeziis<br />

lirikuli gmiris adamianuri grZnobebi<br />

da miswrafebani farTod da siRrmiseulad<br />

warmoaCenen Cveni drois qarTveli<br />

kacis sulier samyarosa da saWirboroto<br />

problemaTa farTo speqtrs. imisaTvis, rom<br />

mkiTxvels ufro naTeli warmodgena Seeqmnas<br />

avtoriseuli saTqmelis umTavres arsisa da<br />

mizanswrafvis Sesaxeb, vfiqrob, Tundac am<br />

leqsis (`saqarTvelos rukasTan~) gaxsenebac<br />

iqneba sakmarisi:<br />

`ver gamovdeqi kargi memkvidre,<br />

veragi mteri gzveravs mzakvrulad,<br />

dRemde megona, gulSi mekide,<br />

Turme yofilxar jvarze gakruli.<br />

ver mouare, axlac ver vuvli,radgan ver<br />

vuvli<br />

warsuls samcxesTan, xvales mcxeTasTan,<br />

da vdgavar SenTan ferdakarguli,<br />

rogorc Zvirfasi dedis cxedarTan~.<br />

Cveni erovnuli problemebis amgvari<br />

pirovnuli TviTgancda SoTa zoiZis poeturi<br />

individualobis ganmsazRvreli um-<br />

Tavresi Tvisebaa. magaliTad, roca poeti<br />

ambobs: `me qarTlis Wiri gulze lodiviT<br />

madevso,~ _ amiT igi sxvaTagan mis pirovnul<br />

gamorCeulobasa da gansakuTrebulobas ki<br />

ar usvams xazs, aramed imavdroulad im adamianTa<br />

sulieri SeWirvebis ganmapirobebeli<br />

umTavresi mizezis gamoxatvasac cdilobs<br />

ganzogadebuli formiT, romlebic Cveni<br />

qveynis saWirboroto erovnuli problemebiT<br />

arian SeZrwunebulni.<br />

SoTa zoiZis poeziis lirikuli gmiri<br />

xSirad wuxs imis gamo, rom qarTvelTa winaSe<br />

saukuneebis manZilze umwvavesi formiT<br />

mdgari problema erovnuli TavisTavadobis<br />

dacvisa da teritoriul-saxelmwifoebrivi<br />

mTlianobis SenarCunebisa kvlavac aqtualuria<br />

da upirvelesi saqveyno sazrunavia. am<br />

li gamoZiebis stadiaze da warmoeCina<br />

misi saqmianobis rogorc dadebiTi, ise<br />

uaryofiTi mxareebi, SeZlebisdagvarad<br />

daesabuTebina misi poziciebi am sakiTx-<br />

Tan dakavSirebiT..<br />

aRniSnuli miznebis misaRwevad naSromSi<br />

gamokvleuli da ganxilulia<br />

iseTi mniSvnelovani sakiTxebi, rogoric<br />

aris: prokuraturis struqtura,<br />

saqmianobis principebi da amocanebi;<br />

gamoZiebis, rogorc sisxlis samar-<br />

Talwarmoebis erT-erTi ZiriTadi<br />

stadiis arsi da mniSvneloba; prokuroris<br />

saqmianoba, saproceso mdgomareoba<br />

da funqciebi gamoZiebis stadiaze;<br />

sisxlissamarTlebrivi devnis<br />

cneba; diskreciuli devnis principebi;<br />

prokuroris diskreciuli uflebamosileba<br />

sisxlis samarTlebrivi<br />

devnis ganxorcielebaze; gamoZiebis<br />

saproceso xelmZRvanelobis arsi<br />

prokuroris, rogorc gamoZiebis saproceso<br />

xelmZRvanelis funqciebi, maTi<br />

ganxorcielebis formebi da meTodebi.<br />

am sadisertacio kvlevis Sedegad<br />

ZiriTadad gairkva, Tu ra siaxles Seicavs<br />

qarTuli prokurori, rogorc<br />

sisxlissamarTlebrivi devnis subieqti<br />

da gamoZiebis saproceso xelmZRvaneli,<br />

riT gansxvavdeba igi tradiciuli saprokuroro<br />

zedamxedvelobisagan, ra<br />

kavSirSia sisxlis samarTlis devna<br />

gamoZiebis saproceso xelmZRvanelobas-<br />

Tan da sxva. aqve avtorma warmoadgina<br />

zogierTi mosazrebebi am mimarTulebiT<br />

moqmedi kanonmdeblobis srulyofasTan<br />

dakavSirebiT.<br />

sadisertacio naSromSi avtoris<br />

mier Camoyalibebuli da kvlevis Sedegad<br />

miRebuli daskvnebi, Sedegebi, mosazrebebi<br />

da winadadebebi SeiZleba<br />

gamoviyenoT kanonSemoqmedebiT saqmianobaSi,<br />

gaviTvaliswinoT rogorc<br />

sisxlis samarTalwarmoebis konkretuli<br />

amocanebis gadawyvetis, aseve mTlianad<br />

sisxlis saproceso samarTlis mecnierebaSi,<br />

aseve praqtikuli xasiaTis<br />

daskvnebi da winadadebebi SesaZlebelia<br />

konkretulma samarTaldamcavma organoebma<br />

gamoiyenon maT praqtikul saqmianobaSi,<br />

xolo Teoriuli debulebebi<br />

da rekomendaciebi Sesabamisi iuridiuli<br />

saswavleblebis mier saswavlo da<br />

samecniero-kvleviTi saqmianobaSi.<br />

ra Tqma unda, sadisertacio naSromis<br />

Teoriul bazas Seadgens qarTvel<br />

saWirboroto problemis siRrmiseul gansja-gaanalizebas<br />

poeti zogjer aseTi sasowarmkveTi<br />

daskvnis gamotanamdec ki mihyavs:<br />

`ver gavige, wlebi gvakldeba Tu gvemateba,<br />

sadardelze kidev sadardeli gvemateba,<br />

siZulvilis zRvaSi siyvaruli gvenatreba,<br />

sakuTar samSobloSi samSoblo gvenatreba,<br />

saqarTveloSi varT _ saqarTvelo gvenatreba!~<br />

saqarTveloSive dakarguli saqarTvelos<br />

Ziebisa da vermignebis es poeturi metafora<br />

SoTa zoiZis sxva leqsebSic xSirad meordeba<br />

xolme sxvadasxvagvari azrobrivi variaciiT.<br />

magaliTad, leqsSi `dakarguli qveyana~<br />

es umZafresi erovnuli tkivili poetma<br />

cnobili xalxuri leqsis _ `patara gogo<br />

damekarga, wiTelperangas~ Taviseburi interpretaciis<br />

gziT Semdegnairad gamoxata:<br />

`telearxebiT mogveZala mteri veragi,<br />

satelituri antenebiT, Wreli perangiT,<br />

jinsiT, SortebiT, narkobiznesarqipelagiT,<br />

Sidsis, sikvdilis uCinari celiT veragiT,<br />

me saqarTvelo damekarga, <strong>qriste</strong>speranga.<br />

me rusTaveli damekarga, mgosanT mgosani,<br />

guramiSvili damekarga, didi mgosani,<br />

deda Tamari damekarga, gvirgvinosani,<br />

avTandiliviT veZeb yvelas, uflis mosvlamdis,<br />

me saqarTvelo damekarga, <strong>qriste</strong>speranga~.<br />

ase Rrmazrobrivad da erovnuli muxtis<br />

gasamZafreblad cocxldebian poetis<br />

cnobierebaSi im did mamuliSvilTa fragmentuli<br />

saxeebi, romelTac saqarTvelo saukuneTa<br />

manZilze JamTasvlis sisxlian qartexilebSi<br />

gamoatares da dRemde moiyvanes.<br />

maTi saqveyno Rvawlis amgvari xazgasmiTa<br />

da gaxsenebiT SoTa zoiZis poeziis lirikuli<br />

gmiri kidev ufro meti simZafriTa<br />

da tragizmiT ganicdis im faqts, rom Cveni<br />

istoriuli warsulis upirveles problemad<br />

qceuli es didi tkivili dResac Zveleburad<br />

aqtualuria da Sagrenis tyaviviT<br />

dapataravebuli saqarTvelos winaSe kvlavac<br />

umwvavesi formiT dgas erovnul-teritoriuli<br />

mTlianobis gadarCenisa da SenarCunebis<br />

problema.<br />

am problemis siRrmiseuli gansja-gaanalizeba<br />

SoTa zoiZem sisxlxorceulad daukavSira<br />

Cveni qveynis uaxles istoriaSi ganviTarebul<br />

tragikul movlenebs.<br />

aRniSnuli TvalsazrisiT gansakuTrebiT<br />

sainteresoa lirikuli poema `wiTeli Tovli,~<br />

romelSic poetma Cveni qveynis istoriul<br />

warsulTan ganzogadebulad misadagebuli<br />

formiT gaiazra is umZimesi<br />

mdgomareoba, romelic gasuli saukunis<br />

90-ian wlebSi Seiqmna saqarTveloSi Cvenive<br />

ugnurebisa da windauxedaobis Sedegad.<br />

poetis SefasebiT, es yvelaferi upirveles<br />

yovlisa im samwuxaro realobis logikur<br />

Sedegs warmoadgenda, `dasabamidan TviTgadarCenis<br />

Tokze dakidebul~ qarTvel kacs<br />

maSin `mamulis movlis niWi rom ar eyo.~<br />

nacvlad qveynis gadarCenis samomavlo<br />

gzaTa aqtiuri Ziebisa, erTmaneTis mtrobiT<br />

da ucxoel mecnierTa naSromebi, magram<br />

SeZlebisdagvarad, garkveulad konkretul<br />

sakiTxebze is gamdidrebulia disertantis<br />

prokuraturis organoebSi<br />

saqmianobis dros miRebuli gamocdilebiT.<br />

sadisertacio sakvlev Temaze avtors<br />

gamoqveynebuli aqvs 2 wigni (rac aRiarebulia<br />

saxelmZRvanelod sabakalavro<br />

da samagistro swavlebisaTvis) da saer-<br />

TaSoriso samecniero JurnalebSi aTamde<br />

samecniero statia.<br />

amasTan, is farTo samecniero saqmianobas<br />

eweva, sisxlis samarTlis saproceso<br />

kanonmdeblobis aqtualur<br />

sakiTxebze gamoqveynebuli aqvs ormocdaaTamde<br />

samecniero Sroma, maT Soris<br />

Svidi monografia (wigni), aqedan,<br />

rogorc zemoT aRiniSna, ori saxelmZ-<br />

Rvanelo, saerTaSoriso samecniero JurnalebSi<br />

daibeWda ormocdaxuTamde<br />

samecniero statia, respublikur da<br />

adgilobriv periodul presaSi da gamocemebSi<br />

samocamde sagazeTo statia,<br />

SeniSvna-mosazreba da interviu iuridiuli<br />

kanonmdeblobisa da samarTaldamcavi<br />

organoebis praqtikuli saqmianobis<br />

srulyofis sakiTxebze.<br />

aris saqarTvelos teqnikuri universitetis<br />

mier or nawilad gamocemuli<br />

sisxlis samarTlis procesis saxelmZRvanelos<br />

Tanaavtori.<br />

monawileoba aqvs miRebuli saer-<br />

TaSoriso da adgilobriv samecniero<br />

konferenciebSi.<br />

saqarTvelos teqnikuri universitetis<br />

biznes-inJineringis fakultetis<br />

sadisertacio kolegiis erTpirovnuli<br />

gadawyvetilebiT givi abaSiZis sadisertacio<br />

naSromi Sefasda umaRlesi<br />

quliT _ friadze da mieniWa doqtoris<br />

akademiuri xarisxi.<br />

vulocavT baton givi abaSiZes doqtoris<br />

xarisxis miniWebas da warmatebebs<br />

vusurvebT momaval samecniero<br />

saqmianobaSi.<br />

mixeil mamniaSvili,<br />

soxumis saxelmwifo universitetis<br />

sruli profesori<br />

adam maxaraZe,<br />

SoTa rusTavelis saxelmwifo<br />

universitetis socialur mecnierebaTa,<br />

biznesis da samarTalmcodneobis<br />

fakultetis dekani,<br />

sruli profesori<br />

gonebadabnelebuli qarTvelebi im sabediswero<br />

periodSi kidev erTxel daerivnen er-<br />

Timeores umowyalod da moZmeTa sisxliT<br />

morwyes mravaltanjuli qarTuli miwa.<br />

gondakarguli qarTveli qarTvels<br />

RmerTis naCuqar sicocxles arTmevs,<br />

rusTvelis quCa didi da farTo<br />

iwvis da Rames xanZarSi aTevs.<br />

iwvis Tbilisi, brazdeba Rame,<br />

cecxlis enebi isvrian Crdilebs,<br />

ra vupasuxoT Svilebma mamebs,<br />

anda piriqiT _ mamebma Svilebs?!<br />

qarTvelTa Soris gaCaRebuli am<br />

ZmaTamkvleli omis tragikuli Sedegebis<br />

ganmsjel-Semfasebeli poeti uRrmes mwuxarebas<br />

gamoTqvams imis gamo, rom am samarcxvino<br />

omis sisxlian morevSi CaTreul qarTvelTa<br />

cnobierebaSi sabediswerod aRmoCnda<br />

daTrgunuli Cveni gmiri winaprebis sicocxlis<br />

azrad da rwmenad damkvidrebuli<br />

`niWi mamulis movlisa.~ maTgan gansxvavebiT,<br />

axali drois am vandalebma `eris dideba ise<br />

Semusres, SemogvrCa mxolod fuWi ocneba,<br />

aRarc qarTuli sindis-namusi, aRarc baja-<br />

Rlo patiosneba.~<br />

yovelive zemoTqmulTan erTad, aqve<br />

isic minda aRvniSno, rom SoTa zoiZe Cveni<br />

uaxlesi istoriis am tragikul movlenas<br />

mxolod lokalurad ar iazrebs da Cveni<br />

warsulis msgavs sisxlian movlenebTan misi<br />

dakavSirebiT kidev ufro meti simZafriTa<br />

da STambeWdaobiT Segvaxsenebs im samWuxaro<br />

WeSmaritebas, rom `wiwamurSi nasroli tyvia<br />

saqarTveloSi dResac zuzunebs.~<br />

rogorc mkiTxveli damowmebuli magaliTebiTac<br />

dainaxavs, SoTa zoiZe poeturi<br />

kulturis daxvewilobiTa da rafinirebiT<br />

gamorCeuli Semoqmedia, ritmul-musikalurad<br />

melodiuri leqsebis avtori,<br />

romelic pirvel yovlisa literaturuli<br />

tradiciebis wiaRSi cdilobs moZebnos movlenaTa<br />

individualuri aRqma-warmosaxvisa<br />

da saTqmelis poeturi gamoxatvis individualuri<br />

gza.<br />

sakuTari poeturi Semoqmedeba SoTa zoi-<br />

Zem erTgan Semdegnairad Seafasa: `Cemi leqsi<br />

poeziis axalSenia.~ mxatvruli TavisTavadobiTa<br />

da movlenaTa aRqma-warmosaxvis individualobiT<br />

gamorCeulma am `poeturma<br />

axalSenma~ SoTa zoiZes savsebiT samarTlianad<br />

daumkvidra niWieri da warmatebuli<br />

poetis saxeli Tanamedrove qarTul poezia-<br />

Si. Tavisi cxovrebis saiubileo, samocdameaTe<br />

wlisTavs migebebuli avtori kvlavac<br />

warmatebiT ganagrZobs aqtiur SemoqmedebiT<br />

moRvaweobas da axal-axali leqsebiT amdidrebs<br />

mis `poetur axalSens.~<br />

RmerTma qnas SemoqmedebiTi energiis<br />

esoden warmatebulad warmomCeni poeturi<br />

STagoneba da Sinagani cecxli rac SeiZleba<br />

didxans ar mimcxraliyos Cveni baTumeli<br />

Zmisa da kolegis gulSi!<br />

2011 wlis 19 dekemberi


saerTaSoriso proeqti _ `digitalizebuli Targmnili<br />

gv. 1<br />

politikuri korpusi~<br />

proeqtis Semdgom etapze Sesa-<br />

Zlebeli iqneba Targmnili korpusis<br />

digitalizacia da originalisa<br />

da Targmanebis paraleluri teqstis<br />

samecniero damuSaveba _ saZiebo<br />

sistemis aRWurva paraleluri<br />

bmulebis gamoyenebiT. http://titus.unifrankfurt.de/indexe.htm<br />

universitetis damoukidebeli<br />

samecniero-kvleviTi erTeuli<br />

Seiqmna `umaRlesi ganaTlebis Sesaxeb~<br />

saqarTvelos kanonis, `mecnierebis,<br />

teqnologiebisa da maTi<br />

ganviTarebis Sesaxeb~ saqarTvelos<br />

kanonisa da winamdebare wesdebis<br />

Sesabamisad, samecniero-kvleviTi<br />

saqmianobis warmarTvisa da saswavlo<br />

procesSi monawileobis misaRebad.<br />

(saqarTvelos ganaTlebisa da<br />

mecnierebis ministris brZaneba<br />

#1106 2007 wlis 14 noemberi q.<br />

Tbilisi sajaro samarTlis iuridiuli<br />

piris _ SoTa rusTavelis<br />

saxelmwifo universitetis<br />

wesdebis damtkicebis Sesaxeb Tavi<br />

V 1 (1 4. 03.2011 N 39/n) (muxli 241).<br />

Targmanis korpusisa da interdisciplinuri<br />

kvlevebis sakoordinacio<br />

sabWos mizania ganaxorcielos<br />

samecniero-kvleviTi da<br />

sakonsultacio saqmianoba, xeli<br />

Seuwyos axali teqnologiebis Seqmnas,<br />

danergvasa da<br />

saerTaSoriso samecnieroTanamSromlobis<br />

ganviTarebas<br />

rusTavelis universitetSi.<br />

sabWos prioritetulimimarTulebaa<br />

samecniero literaturis<br />

Targmanis<br />

korpusis Seqmna saswavlo<br />

procesis internacionalizaciisa<br />

da eleqtronuli<br />

swavlebis gansaxorcieleblad.<br />

SoTa rusTavelis saxelwifo<br />

universitetis reqtori, batoni<br />

al. bakuriZe da rusTavelis<br />

universitetTan arsebuli Targmanisa<br />

da interdisciplinaruli<br />

kvlevebis centris mecnierebi<br />

miwveuli iyvnen qarTuli enis<br />

erovnuli korpusis sakoordinacio<br />

sabWos saprezentacio sesiaze,<br />

romelic gaimarTa 2011w. 22 seqtembers<br />

TbilisSi, erovnul samecniero<br />

biblioTekaSi.<br />

sesia miznad isaxavda samecniero<br />

jgufebis mier saqarTvelosa da<br />

mis sazRvrebs gareT arsebuli enobrivi<br />

resursebi (teqstur monacem-<br />

Ta eleqtronuli bazebi, analizisa<br />

da sinTezis, agreTve sxva pro-<br />

gramuli produqtebis Sejamebas);<br />

agreTve am resursebis gaerTianebasa<br />

da koordinirebas qarTuli<br />

enis erovnul korpusSi integraciis<br />

mizniT. sesiaze warmodgenili<br />

iyvnen is samecniero organizaciebi<br />

(rogor saxelmwifo, ise arasamTavrobo),<br />

romlebic wlebis<br />

manZilze iRvwian qarTuli<br />

enis Tanamedrove teqnologiebiT<br />

damuSavebis<br />

Teoriuli da instrumentuli<br />

bazis Sesaqmnelad.<br />

saprezentacio sesiaze<br />

aseve iyvnen mowveuli<br />

saqarTvelos ganaTlebisa<br />

da mecnierebis ministri,<br />

iv. javaxiSvilisa da ilias<br />

universitetis reqtorebi,<br />

SoTa rusTavelis<br />

saxelobis erovnuli<br />

samecniero fondis warmomadgenlebi,<br />

Sesabamisi<br />

saxelmwifo instituciebi.<br />

ra aris samecniero literaturis<br />

Targmanis korpusi?<br />

samecniero literaturis Targmanis<br />

korpusi iTvaliswinebs saswavlo<br />

procesSi gamosayenebeli<br />

qarTulad Targmnili samecniero<br />

literaturisa da originalis<br />

paraleluri korpusebis Seqmnas,<br />

romelic aRWurvili iqneba saZiebo<br />

sistemiT, rac gaaadvilebs samecniero<br />

terminologiis ucxo enaze<br />

aTvisebas da saSualebas miscems<br />

am eleqtronuli bazis momxmarebels<br />

(rogorc studentebs, ise mecnierebs)<br />

originalis enaze gaecnos<br />

samecniero literaturas Tavis<br />

specialobaSi da gauadvilebs internacionalizaciis<br />

procesSi<br />

CarTvas.<br />

enis korpusi, romelsac lingvistebi<br />

da programistebi erTad<br />

qmnian, zogadad warmoadgens<br />

eleqtronul formatSi momzadebul<br />

da mowodebul awyobil teqstur<br />

masivebs (koleqciebs), adaptirebuls<br />

samecniero kvlevebisaTvis,<br />

rasac teqnologiuriTvalsazrisiTsainformacio–saZiebo<br />

sistema<br />

uzrunvelyofs. enis<br />

korpusi, pirvel<br />

rigSi, warmoadgens<br />

lingvisturi kvlevis<br />

instruments,<br />

magram mimoqcevaSi<br />

damkvidrebis Semdeg<br />

scdeba lingvistikis<br />

viwro profesiul<br />

CarCoebs da misi masalebi<br />

Tavad iqceva<br />

sakvlev obieqtad sxvadasxva humanitaruli<br />

mecnierebisaTvis. ase<br />

iqmneba korpusze orientirebuli<br />

gamokvlevebi folklorSi, eTnografiaSi,<br />

anTropologiaSi, sociologiaSi,<br />

mSobliuri da ucxo<br />

enebis swavlebis, mTargmnelobiT<br />

da sxva dargebSi (http://www.<br />

nplg.gov.ge/index.php?lang_id=GEO&sec_<br />

id=199&info_id=1927<br />

SoTa rusTavelis saxelmwofo<br />

universitetisTvis proeqtis mniSvnelobis<br />

Sesaxeb uSualod proeqtSi<br />

monawile, ilia WavWavaZis<br />

biblioTekis direqtori, profesori<br />

lela TurmaniZe saubrobs:<br />

`2011 wlis noemberSi, aRmosavleT-dasavleTis<br />

marTvis institutis<br />

(EWMI) programis `saqarTveloSi<br />

sajaro politikis,<br />

advokatirebisa da samoqalaqo<br />

sazogadoebis ganviTarebis~ (G-<br />

PAC) farglebSi, dafinansda SoTa<br />

rusTavelis saxelmwifo universitetis<br />

mier wardgenili proeqti<br />

_ `digitalizebuli Targmnili<br />

politikuri korpusi~, proeqtis<br />

ganxorcieleba SesaZlebeli gaxda<br />

amerikis SeerTebuli Statebis<br />

saerTaSoriso ganviTarebis saagentos<br />

(USAID) dafinansebiT.<br />

proeqtze muSaobisas Cvenma universitetma<br />

SeiZina axali saqmiani<br />

partniorebi, masSi Cvens TanamSromlebTan<br />

erTad CarTuli arian<br />

frankfurtis goeTes universitetis<br />

profesorebi iost giperti<br />

da manana TandaSvili. aRniSnul<br />

universitetsa da rsu-s Soris<br />

gaformda TanamSromlobis memorandumi,<br />

proeqtis farglebSi<br />

gaTvaliswinebulia frankfurtis<br />

universitetisgan gadmogveces<br />

programuli produqti, romelic<br />

gankuTvnilia sxvadasxva xasiaTis<br />

eTnografiul-lingvisturi damuSavebis,<br />

standartizaciis da<br />

maTi monacemTa bazaSi gadagzavnisTvis,<br />

rac TavisTavad gaamdidrebs<br />

universitetis biblioTekis<br />

eleqtronul resursebs. proeqti<br />

iTvaliswinebs umaRlesi ganaTlebis<br />

sferoSi Tanamedrove da aqtualuri<br />

literaturis Targmnas, rac<br />

saSualebas miscems Cvens studentaxalgazrdobas<br />

da sxva dainteresebul<br />

pirebs, Seadaros evropuli<br />

da amerikuli ganaTlebis sistemebi,<br />

umaRlesi ganaTlebis sferoSi damkvidrebuli<br />

terminebi. proeqtis<br />

farglebSi dagegmilia garkveuli<br />

literaturis SeZena, rac universitetis<br />

resursebs Seemateba.<br />

proeqtiT gaTvaliswinebulia konferenciis<br />

Catareba, sadac proeqtis<br />

Sedegebs warvadgenT da konferencias<br />

Cveni biblioTeka umaspinZlebs.<br />

korpusis teqnikuri mxaris gasacnobad<br />

gaTvaliswinebulia agreTve<br />

treningebi profesorebis, mkvlevrebisa<br />

da studentebisaTvis~.<br />

xaTuna beriZe,<br />

proeqtis menejeri<br />

aprili<br />

diasporis sakiTxebSi<br />

saqarTvelos saxelmwifo<br />

ministris viziti<br />

diasporis sakiTxebSi saqarTvelos<br />

saxelmwifo ministri papuna<br />

daviTaia da baTumis SoTa rusTavelis<br />

saxelmwifo universitetis reqtori,<br />

profesori alioSa bakuriZe<br />

Turq studentebs Sexvdnen. uwyebis<br />

pirveli piri umaRles saganmanaTleblo<br />

dawesebulebaSi erToblivi programis<br />

`iswavle saqarTveloSi~ farglebSi<br />

Caricxul studentebs saswavlo<br />

procesze, cxovrebis pirobebze, socialur<br />

sakiTxebsa da sxva aqtualur<br />

Temebze esaubra. programas 2010 wlidan<br />

TurqeTSi mcxovrebi eTnikuri qarTvelebisTvis<br />

diasporis sakiTxebSi<br />

saqarTvelos saxelmwifo ministris<br />

aparati, saqarTvelos ganaTlebisa da<br />

mecnierebis saministro da saqarTvelos<br />

wamyvani universitetebi axorcieleben.<br />

swavleba qarTul enaze mimdinareobs<br />

da TiToeuli studentis<br />

swavla saxelmwifo saswavlo grantiT<br />

finansdeba.<br />

Zeglebisa da istoriuli<br />

adgilebis saerTaSoriso dRe<br />

Zeglebisa da istoriuli adgilebis<br />

saerTaSoriso dRes baTumis<br />

SoTa rusTavelis saxelmwifo universitetis<br />

studentebi kvireuliT<br />

aRniSnaven. axalgazrdebma aWaris<br />

kulturuli memkvidreobis dacvis<br />

saagentos warmomadgenlebTan erTad<br />

petras cixis dasufTavebis aqciaSi<br />

miiRes monawileoba. kvireulis farglebSi<br />

aseve igegmeba studenturi<br />

konferenciisa da esses konkursis<br />

Catareba, arqeologiur da mxareTmcodneobis<br />

muzeumebSi saswavlo-SemecnebiTi<br />

turis mowyoba, sxva istoriuli<br />

Zeglebisa da eklesiebis<br />

dasufTaveba. Zeglebisa da istoriuli<br />

adgilebis saerTaSoriso dRe<br />

1983 wels iuneskosa da ikomosis<br />

gadawyvetilebiT dawesda.<br />

wablanaSi tragediis<br />

Sedegad daRupulTa xsovnas<br />

pativi miages<br />

baTumis SoTa rusTavelis saxelmwifo<br />

universitetis reqtorma,<br />

profesorma alioSa bakuriZem, profesor-maswavleblebma<br />

da studentebma<br />

pativi miages 1989 wlis 19<br />

aprils maRalmTian aWaraSi mewyeris<br />

Sedegad daRupulTa xsovnas. aWaris<br />

adgilobrivi xelisuflebisa da<br />

sazogadoebis warmomadgenlebTan<br />

erTad sofel wablanaSi datrialebuli<br />

tragedia gaixsenes da 6 maisis<br />

parkSi mdebare memoriali yvavilebiT<br />

Seamkes. 23 wlis win stiqiur<br />

ubedurebas 23 adamianis sicocxle<br />

Seewira.


aprili<br />

stilTa aRreva da akademiuri<br />

weris swavlebis aucilebloba<br />

funqciuri stilis<br />

cneba, anu stilTa diferenciacia<br />

Tanamedrove stilistikis<br />

aqtualuri sakiTxia. mas gansakuTrebuli<br />

adgili uWiravs<br />

akademiuri weris kursSic. am<br />

disciplinaSi damoukidebeli,<br />

argumentirebuli msjelobis<br />

unaris CamoyalibebasTan er-<br />

Tad didi mniSvneloba eniWeba<br />

imasac, Tu rogor SevarCioT<br />

Sesabamisi enobrivi stili.<br />

sityva funqciuri daniSnulebiTs<br />

niSnavs. am sityvas ori<br />

mniSvneloba aqvs: erTi momdinareobs<br />

funqciisgan, meore<br />

funqcionirebas ukavSirdeba.<br />

teqstis stili ganisazRvreba<br />

konkretuli situaciis, adresatis<br />

asakis, ganaTlebis, fonuri<br />

codnis, socialuri statusis,<br />

interesTa sferos gaTvaliswinebiT.<br />

aristotele ,,ritorikaSi~<br />

xazgasmiT miuTiTebda imaze,<br />

rom stili ,,ar unda iyos arc<br />

amaRlebuli, arc mdabali, aramed<br />

mizanSewonili: ,,Seuferebelia,<br />

roca mona lamazi sityvebiT<br />

laparakobs umniSvnelo<br />

sagnebze. msmenels egoneba orators<br />

Cemi motyueba surs, rogorc<br />

meRvines Sereuli Rvini-<br />

To. Tu alisferi wamosasxami<br />

uxdeba axalgazrdas, maSin raRa<br />

Sehferis moxucs? maT xom erTnairi<br />

tansacmeli ar uxdebaT.<br />

roca vinme ginda Seamko, unda<br />

Seadaro imave gvarSi saukeTesos,<br />

magram roca ginda aZago,<br />

maSin uaress unda Seadaro~.<br />

kargi stilis sityva an nawarmoebi<br />

mizanSewonili, e.i. sagnis<br />

Sesabamisi unda iyos~, - askvnida<br />

oratori.<br />

qarTuli enis funqciuri<br />

mravalferovneba mis mravalplanianobas<br />

ukavSirdeba: ,,Tanamedrove<br />

qarTuli saliteraturo<br />

enis mravalplanianoba da<br />

polivalentovneba TavisTavad<br />

ganapirobebs mis mravalmxriv<br />

funqcionalur da stilistikur<br />

gantotebas. saliteraturo<br />

enis funqciebis amgvari deferenciacia<br />

Sepirobebulia im<br />

rTuli da araerTgvarovani<br />

amocanebiT, rasac is sruliad<br />

gansxvavebul profesiul<br />

sferoebSi sxvadasxva dros<br />

asrulebs. swored funqcionaluri<br />

areebis gafarToeba da<br />

garTuleba iwvevs saliteraturo<br />

enis gamokveTil stilistikur<br />

diferenciacias. rac<br />

ufro ganviTarebuli da polivalentovania<br />

saliteraturo<br />

ena, miT ufro gamokveTili da<br />

Camoyalibebulia misi funqcionirebis<br />

areebi~ - wers a.<br />

arabuli.<br />

funqciuri stilebi warmoSva<br />

sazogadoebrivi<br />

cxovrebis moTxovnebma, misma<br />

mravalmxrivma ganviTarebam.<br />

mravalsaukunovani qarTuli<br />

saliteraturo enis rols<br />

uCveulod zrdis saqarTvelos<br />

sazogadoebriv-kulturuli<br />

cxovrebis mravalmxrivi ganvi-<br />

Tareba da misi daxvewa sazogadoebisa<br />

da calkeuli adamianis<br />

metyvelebis kulturis amocanaa<br />

(kvaracxelia).<br />

stilis saxeobebze saubrisas,<br />

Cveulebriv, gansakuTrebul<br />

yuradRebas aqceven maT ganmasxvavebel<br />

niSnebs, im specifikas,<br />

rac maT avtonomiurobas ani-<br />

Webs, rac maT TavisTavadobas<br />

qmnis. amave dros mxedvelobaSia<br />

misaRebi isic, rom maT Soris<br />

Cinuri kedeli ar arsebobs,<br />

jer erTi, saerToa enobrivi<br />

resursebi, meorec, TiTqmis ar<br />

arsebobs iseTi enobrivi niSani<br />

an saSualeba, romelic mxolod<br />

erT romelimeSi gvxvdeba da<br />

stilTa aRreva da akademiuri weris swavlebis aucilebloba<br />

ar gamoiyeneba meoreSi. erTi<br />

da igive niSani Seileba Segvgxvdes<br />

ramdenime stilSi, magram<br />

erTisTvis niSandoblivi iyos<br />

igi, meorisTvis _ aucilebeli.<br />

mag.: logikuroba gvxvdeba<br />

samecniero stilSic da oficialur-saqmianSic.pirvelisTvis<br />

igi aucilebeli niSania,<br />

savaldebuloa meorisTvisac,<br />

sasaubro stilSi ki sasurvelia,<br />

Tumca araa Zalian aucilebeli.<br />

sizuste da lakoniuroba<br />

aris samecniero stilis niSanic,<br />

oficialur-saqmianisac da<br />

mxatvruli literaturisac, magram<br />

am ukanasknelSi mas sruliad<br />

gansxvavebul funqcias<br />

asrulebs. stilTa gansxvavebuli<br />

niSnebi maTi danawevrebis<br />

saSualebas iZleva.<br />

mokled, stilTaSorisi<br />

sazRvrebi moZravia, zogjer<br />

erTi stilis niSnebi meordeba<br />

meoreSi, magram es niSnebi<br />

erTi stilisTvis dominanturia,<br />

meorisTvis +_ ara.<br />

erTi da igive niSani gadadis<br />

sxvadasxva stilSi, magram avlens<br />

Rrma Taviseburebas, iZens<br />

stilistikur funqcias. Tu mas<br />

es funqcia ar akisria, maSin<br />

igi gadaxrad miiCneva. stilTaSorisi<br />

sazRvrebis aRreva,<br />

daucveloba Tanamedroveobis<br />

metad aqtualuri problemaa.<br />

mravalstilianoba azrs<br />

gaugebars xdis _ xazgasmiT<br />

aRniSnavda aristotele da sagangebod<br />

msjelobda stilTa<br />

diferenciaciis sakiTxis Sesaxeb:<br />

,,axlac bevr gaunaTlebel<br />

adamians hgonia, rom poetebi<br />

lamazad laparakoben. sinamdvileSi<br />

ki es ase araa, radgan<br />

sruliad gansxvavebulia Cveulebrivi<br />

salaparako da poeziis<br />

stili. ,,yovel gvarSi<br />

ixmareba am gvarisTvis damaxasiaTebeli<br />

stili, radgan erTi<br />

da igive araa werilobiTi da<br />

sakamaTo, samosamarTlo da<br />

sajaro sityvebi. pirveli gulixmobs<br />

berZnuli enis karg<br />

codnas, meore ki imas, rom ar<br />

iyo iZulebuli sdumde maSin,<br />

roca ginda vinmes raime uTxra.<br />

sajaro sityva ferweras hgavs,<br />

sadac Suq-Crdilia gamoyenebuli.<br />

samosamarTlo ufro zustia,<br />

mimarTulia erTi mosamar-<br />

Tlisadmi, masSi naklebad aris<br />

gamoyenebuli oratoruli xerxebi~<br />

(iqve, 168).<br />

stilis xuTi saxeoba arsebobs:<br />

samecniero; oficialur-saqmiani;publicisturi;<br />

mxatvruli literaturis,<br />

sasaubro. mxatvruli literaturis<br />

enas stilTa sistemaSi<br />

gansakuTrebuli adgili<br />

uWiravs. mxatvruli miznebiT<br />

SeiZleba gamoiyenebodes ara<br />

calkeuli elementebi, aramed<br />

sxva stilTa mTliani fragmentebi,<br />

aseve araliteraturuli<br />

sityvebi da gamoTqmebic:<br />

Jargonizmebi, vulgarizmebi da<br />

dialeqtizmebi.<br />

stilTaSoris urTierTobebs<br />

adareben saliteraturo<br />

enisa da dialeqtebis mimarTebasac:<br />

erTi dialeqtis gadasvla<br />

meoreSi imdenad mravalferovania<br />

da maTi sazRvrebi<br />

gamoukveTelia, rom SeuZlebelia<br />

saubari maTi arsebobis<br />

qarTul saliteraturo<br />

enas funqciur stilTa srulyofili,<br />

kargad ganviTarebuli<br />

sistema aqvs. TiToeuli maTgani<br />

emsaxureba sazogadoebrivi<br />

saqmianobis sxvadasxva sferos:<br />

mecnierebas- samecniero stili,<br />

administraciul-samarTlebriv<br />

sferos _ oficialur-saqmiani,<br />

sazogadoebriv-politikur<br />

moRvaweobas-publicisturi,<br />

yofiT urTierTobebs- sasaubro.<br />

stilis calkeuli saxeoba<br />

funqcionirebs sazogadoebrivi<br />

moRvaweobis gansazRvrul<br />

sferoSi, isini SedarebiT<br />

Caketil sistemebs qmnian. amaTgan<br />

gansxvavebiT, mxatvruli<br />

literaturis stili ar ukav-<br />

Sirdeba adamianis praqtikul<br />

moRvaweobas, igi realizdeba<br />

literaturisa da xelovnebis<br />

sferoSi, akisria esTetikuri<br />

funqcia da arc Caketil sistemas<br />

qmnis. Tu stilis danarCeni<br />

saxeobebis gamoyofis safuZveli<br />

adamianis saqmianobis praqtikuli<br />

sferoebia, es ukanaskneli<br />

enis SemoqmedebiT, mxatvrul<br />

realizebas ukavSirdeba.<br />

maSasadame, calkeul stils<br />

axasiaTebs enobriv saSualeba-<br />

Ta gansakuTrebuli sistema.<br />

yvela stilisaTvis saerToa<br />

ramdenime niSani: gamarTuli<br />

metyvelebisa da swori werisaTvis<br />

aucilebel niSanTa er-<br />

Toblioba: 1) azris gamoxatvis<br />

siswore _ winadadebaSi azris<br />

gamosaxatavad saWiro sityvebi<br />

Sinaarsobrivad da gramatikulad<br />

sworad ukavSirdeba erTmaneTs;<br />

2) metyvelebis sizuste<br />

_ metyveleba zustia Tu orazrovnebisa<br />

da gaugebrobisagan<br />

dazRveulia; 3) metyvelebis<br />

mkafiooba; 4. lakoniuroba<br />

(yvelaze mizanSewonilia zomieri<br />

sityva: saTqmeli unda<br />

iyos mokle da tevadi; 5) siwminde<br />

(normatiuloba). unda<br />

davicvaT saliteraturo enis<br />

normebi, ar gamoviyenoT barbarizmebi,<br />

dialeqtizmebi,<br />

Jargonizmebi, kalkebi; 6) bunebrioba<br />

(gamoviyenoT mocemuli<br />

enisTvis niSandoblivi Tqmebi);<br />

7) sityvaTa wyoba.<br />

yovel stils garda<br />

saerTo niSnebisa, moepoveba<br />

specifikuri maxasiaTeblebi<br />

- sagangebod SerCeuli enobrivi<br />

SesaZleblobebi. erTi<br />

enobrivi stilis niSnebi Sei-<br />

Zleba ganmeordes sxva enobriv<br />

stilSi, magram ganmeorebisas<br />

isini, Cveulebriv, yovelTvis<br />

iZenen sxva funqciebs, amitom<br />

Tu maT raRac gansakuTrebuli<br />

funqcia ar ekisrebaT, ar unda<br />

gamoviyenoT, amiT davicavT<br />

stilTaSoris sazRvrebs, rac<br />

zogadsakacobrio, da amasTan,<br />

metad aqtualuri problemaa.<br />

saliteraturo enisa da<br />

cocxali metyvelebis, wignuri<br />

da sasaubro stilis, mxatvrulisa<br />

da samecnieros gaudiferencirebloba<br />

adamianis saqmianobis<br />

yvela sferos gavlenis<br />

Sedegia. enobrivi stili istoriulad<br />

viTardeba da icvleba,<br />

magram ise ara, rom sxva stils<br />

Seerios. Tu davakvirdebiT,<br />

Zneli SesamCnevi araa, sagazeTo<br />

statiebSi familiaruli (Sinauruli<br />

da gaubraloebuli)<br />

metyvelebis nimuSebis, Tundac<br />

Jargonizmebis gamoyeneba.<br />

amaze sagangebod miuTiTebs a.<br />

arabuli: ,,Tanamedrove saliteraturo<br />

enis uaxlesi tendenciebi<br />

swored am mimarTulebiT<br />

warimarTa. amas Sida procesebTan<br />

erTad dasavluri, e. w.<br />

maskulturis farTod SemoWramac<br />

Seuwyo xeli. enis vulgarizaciis<br />

aRniSnulma tendenciam,<br />

oficialuri urTierTobebis<br />

familiarizaciam ara mxolod<br />

saxelisuflebo, saparlamento<br />

da satelevizio metyvelebaSi<br />

iCina Tavi, aramed centraluri<br />

gazeTebis iseT publikacieb-<br />

Sic gamomJRavnda, romlebic<br />

oficialur-saqmiani stilis<br />

CarCoebSi unda Tavsdebodnen:<br />

,,Toremze viWedebiT~; ,,dabro<br />

misca~, „uTvalavjer gauiasnes,<br />

Tu vin unda moxvdes momaval<br />

parlamentSi“ da sxva mravali...<br />

Jargonuli metyvelebisTvis<br />

damaxasiaTebelia leqsikis ga-<br />

Raribeba, barbarizmebis moZaleba,<br />

akviatebuli frazeologiis<br />

gabatoneba. gaifarTova<br />

asparezi sityva ,,problemam~.<br />

igi yovelgvari dabrkolebis,<br />

siZnelis Seferxebis gamosaxatavad<br />

gamoiyeneba... aseTi tendenciebi<br />

ara mxolod aRaribebs<br />

saliteraturo enas, aramed<br />

safuZvlianad arRvevs ukve ganmtkicebul<br />

enobriv sistemas, qmnis<br />

seriozul safrTxes, saer-<br />

Tod daukargos saxe saukuneTa<br />

ganmavlobaSi erT-erT mTavar<br />

kulturul memkvidreobas.<br />

Tanamedrove qarTul presaSi<br />

TiTqmis normad iqca Jurnalistma<br />

weros ise, rogorc<br />

metyvelebs. operatiulobidan<br />

gamomdinare Jurnalistebi<br />

Tavs uflebas aZleven nedli<br />

enobrivad masala mogvawodon,<br />

riTac imaze mets aSaveben, vidre<br />

hgoniaT. ukanasknel xans<br />

naklebi yuradReba eqceva imas,<br />

rom sityvebs leqsikonSi axlavs<br />

specialuri aRniSvnebi:<br />

moZvelebuli, saubruli, ironiuli<br />

da a. S. sxarti da<br />

dinamikuri Txrobis misaRwevad<br />

publicistur stilSi xSirad<br />

gamoiyeneba barbarizmebi, vulgarizmebi,<br />

Jargonizmebi: magaliTad:<br />

,,iseTi filmi ar unda gadaiRo,<br />

romelic ,,CernuxaSi’’<br />

gadava da gamouvalobis SegrZnebas<br />

dautovebs adamianebs~;<br />

,,qalaqSi modnicebi ar gvyavs~<br />

( gamoyenebulia saTaurad);<br />

,,gamofenis mTavari muRami<br />

is iyo, rom namuSevrebi uaxloesi<br />

ori wlis ganmavlobaSi<br />

unda yofiliyo Seqmnili~;<br />

,,egeb intuiciiT, smeniT<br />

an raRac zebunebrivi mkiTxveluri<br />

sensorebiT mainc<br />

migvexvedrebina mkiTxveli, rom<br />

magar teqstebs vkiTxulobT~;<br />

,,goga xaCiZe yvelaze magari<br />

ministria~;<br />

,,cxeli wignebi saxlSi mitaniT~;<br />

,,sul eSpilkaveba am biWs~;<br />

damaxinjebulia TviT myari<br />

gamoTqmebic ki:<br />

,,es olimpiuri Cempioni<br />

parlamentSi arcerT Cxubs ar<br />

mohklebia~;<br />

,,am saqmis ainunSi ar aris~<br />

(unda iyos baiburSi ar aris);<br />

,,mas baiburSic ar agdebs~<br />

(unda iyos ainunSi ar agdebs)<br />

,,am qveyanam erT- erTma<br />

gauwia daxmarebis xeli Cvens<br />

qveyanas~. unda iyos: daxmareba<br />

gauwia an daxmarebis xeli gauwoda).<br />

aqve gvxvdeba sasaubro<br />

enisTvis damaxasiaTebeli sametyvelo<br />

saSualebebis ekonomia.<br />

saubarSi msazRvrel-sazRvruli<br />

iSviaTadaa warmodgenili<br />

srulad, sazRvruli xSiradaa<br />

gamotovebuli. mag.: diplomi<br />

- sadiplomo Sroma, dekretisadekreto<br />

Svebuleba; Cabareba-universitetSi<br />

Cabareba,<br />

damTavreba _ universitetis<br />

damTavreba, moxsna _ samsaxuridan<br />

gaTavisufleba. miuxedavad<br />

wevris gamotovebisa, gagebineba<br />

ar Wirs. am stilis sintaqsi<br />

emyareba sityvaTa leqsikur<br />

mniSvnelobas.zogjer gamotovebulia<br />

wevri, magram mis magivrobas<br />

eweva sufiqsi, romelic<br />

xSirad araqarTulia. mag.<br />

marSrutka (nacvlad samarSruto<br />

taqsisa), gazirovka (nacvlad<br />

gaziani sasmelisa). amave stil-<br />

Si vxvdebiT sityvaTa gamotovebis<br />

sxva SemTxvevebsac: mag.:<br />

rusTavelze vcxovrob (rusTavelis<br />

gamzirze vcxovrob); va-<br />

Jaze dagelodebiT (vaJa-fSavelas<br />

gamzirze dagelodebiT);<br />

maTematika modis (maTematikis<br />

maswavlebeli modis); maTematika<br />

gagvicda (maTematikis gakveTili<br />

gagvicda).<br />

ukanaskneli magaliTebidan<br />

Cans, rom gamotovebulia sxvadasxva<br />

wevri, magram es sulac<br />

ar uSlis xels gagebinebas,<br />

Tumca aseTi formebis gamoyeneba<br />

Secdomaa publicistur<br />

stilSi, igi mwignobruli da<br />

sasaubro stilis aRrevas warmoadgens:<br />

,,Tanamedrove mwerlebi<br />

gadavikiTxe~, ,,am JurnalSi<br />

axalbeda mwerlebs beWdaven~;<br />

,,mozrdili irealurSi darCeba~;<br />

,,xelovnebis menejmentze abarebs<br />

TbilisSi~; ,,me amaze aRar<br />

gavivrcobi~“... amave stilSi<br />

gvxvdeba xelovnuri eqspresebi:<br />

,,daalaiqa~, ,, daaqolinga~,<br />

,,daastatusa~, ,,dagosta~“....<br />

ikveTeba ori urTierTsawinaaRmdego<br />

tendencia: erTi<br />

mxriv saTqmeli garTulebuli<br />

da ,,gamecnierebulia~, meore<br />

mxriv, gaubraloebuli, zedmetad<br />

daaxloebuli sasaubro<br />

enasTan, rac, samwuxarod, dabaloi<br />

wignierebis maCvenebelia.<br />

stilTa aRrevad iTvleba sakuTriv<br />

samecniero stilis naSromis<br />

gazeTSi dabeWdvac. igi<br />

aucileblad unda ganitvirTos<br />

specifikuri terminebisgan, ena<br />

gaxdes sayovelTao, sxvanairad<br />

ver daakmayofilebs samecniero-popularuli<br />

stilis<br />

moTxovnebs. marTalia, stilTa<br />

unifikacia globalizaciis<br />

Tanamdevi procesia, magram es<br />

sruliadac ar niSnavs sasaubro<br />

da mwignobruli, mecnieruli<br />

da mdabiuri metyvelebis aRrevas,<br />

gamTlianebas. es sakiTxi<br />

akademiuri weris swavlebis<br />

erT–erTi prioritetia, dResdReobiT<br />

aqtualuria stilTa<br />

diferenciaciis, maTi transformaciis<br />

codna, miznobrivi<br />

teqstebis Seqmna, rasac saTanado<br />

yuradReba ar eqceva.<br />

nana cecxlaZe,<br />

asocirebuli profesori<br />

ltlf tyf<br />

mSobliur enas,<br />

qarTveli xalxi<br />

JamTa siRrmidan icavda<br />

myarad,<br />

TviT eric enam<br />

gadaarCina,<br />

ar gadaSenda,<br />

icocxlebs marad.<br />

qarTvelisaTvis<br />

mSobeli ena,<br />

marTlac dedaa,<br />

wyaloba RvTisa,<br />

qarTuli sityva,<br />

qarTuli geni,<br />

gvzrdis amay Svilad,<br />

baris Tu mTisa.<br />

qarTulad sityvebs _<br />

Seni Wiri me,<br />

Sen Semogevle, an<br />

genacvale,<br />

gulwrfelad vambob,<br />

viciT rom niSnavs<br />

_ sxvisi Wiri Sens<br />

lxins anacvale.<br />

farnavaz mefis,<br />

curtavelisa,<br />

ena xanZTel Tu SavTel<br />

berisa,<br />

SoTasi, tbelis, ilias,<br />

vaJas,<br />

gogebaSvilis deda<br />

enisa.<br />

ena xaxulis, oSkis,<br />

varZiis,<br />

bagratis, tbeTis,<br />

jvris, iSxanisa;<br />

gelaTis, gremis,<br />

iyalTos, zarzmis,<br />

ena biWvinTis Tu<br />

xixanisa.<br />

palestinaSi beTlemis<br />

]koSkze,<br />

wyisze javaxeTs,<br />

bolniss sionze,<br />

Zveli qarTuli warwera<br />

moCans,<br />

viT mTebi beber<br />

kavkasionze.<br />

kacobriobis<br />

damwerlobebSi,<br />

im eqvsTa Soris aris<br />

qarTuli,<br />

nusxaxucuriT,<br />

asomTavruliT,<br />

Cveni anbani amoqarguli.<br />

nuTu zezvas da mziasgan<br />

modis<br />

amouwurav sityvis<br />

maragiT,<br />

rogorc weria, ise<br />

kiTxulob<br />

asos Tu bgeras qarTul<br />

qaragmiT.<br />

mSobeli ena burjia<br />

eris,<br />

ena winapris da<br />

STamomavlis;<br />

rwmena, sibrZne da jani<br />

qarTvelis,<br />

niWi warsulis, bedi<br />

momavlis.<br />

anzor diasamiZe,<br />

emeritusi profesori


giyvardeT erTmaneTi!...<br />

amqveynad Cvens yofnas azri<br />

ar eqneboda, rom ara udidesi<br />

Zala, romelic _ rogorc<br />

amboben, glaxaks mdidrad<br />

aqcevs, uSnos lamazad, uniWos<br />

niWierad. D...da ra unda iyos es<br />

grZnoba Tu ara siyvaruli?!<br />

rogorc galaktioni gvaswavlis:<br />

`usiyvarulod mze ar<br />

sufevs cis kamarze,<br />

sio ar dahqris, tye ar<br />

krTeba sasixarulod.~<br />

siyvaruli imdenad didi<br />

grZnobaa, rom SeuZlia adamianis<br />

gadarCena, misi gamosworeba,<br />

cxovrebis gzaze dayeneba.<br />

Ees ki miiRweva sulieri amaRlebiT.<br />

cnobilia, rom `adamians<br />

SeuZlia amaRldes Rmer-<br />

Tamde an daeces cxovelamde~.<br />

swored siyvaruli aamaRlebs<br />

adamians.<br />

`siyvarulSi~ Cveulebriv,<br />

vgulisxmobT mxolod qalvaJis<br />

grZnobas. sinamdvileSi<br />

ki igi mravalgvaria. arsebobs<br />

dedaSviluri, daZmuri,<br />

megobruli da kidev sxva saxis<br />

siyvaruli. Yyvelam kargad<br />

icis, rom valentinoba SeyvarebulTa<br />

dRea, Tumca saqarTveloSi<br />

1993 wlidan siyarulis<br />

dRis saxeliT aRiniSneba<br />

15 aprilic, damaarsebeli ki<br />

Cveni Tanamemalule da Tanamedrove<br />

beso CubiniZea, romelic<br />

maSin mozardebisTvis<br />

sakmaod popularuli Jurnalis<br />

`vaskvlavebis~ redaqtori<br />

gaxldaT.<br />

mogexsenebaT, qal-vayis siyvarulis<br />

dRed 14 Tebervali<br />

iTvleba, 15 aprili ki<br />

yvelanairi siyvarulis dRea.<br />

vfiqrobT, interesmoklebuli<br />

ar iqneba sxvadasxva saxis siyvarulis<br />

magaliTebis Cveneba:<br />

salome da rati Cveni universitetis<br />

studentebi arian.<br />

amboben, rom erTmaneTi uyvarT.<br />

maSin roca maTi grZnoba<br />

drois gamocdas gauZlebs da<br />

swavlas daasruleben, daqorwindebian<br />

kidec.<br />

salome:<br />

_ Cemi sayvareli adamiani<br />

CemTvis marTlac Zalian bevrs<br />

niSnavs. is CemTvis yvelaferia.<br />

maSinac ki, roca ver vxedav,<br />

Zalian maklia. usazRvrod<br />

miyvars da imedia sul<br />

erTad viqnebiT. bednieri<br />

var, aseT karg adamians rom<br />

Sevuyvardi.<br />

rati:<br />

_ siyvaruli udidesi<br />

grZnobaa. me bednieri var, rom<br />

miyvars da Cemi guli savsea<br />

siyvaruliT. siyvarulma Cemi<br />

cxovreba radikalurad Secvala.<br />

roca giyvars, cdilob es<br />

grZnoba SeinarCuno. Mmadloba<br />

ufals, rom siyvarulis Sansi<br />

momca, ramac cxovreba gamixalisa<br />

da gamilamaza. siyvaruli<br />

Cemi mamoZravebeli Zalaa.<br />

Mmis gareSe Cemi cxovreba erTferovani<br />

iqneboda.<br />

darina da naTia bavSvobidan<br />

megobroben. isini<br />

gulwrfel, megobrul siyvarulze<br />

saubroben:<br />

Ddarina:<br />

_ CemTvis namdvili megobari<br />

yvelaferia. masTan<br />

SemiZlia gulis gadaSla. vici,<br />

is arasdros miRalatebs, yovelTvis<br />

Cemi erTgulia da<br />

misi imedi maqvs. Ppiradad me<br />

Zalian miyvars Cemi megobari<br />

da misTvis mzad var nebismier<br />

daTmobaze wavide.<br />

naTia:<br />

_ Cemi megobari erTaderT<br />

adamianad meguleba, visi<br />

imedic yovelTvis SeiZleba<br />

mqondes. bavSvobidan vicnob<br />

da erTi dRec ar maxsovs<br />

iseTi, rom Cem gverdiT ar<br />

idges WirSic da lxinSic<br />

da rac mTavaria, igi CemTvis<br />

uangarod akeTebs yvelafers.<br />

RvTis wyalobaa, aseTi adamiani<br />

gverdiT rom myavs da<br />

vcdilob misTvisac iseTive<br />

araCveulebrivi da saimedo<br />

viyo, rogoric isaa CemTvis.<br />

Mmis gareSe cxovrebis erTi<br />

dRec ver warmomidgenia.<br />

lia da nino dedaSvilur<br />

siyvarulze saubroben. dedam<br />

piradi kariera SvilisTvis<br />

rom mzrunveloba ar moeklo,<br />

daTmo daiviwya. Tavis mxriv,<br />

dRes ninosTvis deda upirvelesi<br />

saficari da salocavi<br />

xatia.<br />

lia:<br />

_Ddedoba udidesi bednierebaa,<br />

gansakuTrebiT ma-<br />

Sin, roca iseTi Svili gyavs,<br />

rogoric Cemi gogonaa. axalgazrdobaSi<br />

CemTvis yvelaze<br />

mTavari kariera iyo, magram<br />

Tavi realurad maSin miviCnie<br />

ubednieresad, roca nino<br />

gamiCnda. Mmasze zrunva, misi<br />

warmatebebis gagoneba, gaciskrovnebuli<br />

Tvalebis xilva,<br />

CemTvis udidesi sixarulia.<br />

Mmiyvars is da vcdilob sxvebsac<br />

gavuziaro es bedniereba.<br />

Nnino:<br />

_ CemTvis ori usayvarlesi<br />

adamiani arsebobs. Ppirvel rig-<br />

Si deda, romelmac sicocxle<br />

maCuqa da cxovreba momiZRvna.<br />

is Cemi usayvarlesi megobaricaa.<br />

naTqvamia, dedaSviluri<br />

siyvaruli mZleTamZleao da<br />

albaT, es sityvebi Cemi da dedikos<br />

urTierTobaze iTqmis.<br />

iseTi aRfrTovanebuli var<br />

misiT, rom sityvebi ar myofnis<br />

amis gadmosacemad. Uufals<br />

madlobas vwirav, rom aseTi<br />

adamianis Sviloba marguna.<br />

yvelas mogilocavT gazafxulis<br />

kidev erT ulamazes<br />

dResaswauls da gisurvebT,<br />

siyvaruliT gecocxloT,<br />

radgan ar arsebobs amaze<br />

didi grZnoba dedamiwaze.<br />

swored siyvaruli xdis Cvens<br />

arsebobas sainteresos. `siyvarulo<br />

Zalsa Sensa~ _<br />

amasve gvmoZRvravs Cveni didi<br />

Tanamemamule da Cemma respondentebmac<br />

swored es aRniSnes.<br />

ise. zogjer imasac vfiqrob,<br />

rom siyvaruls gansakuTrebuli<br />

dRe ar sWirdeba. RmerTma<br />

samyaro siyvaruliT Seqmna da<br />

yoveli dRec siyvarulisaa.<br />

wels CvenTan aRdgomis<br />

brwyinvale dResaswauli da<br />

e.w. qarTuli siyvarulis dRe<br />

erTmaneTs daemTxva. SeuZlebeli<br />

iyo, gamogvparvoda Cveni<br />

qalaqis quCebSi SeyvarebulTa<br />

imediani saxeebi da milocva<br />

_ <strong>qriste</strong> <strong>aRsdga</strong>! _ WeSmaritad<br />

<strong>aRsdga</strong>!<br />

<strong>qriste</strong>rmieri madliT giyvardeT<br />

erTmaneTi!<br />

ganaTlebisa da<br />

mecnierebaTa fakultetis<br />

geografiis specialobis<br />

I kursis studenti<br />

naTia cinariZe<br />

siyvarulis fsiqologia<br />

Tu vinme giyvars, adamiani<br />

xar, _ es sityvebic ki sakmarisia<br />

imis asaxsnelad, Tu ra adgili<br />

uWiravs siyvaruls Cvens<br />

cxovrebaSi, magram ar unda<br />

dagvaviwydes robert stenbergis<br />

sityvebic: `gamoxatvis gareSe<br />

udidesi siyvarulic ki<br />

SeiZleba mokvdes.~ siyvaruli<br />

rTuli fsiqikuri mdgomareobaa,<br />

misTvis damaxasiaTebelia:<br />

1) grZnobebis, azrebisa da moqmedebebis<br />

akviatebuli koncentrireba<br />

siyvarulis obieqtze<br />

im zomiT, rom es xSirad sxva<br />

sazrunavis ugulebelyofasac<br />

iwvevs; 2) ukiduresi subieqturoba,<br />

ris gamoc upiratesad<br />

aRiqmeba siyvarulis obieqtis<br />

dadebiTi Tvisebebi; 3) amaRlebuli<br />

guneba-ganwyobileba;<br />

4) seqsualuri ltolva siyvarulis<br />

obieqtis mimarT. siyvarulis<br />

acileba da kontroli<br />

SeuZlebelia, rac mianiSnebs<br />

mis organul Zirebze. marTlac,<br />

dadgenilia, rom am dros<br />

gamoiyofa iseTi hormonebi,<br />

romelTa fiziologiuri da<br />

fsiqologiuri efeqti narkotikuli<br />

zemoqmedebis adekvaturia,<br />

magram es nivTiereba<br />

mudmivad ar gamomuSavdeba. Sesabamisad,<br />

umetes SemTxvevaSi,<br />

siyvarulis grZnobis simZafre<br />

2-3 wlis Semdeg iklebs.<br />

Cven yvela ar SeiZleba gviyvardes.<br />

razea am SemTxvevaSi<br />

Cveni gemovneba dafuZnebuli?<br />

Amas nawilobriv naTelyofs evoluciuri<br />

fsiqologia, romlis<br />

Tanaxmad adamianebis seqsualuri<br />

motivaciisa da qcevis Taviseburebebi<br />

BCamoyalibda evoluciis<br />

procesSi STamomavlobis<br />

gaCenis, SenarCunebisa da Semdgom<br />

TaobaSi mSoblebis genebis<br />

gadacemasTan dakavSirebiT. es<br />

gasagebs xdis gansxvavebebs im<br />

moTxovnebSi, romlebsac qalebi<br />

da kacebi uyeneben maT partniorebs<br />

fizikuri, fsiqikuri<br />

da socialuri TvalsazrisiT.<br />

mraval kulturaSi Catarebuli<br />

gamokvleva cxadyofs, rom<br />

sazogadod mamakacebi qalebze<br />

met yuradRebas aqceven partnioris<br />

garegnul mxares. isini<br />

upiratesobas aniWeben qalebis<br />

iseT proporciebs, romlebic<br />

optimaluria Svilis yolis da<br />

movlis TvalsazrisiT. qalebi<br />

met yuradRebas aqceven partnioris<br />

im Tvisebebs, romlebic<br />

uzrunvelyofen mis dacvas. isini<br />

gacilebiT did mniSvnelobas<br />

aniWeben partnioris socialur<br />

statuss, mis finansur mdgomareobas<br />

da iseT pirovnul<br />

Tvisebebs, rogoricaa: ambiciuroba,<br />

Sromismoyvareoba da<br />

inteleqti, stabiluroba da<br />

erTguleba, rac imis erTgvari<br />

garantiaa, rom garkveuli xnis<br />

ganmavlobaSi igi Seecdeba uzrunvelyos<br />

ojaxi materialuri<br />

resursebiT.<br />

robert stenbergis siyvarulis<br />

samkomponentiani Teoria<br />

gviCvenebs imas, ra rTulia<br />

axlo, sasiyvarulo urTierTobebSi<br />

warmatebis miRweva. robert<br />

stenbergi am grZnobas ganixilavs,<br />

rogorc samkuTxeds<br />

da is Tvlis, rom siyvaruli<br />

Sedgeba 3 komponentisgan: I<br />

– esaa intimuroba, siaxlovis<br />

grZnoba, romelic vlindeba<br />

sasiyvarulo urTierTobebSi.<br />

mosiyvarule adamianebi grZno-<br />

ben, rom dakavSirebuli arian<br />

erTmaneTTan. siaxloves aqvs<br />

sxvadasxva gamovlineba. adamians<br />

surs, rom misi sayvareli<br />

adamianebis cxovreba gaxados<br />

ukeTesi, maT mimarT ganicdis<br />

gulwrfel simpatias da roca<br />

isini arian mis gverdiT, Tavs<br />

grZnobs bednierad. adamiani<br />

moelis, rom rTul wuTebSi<br />

isini mxars dauWeren da Tvi-<br />

Tonac cdilobs daanaxvos<br />

maT, rom mzadaa imaves gasakeTeblad.<br />

maT aqvT saerTo interesebi,<br />

erTmaneTs uziareben<br />

nivTebs, azrebs, grZnobebs. _<br />

vneba igi emociaa da ekuTvnis<br />

aRgznebis iseT saxes, romelsac<br />

mivyavarT fizikur ltolvamde<br />

da seqsualur qcevamde. sqesobrivi<br />

moTxovnilebebi aq mniSvnelovania,<br />

magram ar warmoadgens<br />

erTaderT motivacias,<br />

magaliTad, TviTpativiscemisa<br />

da mxardaWeris moTxovnilebam<br />

SeiZleba iTamaSos garkveuli<br />

roli. zogjer siaxlove<br />

iwvevs vnebebs, sxva SemTxvevaSi<br />

ki vneba SeiZleba uswrebdes<br />

siaxloves.<br />

_ gadawyvetileba/valdebulebebi.<br />

siyvarulis am komponents<br />

aqvs xanmokle da xangrZlivi<br />

aspeqtebi. xanmokle<br />

aspeqtSi aisaxeba gadawyvetileba<br />

imis Sesaxeb, rom konkretul<br />

adamians uyvars meore adamiani.<br />

xangrZlivi aspeqti ki esaa valdebuleba,<br />

rom man SeinarCunos<br />

es siyvaruli. es sami komponenti<br />

qmnis sxvadasxva kombinacias,<br />

romelTa demonstrirebisTvis<br />

stenbergma SeimuSava sasiyvarulo<br />

urTierTobebis sistema.<br />

simpaTia, romelic gulisxmobs<br />

intimurobas. vnebiani siyvaruli<br />

_ vnebas. mogonili<br />

(uazro, fuWi) siyvaruli aris<br />

erTgvari akviateba da arcerT<br />

komponents ar moicavs. romantikuli<br />

siyvaruli aerTianebs<br />

intimurobas da vnebas, siyvaruli<br />

amxanagoba ki intimurobas<br />

da valdebulebebs. Bbrma siyvaruli<br />

aerTianebs vnebas da<br />

valdebulebebs, srulyofili<br />

siyvaruli _ intimurobas,<br />

vnebas da valdebulebebs. cxadia,<br />

adamianTa umravlesobas<br />

imedi aqvs, rom misi qorwineba<br />

dagvirgvindeba srulyofili<br />

siyvaruliT, romelSic Sexamebulia<br />

samive komponenti, Tumca<br />

xSiria SemTxvevebi, roca<br />

adamiani brma gatacebas miiCnevs<br />

mowiful siyvarulad da<br />

isec xdeba, rom erToblivi<br />

cxovrebisas vneba qreba da mis<br />

adgils ikavebs siyvaruli-amxanagoba.<br />

siaxlove SeiZleba daingres<br />

negatiuri grZnobebiT, gansakuTrebiT,<br />

roca igi adamians<br />

ubiZgebs cru identurobisken,<br />

romlis safuZvels warmoadgens<br />

ara Sinagani moTxovnilebis<br />

realizacia, aramed adamianis<br />

survili, asiamovnos sxvas.<br />

zik rubini siyvarulSi<br />

gamoyofs sxva faqtorebsac:<br />

1 _ miCveva – magaliTad, `me<br />

rom marto viyo, Cemi pirveli<br />

azri iqneboda, mepove….......~“ 2<br />

_ zrunva – magaliTad, `Tu<br />

cudad grZnobs Tavs, Cemi<br />

pirveli movaleoba iqneboda<br />

misi gamxiaruleba.~ 3 _ intimuroba<br />

_ magaliTad, `me<br />

vgrZnob, rom SemiZlia absoluturad<br />

yvelaferSi vendo.~<br />

fsiqologebi klod da suzan<br />

aprili<br />

xendrikebi siyvarulSi sam<br />

aspeqts aerTianeben: esenia:<br />

erosi (vneba); ludusi (TamaSi);<br />

storge (megobroba). rogorc<br />

vxedavT, mkvlevrebi sxvadasxva<br />

gziT Seecadnen gaecaT pasuxi<br />

kiTxvaze, Tu ras niSnavs ganicado<br />

siyvaruli da raRac<br />

saerTo midgoma gamoinaxa.<br />

adamianebis siyvarulis gaazreba<br />

sam jgufad daiyo: vneba<br />

- seqsualuri ltolva da survili;<br />

intimuroba – gulwrfeloba<br />

da urTierTgageba;<br />

ndoba –erTguleba da Tavganwirva.<br />

rodesac vsaubrobT siyvarulze,<br />

erTmaneTisgan unda<br />

ganvasxvaoT vinmes siyvaruli<br />

da sasiyvarulo urTierTobebi.<br />

adamianebis umravlesoba<br />

aRniSnavs, rom siyvarulis<br />

kategoria ufro didi raodenobiT<br />

adamians moicavs, vidre<br />

sasiyvarulo urTierTobebi.<br />

albaT, bevrisTvis utkenia<br />

guli sityvebs: `miyvarxar,<br />

magram SenTan ver davamyareb<br />

sasiyvarulo urTierTobebs~.<br />

sasiyvarulo urTierTobebSi<br />

raRac ufro intensiuri da<br />

gansakuTrebuli igulisxmeba;<br />

am tipis urTierTobebi seqsualur<br />

ltolvas moicavs.<br />

marTalia, is xSirad Zlieri<br />

ltolviTa da gatacebis periodiT<br />

iwyeba, romelsac vnebiani<br />

siyvaruli SeiZleba vuwodoT.<br />

droTa ganmavlobaSi<br />

ltolvis intensivoba iklebs<br />

da intimuroba imatebs. amas<br />

megobruli siyvaruli Segvi-<br />

Zlia vuwodoT. rodesac<br />

Seyvarebuli iqnebiT, Tqven<br />

TviTon SeamCnevT aseT cvlilebas;<br />

ase rom, ar ifiqroT, -<br />

`siyvaruls kargavT~, es bunebrivi<br />

procesia da asec rom<br />

ar iyos, vnebiani siyvarulidan<br />

gamosvla arc ise dramatulia,<br />

rogorc es erTi SexedviT Sei-<br />

Zleba Candes. sainteresoa, axdens<br />

Tu ara gavlenas kultura<br />

siyvarulis gancdaze? pasuxi<br />

calsaxaa, ra Tqma unda, axdens,<br />

kroskulturuli gamokvlevebi<br />

mowmoben, rom arsebobs myari<br />

safuZveli vifiqroT, rom damoukideblobazeorientirebuli<br />

kulturebi ufro met<br />

mniSvnelobas aniWeben siyvaruls.<br />

isini pirovnebis `me~s<br />

maxasiaTeblebs koleqtiur<br />

maxasiaTeblebze maRla ayeneben.<br />

xolo urTierTdamokidebulebebze<br />

orientirebuli<br />

kulturebis warmomadgenlebi<br />

gaziarebul kulturul Rirebulebebs<br />

adamianis individualobaze<br />

maRla ayeneben<br />

da ufro momTxovni arian<br />

partniorebis mimarT. maSasadame,<br />

Tu partniors Tqvens<br />

pirad grZnobebze dayrdnobiT<br />

irCevT, maSin upiratesobas<br />

Tqvens pirad Sexedulebebs<br />

aniWebT, xolo, Tu partniors<br />

imis mixedviT irCevT, Tu<br />

rogor gamoCndebiT sxvebis<br />

TvalSi da ras ifiqreben isini<br />

Tqvens ojaxze, Tqven ufro<br />

koleqtivistur Sexedulebebze<br />

yofilxarT orientirebuli.<br />

adamianebis umetesobas uyvars<br />

is adamianebi, romlebic fizikurad<br />

mimzidvelni, maTi msgavsni<br />

arian da visganac imave<br />

impulsebs iReben. sasiyvarulo<br />

urTierTobebi miT ufro<br />

myaria, rac ufro metadaa Car-<br />

Tuli partniori Cvens `me~-<br />

Si. damokidebulebis modeli<br />

gulisxmobs, rom adamianebi<br />

ufro metad inarCuneben urTierTobas,<br />

rac ufro metad<br />

akmayofilebs es urTierToba<br />

iseT specifikur moTxovnilebebs,<br />

romlebsac sxva veravin<br />

daakmayofilebs. s i y v a r u l i s<br />

gancdaze da sasiyvarulo urTierTobebze<br />

mravali faqtori<br />

axdens gavlenas da Cven daaxloebiT,<br />

ase Tu ise vxvdebiT,<br />

ratom mogvwons da gviyvars<br />

is, meore adamiani da miuxedavad<br />

amisa, Tu Cven SevZlebT<br />

amomwuravad da srulyofilad<br />

gavceT pasuxi kiTxvas: `ratom<br />

miyvarxar me Sen?~, maSin Cven<br />

ar gvyvarebia....<br />

qeTevan beriZe,<br />

fsiqologiis akademiuri<br />

doqtori


0 aprili<br />

saqarTvelos iakob gogebaSvilis<br />

pedagogTa kavSiri<br />

50 wels iTvlis. igi erTerTi<br />

pirveli arasamTavrobo<br />

organizaciaa, romelic<br />

sabWoTa sinamdvileSi saqarTvelos<br />

ministrTa sabWos<br />

1961 wlis 14 ivlisis #429-e<br />

dadgenilebiT Seiqmna. pedkav-<br />

Siri didi iliasa da iakobis<br />

mier dafuZnebuli wera-kiTxvis<br />

gamavrcelebeli sazogadoebis<br />

samarTalmemkvidrea.<br />

sazogadoebam Tavisi misia<br />

Sesrulebulad 1961 wels CaTvala.<br />

aRniSnuli organizacia,<br />

sazogadoebis ukanaskneli<br />

Tavjdomaris, iason lorTqifaniZis<br />

gankargulebiT gauqmda.<br />

xolo 1961 wels, RvTis<br />

SewevniT, isev iason lorTqifaniZis<br />

STamomavlis, cnobili<br />

mecnieris, `pedagogikis~ avtoris<br />

_ daviT lorTqifaniZis<br />

xeldasmiT da ZalisxmeviT<br />

dafuZnda iakob gogebaSvilis<br />

saxelobis pedagogiuri<br />

sazogadoeba (1997 wlidan<br />

sazogadoeba pedagogTa kav-<br />

Sirad iwodeba), romelic ukve<br />

naxevari saukunea Cinebulad<br />

ganagrZobs didi winaprebis<br />

gzas.<br />

pedkavSirma memkvidreobiT<br />

udidesi inteleqtualuri<br />

potenciali miiRo.<br />

aTeuli wlebis ganmavlobaSi<br />

saSuri da sasikeTo saqmeebi<br />

akeTa, erovnuli principebisa<br />

da kulturuli faseulobebis<br />

dacva-SenarCunebisaTvis iRvawa,<br />

erovnul cnobierebaze<br />

dafuZnebuli yvela idea da<br />

ideis matarebeli mecnieri SeakavSira.<br />

igi dRes pedagogTa<br />

da mecnierTa 75-aTasian armias<br />

aerTianebs, romelic Tavis<br />

did misias ganaTlebisa da<br />

mecnierebis saministrosTan<br />

mWidro urTierTobiTa da<br />

TanamSromlobiT axorcielebs;<br />

igi iRvwis pedagogiuri mecnierebis<br />

uaxlesi miRwevebis,<br />

axali pedagogiuri teqnologiebis,<br />

midgomebis da orientirebis,<br />

mowinave pedagogiuri<br />

gamocdilebis praqtikaSi<br />

danergvisaTvis, maswavlebelTa<br />

SemoqmedebiTi aqtivobis ganviTarebis,<br />

maTi profesiuli<br />

daostatebis, gamoCenili adamianebis,<br />

amagdari pedagogebis,<br />

mecnierebis Rvawlis warmoCenisaTvis,,<br />

Tanamedrove globalizaciis<br />

pirobebSi erovnuli<br />

faseulobebis SenarCunebis,<br />

skolis ojaxisa da sazogadoebis<br />

kavSiris ganmtkicebis da<br />

droiT nakarnaxevi sxva amocanebis<br />

gadasawyvetad.<br />

pedagogTa kavSirs Tavidanve<br />

daebeda gamoCenil adamianTa<br />

Tavkacoba. sxvadasxva<br />

dros mas saTaveSi edgnen,<br />

gamgeobaSi iRvwodnen da iRvwian<br />

cnobili mecnierebi: daviT<br />

lorTqifaniZe, giorgi<br />

jiblaZe, oTar qinqlaZe,<br />

naTela vasaZe, mamia darCia,<br />

karlo maWaraSvili, zurab<br />

cucqiriZe, oleg alaviZe,<br />

Tamar laSqaraSvili, grigol<br />

sajaia da sxvebi. amJamad organizacias<br />

xelmZRvanelobs<br />

mravalmxriv moRvawe, farTo<br />

mecnieruli da literaturuli<br />

interesebis mqone mecnier-<br />

pedagogTa kavSiri _ 50<br />

p r o b l e m e b i , p e r s p e q t i v a<br />

mkvlevari, redaqtori, Tavmjdomare,<br />

literatori Cveni<br />

da sazRvargareTis qveynebis<br />

araerTi akademiis akademikosi<br />

_ gari CafiZe, xolo aTeuli<br />

wlebia pedkavSiris Tavmjdomaris<br />

moadgiled, xSirad<br />

xelmZRvaneladac axalgazrduli<br />

SemarTebiT, muxlCauxrelad,<br />

dReniadag iRvwis da<br />

ixarjeba SesaniSnavi pirovneba,<br />

Tavis saqmeze uzomod<br />

Seyvarebuli, didi iakobis<br />

pirovnebis Tayvanismcemeli da<br />

misi sulieri memkvidreobis<br />

mkvlevari_ aza buaZe, saqmeTa<br />

mmarTveli nunu gogitiSvili<br />

da sxvebi. swored am amagdari<br />

adamianebis damsaxurebaa, rom<br />

iakob gogebaSvilis pedagog-<br />

Ta kavSiri qveynis Znelbedobis<br />

mZime wlebSic, ekonomikuri<br />

SeWirvebis pirobebSic<br />

(pedagogebi weliwadSi im<br />

erT larsac ver ixdidnen,<br />

romelic debulebiT sawevro<br />

anaricxis saxiTaa gaTvaliswinebuli)<br />

poziciebi ar<br />

dauTmia, muSaoba ar Seusustebia<br />

da ganaTlebis dargis<br />

ganviTarebas, saswavlo-aRmzrdelobiTi<br />

muSaobis Semdgom<br />

srulyofas Cveuli<br />

SemarTebiT emsaxureboda.<br />

organizacia<br />

iakob gogebaSvilis<br />

pedagogiuri memkvidreobis,<br />

misi ideebis<br />

mxolod propagandiT<br />

ki ar Semoifargleboda,<br />

aramed misi<br />

praqtikaSi danergvis,<br />

xorcSesxmisaTvis iRvwoda,<br />

saqarTveloSi<br />

moqmed yvela saganmanaTleblostruqturaze<br />

zrunavda<br />

da maT mier yvela<br />

wamowyebasa da ideis<br />

ganxorcielebaSi Tavis<br />

sityvas ambobda.<br />

naTqvamis dasturad<br />

sakmarisia Tundac is<br />

faqti, rom saqarTvelos<br />

52 raionsa da<br />

qalaqSi pedkavSiris<br />

adgilobrivi ganyofilebebi<br />

da sab-<br />

Woebi funqcionirebs,<br />

romlebic adgilebze<br />

ewevian metad saWiro<br />

da sasargeblo saqmianobas.<br />

pedagogTa kavSirTan arsebobda<br />

seqciebi, sadac pedagogiuri<br />

inovaciebiT, aqtiuri<br />

da interaqtiuri swavlebis<br />

meTodebiT aRiWurvebodnen<br />

pedagogebi, ganixileboda<br />

axali pedagogiur-meToduri<br />

literatura, iziarebdnen<br />

mowinave pedagogiuri gamocdilebas<br />

da nergavdnen praqtikul<br />

muSaobaSi.<br />

sruliad saqarTvelos<br />

TiTqmis yvela pedagogi<br />

monawileobs pedagogTa kavSiris<br />

mier gamocxadebul<br />

konkursebSi: `wlis saukeTeso<br />

skolamdeli aRzrdis pedagogi~,<br />

`wlis saukeTeso klasis<br />

damrigebeli~, `esTetikuri<br />

ciklis sagnebis saukeTeso<br />

maswavlebeli~. `wlis saukeTeso<br />

Semoqmedi maswavlebeli~,<br />

`wlis saukeTeso dawyebiTi<br />

klasebis maswavlebeli~, `wlis<br />

saukeTeso iakob gogebaSvilis<br />

klas-kabineti~, `iakob<br />

gogebaSvili norC-SemoqmedTa<br />

TvaliT~, `wlis saukeTeso qarTuli<br />

enisa da literaturis<br />

maswavlebeli~.... mTelma saqarTvelom<br />

gaicno saukeTeso<br />

pedagogebi, damrigeblebi.<br />

samagaliTo klas-kabinetebi,<br />

romlebic skolebSia gaxsnili<br />

da iakobis saxels atarebs.<br />

konkursebis Sedegebs sazeimo<br />

viTarebaSi ajameben. gamarjvebulebs<br />

jildod pedagogebisaTvis<br />

sanukvari ganZi, iakob<br />

gogebaSvilis memorialuri<br />

medali gadaecemaT. amagdari,<br />

valmoxdili da Rvawlmosili<br />

pedagogebis, mecnierebis<br />

damsaxureba kavSiris mier<br />

aRiniSneba metad Zvirfasi,<br />

umSvenieresi da maRali jildoTi<br />

_ iakob gogebaSvilis<br />

medliT, (`pedagogiur darg-<br />

Si gansakuTrebuli damsaxurebisaTvis~)<br />

da `laureatis~<br />

sapatio medliT, romelic<br />

sam weliwadSi erTxel gamocxadebuli<br />

konkursis Sedegad<br />

gamovlenili saukeTeso<br />

naSromis avtors, mkvlevars<br />

eniWeba. pedagogTa kavSiris<br />

aWaris respublikuri organizacia<br />

Tavis muSaobas gana-<br />

Tlebis reformis moTxovnaTa<br />

Sesabamisad warmarTavs. praqtikaSi<br />

danergilia saiubileo<br />

da SemoqmedebiTi saRamoebis,<br />

Sexvedrebis, gamofenebis,<br />

d i s k u s i a - d i a l o g e b i s ,<br />

konkursebis, viqtorinebis,<br />

treningebis, Ria karis dReebis,<br />

konsultaciebis Catareba,<br />

mowinave sainovacio<br />

saqmianobis Seswavla-ganzogadeba,<br />

amagdari pedagogebis<br />

pativgeba, rekomendaciebis<br />

SemuSaveba, eqskursiebisa da<br />

sxva RonisZiebebis gamarTva,<br />

romlebic didad uwyobs xels<br />

pedagogebs, aimaRlon TavianTi<br />

pedagogiur-meToduri<br />

momzadebis done, daeuflon<br />

swavlebis uaxles meTodebs<br />

da rac mTavaria, iyvnen pedagogiuri<br />

mecnierebis evoluciis<br />

mudmivi srulyofis<br />

mowme da monawile. pedkavSiri<br />

gansakuTrebulad zrunavs<br />

eris sasiqadulo Svilebis,<br />

mecnierebisa da mwerlebis<br />

erovnuli Rvawlis, maTi sulieri<br />

memkvidreobis naTlad<br />

warmoCenis, gaazrebis,<br />

gacnobierebisa da saxelovan<br />

mamuliSvilTa magaliTebze<br />

axleburad moazrovne, kulturulad<br />

mopaeqre, mokamaTe,<br />

Rrmad da damoukideblad<br />

mofiqral-moazrovne da zneobrivad<br />

srulqmnili pirovnebebisaRzrda-formirebisaTvis.<br />

swored am mizans<br />

emsaxureboda ilia WavWava-<br />

Zis, akaki wereTlis, galaktion<br />

tabiZis, nodar dumba-<br />

Zis, iakob gogebaSvilis,<br />

vaJa-fSavelas, fridon xalvaSis,<br />

mamia varSaniZis, zurab<br />

gorgilaZis.... aseve cnobili<br />

mecnierebis: dimitri uznaZis,<br />

niko musxeliSvilis, akaki SaniZis<br />

da sxva gamoCenili adamianebis<br />

saiubileo TariRebis<br />

farTod aRniSvna.<br />

organizaciis iniciativiTa<br />

da uSualo xelmZRvanelobiT<br />

aseve Rirseulad,<br />

maRal doneze aRiniSna aWaris<br />

ganaTlebis saxalxo komis-<br />

ris _ ilia qaTamaZis, gana-<br />

Tlebis yofili ministrebis:<br />

vaxtang wulukiZis, arCil<br />

takiZis, ioseb ximSiaSvilis,<br />

ganaTlebis ganyofilebisa da<br />

meToduri kabinetis gamgeebis<br />

_ vaxtang makaraZis, oTar<br />

bolqvaZis, ilin kilaZis, levan<br />

mesxiZis, vaxtang TavarTqilaZis,<br />

biWiko CxikviSvilis,<br />

saxelmoxveWili pedagogebisa<br />

da direqtorebis: daviT maxaraZis,<br />

aleqsandre beqaias,<br />

zurab komaxiZis, lia paqsaSvilis,<br />

evgeni safarovas, Tamar<br />

doliZis, merab diasamiZis,<br />

ioseb diasamiZis, iveri mela-<br />

Zis, zina dadianis, JuJuna<br />

cirikiZis, anzor cicxvaias,<br />

domenti qiSmareiSvilis, nodar<br />

avalianis, baTumis saxelmwifo<br />

pedagogiuri institutis<br />

yofili reqtorebis:<br />

xusein nakaiZis (pirveli<br />

reqtori), nadim niJaraZis,<br />

stefane qemxaZis, profesormaswavlebelebis<br />

SoTa niJara-<br />

Zis, nodar baramiZis, sergo<br />

dumbaZis, meri gordelaZis,<br />

oTar giorgaZis, SoTa maxara-<br />

Zis, nodar basilaZis, Tamaz<br />

futkaraZis, saqarTvelos<br />

erovnul mecnierebaTa<br />

akademiis akademikosis_<br />

vaxtang Samila-<br />

Zis da sxvaTa saiubileo<br />

TariRebi.<br />

aRsaniSnavia is<br />

faqti, rom saqarTvelos<br />

pedagogTa kav-<br />

Siris mier gamocxadebul<br />

konkursebSi<br />

aWaris respublikidan<br />

araerTma pedagogma<br />

miiRo monawileoba,<br />

gaimarjva da sanukvari<br />

iakob gogebaSvilis<br />

medliT dajildovda.<br />

xolo daTvalierebakonkursSi_<br />

`iakob<br />

gogebaSvili norCebis<br />

TvaliT~ aWaris sajaro<br />

skolebis ocma<br />

moswavlem gaimarjva<br />

da saqarTvelos pedagogTa<br />

kavSiris gamgeobis<br />

sapatio sigeli<br />

daimsaxura. pedagogTa<br />

kavSiris aWaris respublikuriorganizaciis<br />

wardginebiT<br />

didi eriskacis, iakob<br />

gogebaSvilis medliT<br />

dajildovdnen Rvawlmosili<br />

pedagogebi, mecnierebi da ganaTlebis<br />

dargis sxva amagdari<br />

muSakebi. magaliTisaTvis<br />

SeiZleba davasaxeloT vaxtang<br />

wulukiZe, arCil takiZe, nodar<br />

baramiZe, rezo jabniZe,<br />

sergo dumbaZe, SoTa maxaraZe,<br />

qeTevan safariZe, omar gvariSvili,<br />

nodar qaTamaZe, nana axalaZe,<br />

klara Wedia da sxvebi.<br />

kavSiris aWaris organizaciis<br />

mier gamarTul konkursebSi<br />

`vin ukeT icnobs iakobs~ da<br />

`vin ukeT kiTxulobs akakis~<br />

aWaris sajaro skolebis moswavleTa<br />

didi nawili iyo<br />

CarTuli. konkursebSi gamarjvebulebs<br />

cixisZiris, xulos<br />

da kvatiis sajaro skolebis<br />

moswavleebs _ marex be-<br />

JaniZes, TamTa TavarTqilaZes<br />

da giorgi beriZes gadaecaT<br />

fuladi premiebi (pirveli,<br />

meore da mesame premia). xolo<br />

konkursSi `vin ukeT icnobs<br />

iakobs~ gamarjvebul moswavleTa<br />

raodenoba sakmaod<br />

didi iyo. bavSvebis didma<br />

nawilma sworad upasuxa kiTxvebs<br />

(sul 80-mde kiTxva iyo).<br />

isini sapatio sigelebiTa da<br />

fasiani saCuqrebiT dajildovdnen.<br />

sigelebi gadaeca<br />

aseve konkursSi monawile<br />

yvela moswavles (sul 100-ze<br />

meti moswavle dajildovda).<br />

mogesxenebaT, ganaTlebis reformam<br />

Zireulad Secvala<br />

ganaTlebis sistemis saqmianoba.<br />

Cvenc ganaTlebisa da<br />

mecnierebis saministrosTan<br />

erTad aWaris ganaTlebis,<br />

kulturis da sportis saministros<br />

mxardamxar mravali<br />

saintereso da sasargeblo<br />

RonisZiebis, proeqtisa<br />

da programis ganxorcieleba<br />

gvaqvs dagegmili. pedagogTa<br />

kavSiris mcireodeni sawevro<br />

Tanxa ki ar iZleva saSualebas<br />

farTod gavSaloT muSaoba,<br />

davajildovoT aRmzrdel-pedagogebi,<br />

ganaTlebis<br />

dargis sxva muSakebi, gavceT<br />

premiebi, sigelebi da fasiani<br />

saCuqrebi. mdgomareobas<br />

arTulebs is faqtic,<br />

rom xSirad is mizeruli<br />

sawevro Tanxac ar iricxeba<br />

sajaro skolebidan da umaRlesi<br />

saswavleblebidan pedkavSiris<br />

angariSze, romelic<br />

wesdebiTaa gaTvaliswinebuli,<br />

maSin roca saqarTvelos<br />

ganaTlebis da mecnierebis<br />

saministrom megaprogramiT<br />

`iakob gogebaSvili~ 60 milioni<br />

lari gamoyo sajaro<br />

skolebis mSeneblobisa da<br />

reabilitaciisaTvis (2005-<br />

2011w.). maSin rodesac Cveni<br />

qveynis pirvelma qalbatonma,<br />

sandra rulovsma naTlad gaiazra<br />

da gaiTavisa didi iakobis<br />

memkvidreobis mniSvneloba<br />

erisa da qveynis winaSe,<br />

mxarSi daudga pedagogTa kavSirs<br />

da qvelmoqmedebis saxiT<br />

soliduri Tanxa Caricxa<br />

kavSiris angariSze. madlobis<br />

meti araferi gveTqmis aWaris<br />

ganaTlebis, kulturisa<br />

da sportis saministrosa da<br />

misi Tavkacis _ gia abulaZis<br />

mimarT. batoni gia maSinac<br />

mxarSi gvedga, roca baTumis<br />

saganmanaTleblo resurscentrs<br />

xelmZRvanelobda.<br />

pedagogTa kavSirs ar aklda<br />

da ar aklia yuradReba<br />

SoTa rusTavelis saxelmwifo<br />

universitetis xelmZRvanelobisagan.<br />

organizacias xom<br />

aTeuli wlebis ganmavlobaSi<br />

universitetis aRiarebuli<br />

mecnier-pedagogebi grigol<br />

babiloZe da aleqsandre gobroniZe<br />

edgnen saTaveSi.<br />

sauniversiteto organizacias<br />

ki Tavkacobdnen profesorebi:<br />

iuri bibileiSvili, nodar<br />

basilaZe da zebur avaliani.<br />

amJamad organizacias SesaniSnavad<br />

xelmZRvanelobs profesori<br />

SoTa maxaraZe. miuxedavad<br />

amisa, sawevro anaricxebis<br />

mokrebis mxriv mdgomareoba<br />

metad savalaloa. zogierTi<br />

municipalitetidan 1-2 sajaro<br />

skola Tu ricxavs pedkavSiris<br />

angariSze Tanxas. analogiuri<br />

mdgomareobaa umaRlesi saswavleblebis<br />

mxridanac. ar<br />

gveguleba `dedaenaze” aRzrdili<br />

adamiani, miT ufro<br />

mozardi Taobis aRmzrdeldamkvalianebeli,<br />

maTi sulis<br />

mZerwavi pedagogi, mecnieri,<br />

romelic weliwadSi erT<br />

lars ar gaimetebda sulmnaTi<br />

iakobis pedagogTa kav-<br />

SirisaTvis. saWiroa mxolod<br />

saganmanaTleblo resurscentrebis<br />

ufrosebis, skolis<br />

direqtorebis, Semosavliani<br />

organizaciebis, qvelmoqmedi<br />

biznesmenebis yuradReba, mxarSi<br />

dgoma, Tanadgoma da<br />

daxmareba, rom pedagogTa kavSirma<br />

pirnaTlad Seasrulos<br />

Tavisi misia. sxva rom ar iyos<br />

ra, `deda enis~ madls da xibls<br />

xom yvela qarTveli varT<br />

naziarevi!<br />

akaki zoiZe,<br />

saqarTvelos<br />

iakob gogebaSvilis<br />

pedagogTa kavSiris aWaris<br />

respublikuri organizaciis<br />

Tavmjdomare,<br />

ganaTlebis mecnierebaTa<br />

akademiis akademikosi


,,civi omis~ dasrulebis Semdgom<br />

saerTaSoriso arenaze ganviTarebuli<br />

movlenebi cxadyofs, rom msoflios wamyvanma<br />

saxelmwifoebma, amerikis SeerTebulma<br />

Statebma, Tavis evropel mokav-<br />

SireebTan erTad, romlebsac Crdilo<br />

atlantikuri xelSekrulebis aliansi<br />

aerTianebs, Seqmnes saerTaSoriso<br />

sistemis ,,transatlantikuri centri~.<br />

is dRes globalur politikaSi erTerTi<br />

,,maregulirebeli wesrigis~ funqcias<br />

asrulebs.<br />

istoriuli gamocdilebis da Tanamedrove<br />

tendenciebis gaTvaliswinebiT<br />

SeiZleba visaubroT saerTaSoriso<br />

urTierTobebis Tanamedrove an imave<br />

post bipolarul saerTaSoriso urTierTobebis<br />

sistemaze. sistemas uwodeben<br />

elementTa simravles, romlebic urTierTqmedebiT<br />

qmnian ,,mTlianobas~” da<br />

,,erTianobas~. igi gansazRvravs saerTa-<br />

Soriso arenaze stabilurobas da xels<br />

uwyobs saxelmwifoTa urTierTobebs,<br />

ur¬TierTmoqmedebasa da mSvidobian<br />

Tanaarsebobas. sistemis Sesaxeb warmodgena<br />

ki ¬dakavSirebulia cnebebTan: elementi,<br />

mTlianoba, struqtura, kavSiri,<br />

ierarqia, qvesistema, rac mTlianobaSi<br />

ganapirobebs sakuTriv mis saxes da Sinaarss.<br />

saerTaSoriso urTierTobebis sistema<br />

ukve xuTasi welia arsebobs da am<br />

periodis ganmavlobaSi man aCvena is,<br />

Tu ra ganapirobebs mis formirebas,<br />

ganadgurebas, transformacias da axali<br />

sistemis Camoyalibebas.<br />

saerTaSoriso samarTalSi batonobs<br />

saxelmwifoTa suverenuli Tanasworobis<br />

principi, romlis Tanaxmad yvela<br />

saxelmwifos erTnairi uflebebi da<br />

movaleobebi gaaCnia. arcerT Zlier saxelmwifos<br />

ar aqvs ufleba, Tavs moaxvios<br />

susts Tavisi batonoba an privilegia<br />

moiTxovos, Tumca saerTaSoriso praqtikidan<br />

isic cnobilia, rom iuridiuli<br />

Tanasworoba sulac ar niSnavs<br />

saxelmwifoTa politikur Tanasworobas.<br />

aqedan gamomdinare, saerTaSoriso<br />

sistemaSi SeiZleba gabatondes erTi<br />

romelime saxelmwifo an saxelmwifo-<br />

Ta bloki, romlebsac SeuZliaT ara<br />

mxolod Tavs moaxvion mTel sistemas<br />

,,TamaSis wesebi~, aramed gamoiwvion mas-<br />

Si garkveuli cvlilebebic.<br />

saerTaSoriso sistemis ZiriTad<br />

monawileebs Soris urTierTobebis<br />

gansazRvruli xasiaTi Tavsdeba istoriuli<br />

ganviTarebis garkveul periodebSi.<br />

es urTierTobebi calkeul<br />

periodSi iZens gansakuTrebuli<br />

struqturis saxes, romelic gansaz-<br />

Rvravs saerTaSoriso urTierTobebis<br />

anu saerTaSoriso sistemis ama Tu im<br />

tips. saerTaSoriso urTierTobebis<br />

sistemis struqtura aris masSi Semaval<br />

saxelmwifoebsa da sxva faqtorebs<br />

Soris sistemis funqcionirebis da<br />

ganviTarebis procesSi kanonzomierad<br />

warmoqmnili gansakuTrebuli kavSiris<br />

saSualeba. vinaidan sistemis Semadgeneli<br />

elementebi erTmaneTzea damokidebuli<br />

da urTierTqmedeben, saerTa-<br />

Soriso sistemis struqtura avlens am<br />

elementebs Soris im kavSirebs, romlebic<br />

uzrunvelyofs mis stabilurobas.<br />

rac ufro didia urTierTdamokidebuleba,<br />

miT ufro metia da intensiuria<br />

urTierTqmedeba. am SemTxvevaSi<br />

sistema kidev ufro rTuli xdeba. gansakuTrebuli<br />

mniSvneloba ki arsebul<br />

kavSirebs da mocemul istoriul periodSi<br />

zesaxelmwifoebs Soris urTier-<br />

Tobebis xasiaTs aqvs.<br />

saerTaSoriso sistema moicavs<br />

im moqmed element-saxelmwifoebs,<br />

romelTa sapasuxo qmedebebi sagareo<br />

politikis SemuSavebisas angariSgasawevia<br />

da¬narCenebis mier, radgan saerTa-<br />

Soriso sistema is asparezia, romlis<br />

CarCoebSi xorcieldeba saxelmwifoTa<br />

urTierTSefaseba da urTierTdamokidebuli<br />

gadawyvetilebebis miReba.<br />

saerTaSoriso urTierTobebis sistemam<br />

ganviTarebis ramdenime etapi ganvlo.<br />

pirveli etapi daiwyo evropaSi<br />

ocdaaTwliani omis dasrulebis (1648<br />

w.) Semdeg da gagrZelda safrangeTis<br />

revoluciis da napoleonis omebis¬<br />

dawyebamde, romelmac mTlianad Secvala<br />

arsebuli saerTaSoriso wesrigi. sistemis<br />

meore etapi modis venis kongresidan<br />

(1814 w.) pirvel msoflio oma¬mde.<br />

mesame etapi (1919-1922 wlebidan meore<br />

msoflio omamde periodi) yvelaze xanmokle<br />

aRmoCnda. meoTxe etapi moicavs<br />

1945-1991 wlebs anu meore msoflio<br />

omis dasrulebidan sabWoTa kavSiris<br />

`transatlantikuri koncertis ~ sistema<br />

daSlamde periods, mexuTe etapi _ Tanamedrove<br />

periods.<br />

aRsaniSnavia, rom yoveli saerTaSoriso<br />

urTierTobebis sistemis formirebas<br />

win uZRvoda xangrZlivi da gamanadgurebeli<br />

masStabis omi, vestfaliis sistemas<br />

_ ocdaaTwliani omi evropaSi, venas _<br />

safrangeTis revoluciuri da napoleonis<br />

omebi, versal-vaSingtonis sistemas _<br />

pirveli msoflio omi, ialta-potsdamis<br />

_ meore msoflio omi. is, rom postbipolaruli<br />

saerTaSoriso sistemis<br />

formireba ar xdeba raime globaluri<br />

konfliqtis dasrulebis kvaldakval, ise<br />

rogorc es wina sistemebis SemTxvevaSi<br />

moxda, vfiqrobT, es gan¬apirobebs am<br />

sistemis ga¬rkveul Taviseburebas. arsebuli<br />

sistemebidan mxolod ialtapotsdamisaa<br />

bipolaruli, danarCeni<br />

sami multipolarulia. logikuria, rom<br />

bipolaruli sistemis moSlas erT polusze<br />

koncentracia mohyveboda, radgan<br />

erT-erTi polusis gauCinareba avtomaturad<br />

meore poluss gaxdida ukonkurentos<br />

da asec moxda, amitom Tanamedrove<br />

saerTaSoriso sistema erTpolusiania,<br />

anu am sistemis erT-erTi Tavisebureba<br />

is aris, rom es axali sistema, romelmac<br />

winasgan miiRo anu SeinarCuna garkveuli<br />

struqtura memkvidreobiT da elementebi<br />

mxolod inerciiT ganagrZobs<br />

arsebobas, rac mis krizisulobas kidev<br />

ufro amZafrebs. es ganpirobebulia<br />

imiT, rom axal sistemaSi ar arsebobs<br />

gamarjvebuli da damarcxebuli Zalebi,<br />

ar arsebobs sayovelTaod aRiarebuli<br />

da yvelasaTvis met-naklebad misaRebi<br />

TamaSis wesebi. vinaidan wina sistemis<br />

bipolarazacia ufro metad ganapiroba<br />

saraketo-birTvuli iaraRis Seqmnam<br />

da realur, globalur masStabebamde<br />

saerTaSoriso urTierTobebis sistemis<br />

gafarToebam, sistemis struqturam, ze<br />

saxelmwifoebis arsebulma raodenobam<br />

da maT Soris ZalTa urTierTgavlenam.<br />

marTalia, sabWoTa kavSiri daiSala,<br />

moxda sistemis polarizacia, magram<br />

ruseTi Tavisi birTvuli potencialiT<br />

isev darCa ,,zesaxelmwifod~, yovel Sem-<br />

TxvevaSi dasavleTi ver axe¬rxebs masze<br />

,,sruli~ kontrolis mopovebas. arada,<br />

saerTaSoriso sistemaSi yovelTvis<br />

umniSvnelovanesi faqtoria Zalis, Zalauflebis<br />

danawilebis xasiaTi saxelmwifoebs<br />

an maT koaliciebs Soris.<br />

yovel saerTaSoriso sistemaSi gabatonebuli,<br />

uZlieresi saxelmwifoebi<br />

gan¬sazRvraven sistemis ierarqiulobasa<br />

da mis¬Semadgenel nawilebs (saxelmwifoebs)<br />

Soris urTierTobaTa xasiaTs.<br />

,,civ omSi~ amerikis SeerTebuli<br />

Statebi gamarjvebulad miiCneva da,<br />

bunebrivia, mas ar sWirdeba raime Se-<br />

Tanxmeba wamyvan saxelmwifoebTan, romelic<br />

mis qmedebebs raRac donemde<br />

mainc SezRudavs. ruseTi Tvlis, rom<br />

male daZlevs ekonomikur problemebs<br />

da daibrunebs zesaxelmwifos statuss,<br />

yovel SemTxvevaSi birTvuli potenciali<br />

moqmedebis raRac Tavisuflebas<br />

mas aniWebs mocemul etapzec ki. ¬rac<br />

Seexeba kontinenturi evropis qveynebs<br />

– safrangeTs da germanias, romlebic<br />

civi omis ganmavlobaSi sabWoTa<br />

safrTxis gamo maTive surviliT aSSs<br />

mZevlebi gaxdnen, imTaviTve daiwyes<br />

fiqri da¬moukidebel, angariS gasawev<br />

Zalad Camoyalibebuliyvnen, risTvisac<br />

sakuTari resursebis gaerTianeba<br />

daiwyes evropis masStabiT, romlis<br />

Sedegic evropis integraciaa. inglisi<br />

ki, romelmac me-20 saukuneSi TandaTan<br />

dakarga msoflio politikaSi<br />

dam¬oukideblad TamaSis SesaZlebloba,<br />

amas aSS-sTan ali¬ansiT aba¬lansebs,<br />

Tumca zemoT dasaxelebuli saxelmwifoebi,<br />

ruseTis garda (es ukanaskneli<br />

mxolod iZulebulia realobas gausworos<br />

Tvali da Tavisi saraketo-birTvuli<br />

potencialiT Tu energetikuli<br />

berketebiT aRwevs imas, rom dasavleTi<br />

masze produqtiul zewolas ver<br />

axerxebs da igi mxolod postsabWoTa<br />

sivrcesSi Tu aRwevs raRac gavlenis<br />

SenarCunebas), saerTaSoriso samxedropolitikur<br />

krizisul situaciebSi<br />

(sparseTis yuris, iugoslaviis krizisi,<br />

libanis krizisi) pirvelobas mainc aSSs<br />

da natos uTmoben, romelic ufro<br />

transatlantikuri centris ar¬sebobaze<br />

miuTiTebs. swored es ukanaskneli fenomenia<br />

saintereso postbipolarul saer-<br />

TaSoriso urTierTobebSi, vinaidan<br />

transatlantikuri aliansi ikveTeba<br />

axali saerTaSoriso usafrTxoebis arqiteqturis<br />

mniSvnelovan, da SeiZleba<br />

iTqvas, ZiriTad elemetad.<br />

1989 wlis germaniis gaerTianeba<br />

da 1991 wels sabWoTa kavSiris daSla<br />

sabolood ar niSnavda bipolaruli<br />

sistemis srul kraxs. Soreul aRmosavleTSi<br />

CrdiloeT koreis da CineTis<br />

faqtori, aziaSi iranis islamuri respublika,<br />

eraysa da siriaSi, egviptesa<br />

da libanSi arsebuli samxedro-politikuri<br />

reJimebi, romlebic bipolaruli<br />

sistemis Semoqmedeba iyo 1991 wlis<br />

Semdegac gan¬agrZobdnen arsebobas. es<br />

is reJimebia, romlebic civi omis periodSi,<br />

swored or poluss Soris dapirispirebis<br />

pirobebSi warmoiqmnida<br />

da imave pirobebSi TavianT arsebobasac<br />

amarTlebdnen. axal realobaSi ki isini<br />

ukve sistemasTan mimarTebiT nonsensad<br />

iqcnen da dRis wes¬rigSi dadga maTi<br />

demonataJis sakiTxi, rac rig SemTxvevaSi<br />

warmatebiT (erayi, egvipte, libia)<br />

ganxorcielda, marTalia, es demokratizaciis<br />

morigi talRis ganviTarebiT<br />

aixsneba, magram am demontaJis procesSi<br />

dasavleTis saxelmwifoebis aqtiuri<br />

samxedro monawileoba sxva qveteqstebis<br />

Semcvelia, rac sistemas koncertis saxes<br />

aZlevs.<br />

Tu gaviTvaliswinebT, rom yoveli<br />

axali sistemis Camoyalibebas globaluri<br />

masStabis konfliqtebi uZRvoda<br />

win, rac faqtobrivad asufTavebda saer-<br />

TaSoriso arenas Zveli sistemis wesrigisagan<br />

da axlis Camoyalibebas uwyobda<br />

xels, maSin naTeli gaxdeba Tu ramdenad<br />

krizisul pirobebSi uxdeba postbipolarul<br />

sistemas arseboba, roca Zveli<br />

sistemis Zalian bevri elementi (magali-<br />

Tad, gaero Tavisi uZluri meqanizmebiT<br />

da institutebiT) kvlav ganagrZobs<br />

funqcionirebas. Tu amas davumatebT<br />

ruseTis birTvul potencials, riTac<br />

is msoflios xSirad axsenebs Tavs, ma-<br />

Sin SeiZleba iTqvas, rom marTalia, bipolaruli<br />

sistema daingra, magram misi<br />

bevri elementi kvlav arsebobs axal realobaSi<br />

da paradoqsul xasiaTs iZens.<br />

saerTaSoriso sistemis struqtura<br />

yovelTvis oligopoluri xasiaTisaa<br />

da yovel mocemul periodSi wamyvani<br />

monawileebi ufro metad gansazRvraven<br />

sistemis xasiaTs, vidre Tavad sistema<br />

gansazRvravs maT qmedebebs. sistemaSi<br />

gabatonebuli saxelmwifoebi sakuTari<br />

interesebis uzrunvelsayofad cdiloben<br />

masze kontroli daa¬myaron. dRes<br />

swored xdeba is, rom yve¬la saxelmwifo<br />

cdilobs sistemaSi mniSvnelovani<br />

roli Seasrulos, magram Tanamedrove<br />

etapze kidev erTi Tavisebureba ikveTeba.<br />

jer erTi, axali sistema es ar iqneba<br />

saerTaSoriso urTierTobebis sistema,<br />

es iqneba globaluri politikis sistema,<br />

radgan problemebi, romlebic Tanamedrove<br />

etapze iCens ekologiuri,<br />

ekonomikuri, politikuri, socialuri,<br />

humanitaruli da a.S. globaluri<br />

maStabisaa da Sesabamisad, globalur<br />

midgomas da qmedebebs moiTxovs aqtorebisagan,<br />

rac xSirad dapirispirebul<br />

subieqtebs TanamSromlobas ai-<br />

Zulebs. meore Tavisebureba isaa, rom<br />

mimdinareobs globaluri saerTaSoriso<br />

sazogadoebis formireba, romelic<br />

ukve Cans, rom mniSvnelovani adgils<br />

daikavebs axal sistemaSi.<br />

miuxedavad imisa, rom axali saer-<br />

TaSoriso sistema sabolod jer kidev<br />

ar Camoyalibebula, mainc misi gansaz-<br />

Rvruli struqturuli ierarqiidan ganixileba<br />

ramdenime tendencia. aSkaraa,<br />

rom dReisaTvis msoflioSi arsebobs<br />

mxo¬lod erTi zesaxelmwifo _ amerikis<br />

SeerTebuli Statebi. mas ukavia<br />

gaba¬tonebuli poziciebi Tanamedrove<br />

saerTaSoriso ekonomikur, samxedrostra¬tegiul<br />

struqturebSi. aseve<br />

liderobs teqnologiur da samecniero-teqnikur<br />

urTierTobebSi. globalizaciis<br />

pirobebSi, romelic mniSvnelovanwilad<br />

SeerTebuli Statebidan<br />

momdinareobs, is Rebulobs absolutur<br />

upiratesobas sxva qveynebTan SedarebiT.<br />

meore tendencia isaa, rom am sistemis<br />

miRma ganixileba ruseTis federacia,<br />

Tu masze dasavleTis kontroli ar<br />

gaxdeba realuri, arada ruseTi postsabWoTa<br />

sivrceSi misi dausjeli qmedebebiT<br />

(ruseT-saqarTvelos konfliqti,<br />

energetikuli faqtori da a.S.) xSirad<br />

axsenebs dasavleTs, rom mas angariSi<br />

unda gauwion. yovel SemTxvevaSi misi<br />

saraketo-birTvuli potenciali dasavleTis<br />

mier ruseTis ,,damorCilebas~<br />

rTuls xdis.<br />

geoekonomikuri Tu geopolitikuri<br />

interesebidan gamomdinare, dasavleTis<br />

saxelmwifoebi cdiloben gaafarToon<br />

aprili<br />

gavlenis sferoebi. Tu evropis kontinentze<br />

amas aRweven evrokavSirsa da<br />

natoSi axali wevrebis miRebiT, afrikisa<br />

da aziis qveynebSi amas cdiloben<br />

miaRwion e.w. feradi revoluciebiT. es<br />

ukanaskneli ki metad saintereso fenomenia<br />

da moiTxovs safuZvlian Seswavlas.<br />

Tanamedrove etapze igi iqca erT-erT<br />

yvelaze ,,demokratiul~”da aprobirebul<br />

brZolis meTodad arasasurveli<br />

reJimis winaaRmdeg da gavlenis sferoebis<br />

mosapoveblad. ra Tqma unda,<br />

,,revoluciuri situaciebis~”Seqmnas<br />

ama Tu im qveyanaSi sakuTriv konkretuli<br />

reJimis qmedebebic uwyobs xels<br />

(xangrZlioba, xelisuflebis memkvidreobiToba,<br />

avtoritarizmi da aS.), Tumca<br />

arc imis uaryofa SeiZleba, rom arabul<br />

samyaroSi msgavsi ram islamuri<br />

fundamentalizmis Sekavebis faqtoric<br />

iyo, xolo ,,arabuli gazafxuli~” Sei-<br />

Zleba gaxdes misi gaZlierebis mizezic.<br />

arabul samyaroSi islamuri fundamentalizmis<br />

gaZliereba da gamarjveba<br />

daaCqarebs integraciis procesebs, rac<br />

xels Seuwyobs mis alternatiul centrad<br />

Camoyalibebas saerTaSoriso arenaze.<br />

es axali centri Tvisobrivadac<br />

da Sinaarsobrivadac gansxvavebuli<br />

iqneba.<br />

,,transatlantikuri koncertis~”<br />

sistemis Camoyalibeba bipolaruli<br />

saerTaSoriso sistemis daSlis Sedegia,<br />

vinaidan, erTi mxriv, varSavis<br />

xelSekrulebis orginaziaciis gauqmebis<br />

Semdeg misi sivrcis aTviseba<br />

natom daiwyo, rac mis transformaciaSi<br />

gamoixata. xolo meore mxriv,<br />

dasavleTis saxelmwifoebis politikasac<br />

moexsna is SezRudvebi, romelic<br />

bipolaruli sistemis pirobebSi<br />

meore polusisagan eqmneboda, magram<br />

es arniSnavda, rom calke amerikis<br />

SeerTebul Statebs da an calke wamyvan<br />

evropul saxelmwifoebs SeuZliaT<br />

ganaxorcielon nebismieri, maT Soris<br />

Zalismieri moqmedeba da aiRon sakuTar<br />

Tavze pasuxismgebloba msoflios<br />

nebismier wertilSi ganviTarebul<br />

movlenebze. erayis winaaRmdeg omma<br />

da avRaneTis antiteroristulma operaciam<br />

aCvena, rom miuxedavad samxedro,<br />

ekonomikuri da politikuri<br />

Zlierebisa, SeerTebul Statebs gau-<br />

Wirda warmatebis swrafad miRweva.<br />

arc is unda dagvaviwydes, rom am qveynebSi<br />

SeerTebuli Statebi koaliciur<br />

ZalebTan erTad moqmedebs. libiis<br />

krizisma aseve aCvena, rom wamyvan evropul<br />

saxelmwifoebs damoukideblad<br />

ar SeeZloT TavianTi qmedebebis ganxorcieleba,<br />

amitom aqcentis gakeTeba<br />

natoze sxva araferi iyo, Tu ara wamyvani<br />

evropuli saxelmwifoebis mxridan<br />

xazgasma, rom axal sistemaSi aris<br />

angariSgasawevi Zala da Tqma imisa,<br />

rom aSS aris ara rogorc wamyvani<br />

Zala, ,,msoflio Jandarmi~, rasac principuli<br />

mniSvneloba hqonda wamyvani<br />

evropuli saxelmwifoebisTvis.<br />

Tanamedro praqtika aCvenebs, rom<br />

erT zesaxelmwifosac ki sWirdeba saer-<br />

TaSoriso sistemis sxva aqtorebTan<br />

urTierTobebi da koordinacia, es<br />

saWiroeba ki SeerTebulma Statebma<br />

Crdiloatlantikuri aliansis wyalobiT¬<br />

da¬ikmayofila da aliansis<br />

wevrebTan Tu mokavSireebTan erTad<br />

Seqmna ,,transatlantikuri koncertis~<br />

sistema, sadac maT qmedebebs veravin<br />

aneitralebs.<br />

,,transatlantikuri koncerti~”iseTi<br />

sistemaa, sadac yvela wamyvani saxelmwifo<br />

SesaZleblobis farglebSi akeTebs<br />

imas, rac surs. marTalia, sistema polarulia,<br />

magram es polusi ver akontrolebs<br />

sistemis yvela moTamaSes<br />

saerTaSoriso arenaze. wina sistemebisagan<br />

gansxvavebiT saraketo-birTvuli<br />

potenciali ama Tu im qveyanas saer-<br />

TaSoriso politikaSi globaluri<br />

masStabiT Tu ara, regionalur an<br />

lokalur maStabebSi damoukidebeli<br />

moqmedebis saSualebas mainc aZlevs,<br />

rac maTi sruli kontrolis saSualebas<br />

ar iZleva. msgavsi faqtorebi<br />

ki saerTaSoriso wesrigis uzrunvelyofas<br />

globaluri masStabiT kidev<br />

ufro arTulebs. calkeuli aqtorebis<br />

dausjeli, sxva suverenuli saxelmwifoebis<br />

uflebebis xelmyofi qmedebebi<br />

ki erTgvari ,,saerTaSoriso koncertis~”<br />

saxes iZens.<br />

irakli manveliZe,<br />

asocirebuli profesori


aprili<br />

redaqtori”:<br />

ioseb sanikiZe<br />

specialisti:<br />

nestan mamuWaZe<br />

n a C u q a r i w i g n e b i<br />

simon gogitiZe naSromSi _<br />

`farnavazi da arian qarTlis lokalizacia~<br />

qarTul istoriografiaSi<br />

miRweuli Sedegebis safuZvelze<br />

gansazRvravs mefe farnavazis<br />

moRvaweobis qronologiur CarCoebs,<br />

aseve akonkretebs saqarTvelos<br />

teritoriaze pirveli qarTuli<br />

saxelmwifos Seqmnis da `qarTlis<br />

cxovrebaSi~ Sesuli nawarmoebebis _<br />

„`aleqsandrianisa~” da ,,farnavazianis~<br />

daweris TariRebs.<br />

argveTis yofna. am drois kolxeTi<br />

jer kidev Zlier samefos warmoadgenda<br />

da Tanac msgavsi varaudis gamoTqmisTvis<br />

ZvelberZnul wyaroebSi<br />

araviTari masala ar SemorCenila.<br />

mas sarwmunod ar miaCnia farnavazis<br />

mier Sorapnis da dimnis cixesimagreebis<br />

agebac.<br />

avtori aRniSnavs, rom es cixesimagreebi<br />

pirvelad moixsenieba<br />

strabonTan kolxeTis da iberiis<br />

aRwerilobaSi. prokopi kesarielis<br />

mixedviT Sorapani da skandac lazebs<br />

augiaT.<br />

avtors, iv. javaxiSvilis da giorgi<br />

meliqiSvilis msgavsad, marTebulad<br />

ar miaCnia qarTlis dayofa rva<br />

saerisTavod. maTi azriT, dayofa<br />

unda momxdariyo vaxtang gorgaslis<br />

dros, radgan CvenTvis cnobilia vaxtangis<br />

droindeli saerisTavoebis<br />

mmarTvelTa saxelebi. simon gogitiZis<br />

varaudiT, Tu ,,farnavazis<br />

cxovreba~“realuria, maSin saerisTavoebis<br />

CamoTvlisas aucileblad<br />

unda yofiliyo naxsenebi xevebi da<br />

olqebi: gogarene-gugarqi, xorZena,<br />

pariadri, mTis kalTebi tao, speri.<br />

avtori svams kiTxvas, Tu ratom ver<br />

moxvda CamoTvlil saerisTavoTa Soris<br />

es qveynebi Tundac sxva saxelwodebiT.<br />

mkvlevris azriT, `cxovreba farnavazisa~<br />

SeuZlebelia Seqmniliyo ax.<br />

I<br />

I II<br />

II<br />

I I<br />

mvlevari arian qarTlis loka-<br />

w. aR. VI saukunemde, kerZod, aznaurobis<br />

Camoyalibebamde. winaaRmdeg<br />

SemTxvevaSi mwerals kargad ecodineboda<br />

aznaurobis warmoSobis dro,<br />

magram saeWvod migvaCnia 1979 wels<br />

lizaciis axdens mcire aziaSi, xa- gamocemul saqarTvelos istoriis<br />

Tur-xeTur samyaroSi, antikuri kapa- VI I-X klasebis saxelmZRvaneloSi gadokiis<br />

teritoriaze da ZiriTadad moTqmuli mosazrebis safuZvelze<br />

paralelebs avlebs saxelwodebebTan qristianobis aznaurTa religiad<br />

dakavSirebiT.<br />

gamocxadeba.<br />

mkvlevari erTgan skeptikurad ga- simon gogitiZe sasper-iberTa<br />

nawyobs mkiTxvels, roca ambobs, rom identifikaciis safuZvelze eTanxmeba<br />

ubralod dakvirvebulma kacma ar giorgi meliqiSvilis azrs da askv-<br />

SeiZleba ver SeamCnios amdeni saxelnis, rom iberia saspereTi erTi da<br />

wodebis damTxveva.<br />

igive politikuri erTeulebi unda<br />

avtori wignSi gansazRvravs qa- yofiliyo da igi Zv. w.aR. VI I-VI saurTveluri<br />

tomebis gansaxlebis geokuneebidan moyolebuli daaxloebiT<br />

grafiul areals. misi adrindeli Zv. w. aR. IV saukunis dasasrulamde<br />

varaudiT `arian qarTli~ `yoveli arsebobda.<br />

klarjeTi~“ unda yofiliyo. batoni mkvlevari teqsturi analizis<br />

simoni arkvevs termin „`arian qar- safuZvelze akeTebs Semdeg daskvnebs:<br />

Tlis~” Tu arianisa da qarTas se- 1. mcdaria aleqsandres laSqroba<br />

mantikur-etimologiur Sinaarss da saqarTveloSi; 2. ar SeiZleba Zv. w.aR.<br />

am saxelwodebis warmomavlobis adg- saukunis mefed CaiTvalos farnavazi;<br />

ils. mkvlevari logikuri msjelo- 3. mcdaria, rom azoni aleqsandres<br />

bis safuZvelze askvnis, rom `arian- sardali iyo; 4. mcdaria im periqarTli~<br />

da masTan dakavSirebul odSi bun Turqebisa da yivCaRebis<br />

mefeTa, RvTaebaTa saxelwodebebi da arseboba; 5. mcdaria, rom TiTqos<br />

toponimebi TavianTi warmomavlobiT aleqsandres Semohyvnen„naTesavni `qa-<br />

miekuTvneba xeTur–mcireaziur da qaldevelTaganni~; 6. mcdaria aleqsanrTvelur-<br />

lazur -megrul samyaros. dres sikvdili aleqsandriaSi; 7.<br />

simon gogitiZes miaCnia, rom qa- mcdaria aleqsandres imperiis oTx<br />

Tveli mkvlevrebs `arian qarTlis~ kacze ganawileba; 8. cvlilebebia im-<br />

araswori etimologiis gamo mosdiT periis gamyof sardlebis saxelebSic;<br />

eTnikuri xasiaTis Secdomebi da rom 9. araa marTebuli antioqiis, romis<br />

maT ,,arian qarTli~“ hgoniaT ara qa- da bizantiis aSeneba aRniSnul perirTuli<br />

modgmis, aramed ucxoelebis odSi; 10. mcdaria qarTlis samefos 8<br />

teritoria.<br />

saerisTavod danawileba; 11. mcdaria<br />

naSromSi avtori gansazRvravs farnavazis mier qarTlis cixe-qa-<br />

`farnavazis cxovrebis~“ daweris laqebis xelmeored aSeneba; 12. araa<br />

dros. igi mimoixilavs nawarmoe- marTebuli aRniSnul xanaSi berZnebbis<br />

Sesaxeb arsebul qarTvel issa da romaelebs Soris brZola; 13.<br />

torikosTa mosazrebebs da daaskv- mcdaria aznaurobis warmoSobis dro<br />

nis, rom Tavi da bolo isaa, rom da terminTa semantika; 14. saeWvoa<br />

aleqsandre arasodes yofila ara Tu Zv.w. aR. saukuneSi qarTuli enisa<br />

qarTlSi, aramed amierkavkasiaSic ki. da mwignobrobis gavrceleba, Tumca<br />

mwerali rom Zv. w. aR. I-I saukuneebis wignis 144 gverdze batoni simoni<br />

mcxovrebi yofiliyo, maSin mas kar- daaskvnis, rom nekresSi gamovlenilgad<br />

unda scodnoda qarTlSi makema warwerebma daasamara SexeduledonelTa<br />

yofna-aryofnis sakiTxi ba, TiTqos qarTuli asomTavruli<br />

da igi qarTlis samefos sparsTa sax- qristianobis Semosvlis Semdeg unda<br />

elmwifos mimsgavsebul dayofas ar iyos gaCenili. amasTan erTad gasaT-<br />

gaimeorebda.<br />

valiswinebelia qarTvel enaTmecni-<br />

mkvlevars saeWvod miaCnia, rom Zv. erTa is azric, rom farnavazma Seqmna<br />

w. aR. IV-I saukuneTa mijnaze qarTlis mwignobroba, xolo mwignobrobaSi<br />

samefos daqvemdebarebaSi egrisis da unda gavigoT ara damwerlobis Se-<br />

qmna, aramed ucxouri anbanuri niSnebis<br />

gamoyeneba. akademikosi Tamaz<br />

gamyreliZe daaskvnis, rom mwignobroba<br />

qarTuli SeiZleba niSnavdes<br />

im dros qarTuli werilobiTi<br />

xmarebis SemoRebas `peterografiis~<br />

saxiT, e. i. romelime gavrcelebul<br />

ucxour enaze, magaliTad arameulad<br />

Sedgenili teqstis wakiTxviT<br />

adgilobrivi enis safuZvelze. Zvel<br />

aRmosavleTSi gavrcelebuli iyo<br />

mwignobrobis aloglotografia,<br />

anu sxva enaze wera, warmodgenil<br />

teqsts karnaxobdnen qarTulad, igi<br />

sinqronulad iTargmneboda da Caiwereboda<br />

specialisti Camweris mier<br />

arameulad da amoikiTxeboda qarTuladve.<br />

batoni simonis azriT, araa mar-<br />

Tebuli Tbilisis moxsenieba farnavazamdel<br />

epoqaSi. Tumca am bolo<br />

dros Tbilisis SemogarenSi warmoebuli<br />

arqeologiuri gaTxrebis<br />

safuZvelze arsebuli sakiTxi sakvlev<br />

problemad rCeba.<br />

bolos warmogidgenT ramdenime<br />

SeniSvnasac: vfiqrobT, rom erTi<br />

sakiTxidan meore sakiTxze gadasvla<br />

raRac niSniT unda gamoiyos, ase<br />

magaliTad wignis 42-gverdze avtori<br />

iwyebs damwerloba-mwignobrobis<br />

problemur sakiTxze msjelobas, Semdeg<br />

ucbad wyvets Txrobas da yovelgvari<br />

Sesavlis gareSe ganixilavs qalaq<br />

Tbilisis daarsebis sakiTxs.<br />

meti damajereblobisTvis dazustebas<br />

moiTxovs mkvlevaris mier<br />

wignSi moyvanili zogierTi fraza,<br />

ase magaliTad, naSromis 43-e gverdze<br />

naTqvamia, rom qarTuli wyaroebis<br />

mixedviT Tbilisis `gaqalaqeba~<br />

adre feodaluri xanis dasawyisSi<br />

momxdara, an kidev T. gamsaxurdias<br />

sjera Zveli qarTuli wyaroebisa,<br />

romlebic Tbilisis gaqalaqebas miaweren<br />

Sua saukuneebis periods, an<br />

kidev naTqvami wignis 44-e gverdze:<br />

marTali unda iyos iv. lolaSvili....<br />

da a.S.<br />

migvaCnia, rom ama Tu im pirovnebaze<br />

msjelobis dros albaT Tavi<br />

unda SevikavoT iseTi gamonaTqvamebidan,<br />

rogoricaa: `yovelmxriv miutevebeli<br />

iqneboda~, `mkvlevars sjera~<br />

da a.S.<br />

amrigad, zemoT warmodgenili naSromi<br />

`farnavazi da arian qarTlis<br />

lokalizacia~ sayuradRebo gamokvlevaa<br />

qarTul istoriografiaSi da<br />

mas guldasmiT gaecnoba farnavazis<br />

cxovrebiT dainteresebuli mkiTxveli.---------------------------------------------rsu-s<br />

ekonomikis departamentis<br />

profesorma irine TavaZem biblioTekas<br />

saCuqrad gadasca axalgamocemuli<br />

misi sadisertacio<br />

naSromi `fulis mimoqcevis regulirebis<br />

gaumjobesebis gzebi saqarTveloSi~.<br />

XIX saukunis dasawyisSi ruse-<br />

Tis mier saqarTvelos saxelmwifos<br />

gauqmebas TandaTan Sedegad mohyva<br />

meurneobis moSla da qarTuli fulis<br />

xmarebidan amoReba. ukanasknelad<br />

qarTuli arCiliseuli fuli<br />

1832 wels moiWra. 1991 wels saqarTvelos<br />

saxelmwifoebrivi damoukideblobis<br />

gamocxadebis Semdeg, dRis<br />

wesrigSi dadga qarTuli fulis<br />

mimoqcevis regulirebis gzebis da<br />

saSualebebis kvleva-Zieba. mkvlevari<br />

naSromSi ganixilavs Tanamedrove<br />

etapze qveyanaSi fulis mimoqcevis<br />

aqtualur problemebs. masSi saqarTveloSi<br />

dRes mimdinare fuladsakredito<br />

politikis warmoCenis<br />

safuZvelze dasaxulia fulis mimoqcevis<br />

regulirebis gaumjobesebis<br />

gzebi da saSualebebi. avtoris mier<br />

saredaqcio kolegia”:<br />

iuri bibileiSvili<br />

biWiko diasamiZe<br />

mamia faRava<br />

nana cecxlaZe<br />

merab megreliSvili<br />

Seswavlili da gadmovemulia iseTi<br />

mniSvnelovani sakiTxebic, rogoricaa<br />

fulis warmoSobis da funqcionirebisTeoriul-meTodologiuri<br />

safuZvlebi, fulis mimoqceva<br />

da fuladi sistema saqarTveloSi,<br />

fulis mimoqcevis regulireba da<br />

misi srulyofis ZiriTadi mimar-<br />

Tulebebi saqarTveloSi. mkvlevari<br />

ZiriTadad eyrdnoba im praqtikul<br />

gamocdilebas, romelic daagrova<br />

fulad-sakredito urTierTobeb-<br />

Si, fulis mimoqvevis regulirebis<br />

sferoSi. naSromSi gamoyenebulia<br />

mdidari ekostatikuri masala.<br />

---------------------------------------fsiqologma<br />

rusudan beriZem<br />

konfliqtis fsiqologiis problemebze<br />

didi xnis muSaobis safuZvelze<br />

gamosca naSromi `konfliqtis<br />

gadaWris strategiebis empiriuli<br />

kvleva~. akademikosi SoTa nadiraSvili<br />

winasityvaobaSi aRniSnavs, rom<br />

naSromSi kvlevis Sedegad pirvelad<br />

dadginda qarTvelTa Soris genderuli<br />

da asakobrivi faqtorebis<br />

gavlena konfliqtur situaciaSi<br />

qcevis strategiul SerCevaze; aseve<br />

konfliqtur situaciaSi qcevis<br />

strategiis arCevis Taviseburebani<br />

genderulad gansxvavebul so-<br />

cialur jgufebSi; konfliqtebis<br />

gadaWris sxvadasxva strategias<br />

Soris urTierTkavSiri sqesisa da<br />

asakis mixedviT gansxvavebulia socilur<br />

jgufebSi.<br />

mkvlevar-fsiqologis aRniSnuli<br />

naSromi did daxmarebas gauwevs konfliqtur<br />

situaciaSi adamianis qcevis<br />

formebis SeswavliT dainteresebul<br />

specialistebs.<br />

gverdi moamzada<br />

merab megreliSvilma<br />

gazeTi daibeWda<br />

ss ``poligrafistSi~<br />

27-59-10, 27-59-11<br />

mis.: q. baTumi,<br />

gorgilaZis 91

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!